Mavzu: kichik biznes moliyasi bajardi: mmt-83

Qoidaga ko‘ra, kichik biznes sohasidagi aksiyalar egalari yetarlicha diversifikatsiya qilinmagan. Odatiy kichik kompaniyalardagi Aksionerlar ning investitsiyalari ularning umumiy investitsiyalarining katta qismini tashkil qiladi . Agar kichik kompaniya bankrotlikka uchrasa, bunda ular boyligining katta qismi yo‘qotiladi.Modomiki kichik kompaniyalar aksiyalari qoidaga ko‘ra samarasiz portfellar, kichik biznesning investitsion imkoniyatlari sohasida qo‘llaniladigan diskont stavkasidan iborat bo‘lsa tizimlikda ham o‘ziga xos risk hisobga olinishi kerak.

Kompaniyalarning kichik ko‘lamini hisobga olib ichki diversifikatsiyalashdan ko‘riladigan foyda yirik kompaniyalarga qaraganda ancha past bo‘lishi mumkin. Bundan tashqari diversifikatsiyalash kompaniya tomonidan faoliyatning ayrim shakllarini amalga oshirishga olib kelish ehtimoli mavjud, uni boshqarish uchun esa kompaniya yetarli layoqatga ega emas.

Yirik biznes kompaniyalariga nisbatan CAPM modeli doirasida belgilangan stavka bo‘yicha kelgusi pul oqimlarini diskontlash kapital qo‘yilmalar bo‘yicha qarorlar qabul qilish jarayonida risklar to‘g‘risida qarorni kiritishning oqilona usuli sanaladi. Kichik kompaniyalar uchun mazkur tamoyil ikkita sababga ko‘ra ishlamaydi.

Yirik biznes kompaniyalariga nisbatan CAPM modeli doirasida belgilangan stavka bo‘yicha kelgusi pul oqimlarini diskontlash kapital qo‘yilmalar bo‘yicha qarorlar qabul qilish jarayonida risklar to‘g‘risida qarorni kiritishning oqilona usuli sanaladi. Kichik kompaniyalar uchun mazkur tamoyil ikkita sababga ko‘ra ishlamaydi.

Birinchi sabab shuni anglatadiki, nazariyada diskontning mos tushuvchi stavkasini to‘g‘ri aniqlashning usuli mavjud emas,CAPM modeli uning minimal miqdorini aniqlash uchun foydalaniladi.

Ikkinchi sabab shuni ko‘zda tutadiki, kichik biznesdagi faoliyat tahlilida Famoyi French tomonidan ishlab chiqilgan CAPM uch omilli versiyasidan foydalanish zarur. Ko‘rinib turibdiki, risk darajasini o‘lchash uchun subyektiv usullardan foydalanish mumkin, masalan, ta’sirchanlik tahlili va eng yomon va eng yaxshi holatlarni aniqlash.