Mavzu: keynsning tоvarlar va xizmatlar bоzоridagi makrоiqtisоdiy muvоzanat mоdeli

INVESTITSIYALAR YOKI KAPITAL QO’YILMALAR

• Investitsiyalar yoki kapital qo’yilmalar – bu, hali buyumlashmagan, lekin ishlab chiqarish vositalariga qo’yilgan kapitaldir. O’zining moliyaviy shakliga ko’ra, ular foyda olish maqsadida xo’jalik faoliyatiga qo’yilgan aktivlar hisoblansa, iqtisodiy mohiyatiga ko’ra investitsiyalar yangi korxonalar qurish, uzoq muddat xizmat ko’rsatuvchi mashina va asbob-uskunalarni yakuniy sotib olishga hamda shu bilan bog’liq bo’lgan aylanma kapitalning o’zgarishiga ketgan xarajatlardir. Shuningdek investitsilar tarkibiga uy-joy qurilishiga ketgan xarajatlar ham kiritiladi.

INVESTITSIYALARNI GURUHLANISHI

• Investitsiyalarning turli guruhlash mumkin. Makroiqtisodiy tahlilda eng ko’p duch kelinadigan guruhlashda investitsiyalar investitsiyalash ob’ektiga ko’ra uch turga bo’linadi.
• 1. Ishlab chiqarish investitsiyalari;
• 2. Tovar-moddiy zahiralariga investitsiya;
• 3. Uy-joy qurilishiga investitsiya.

AVTONOM INVESTITSIYALAR:

• Avtonom invstitsiya funktsiyasi quyidagi ko’rinishga ega:
• I = e - dR
• Bu yerda: I – avtonom investitsiya xarajatlari;
• e – foiz stavkasi 0 ga teng bo’lgandagi investitsiya xarajatlarining maksimal hajmi. U tashqi iqtisodiy omillar, resurs imkoniyatlari, yer, foydali qazilma boyliklari va boshqalar bilan belgilanadi;
• R – real foiz stavkasi;
• d – investitsiyalarning real foiz stavkasi dinamikasi o’zgarishga ta’sirchanligini miqdoriy belgilovchi empirik koeffitsient.

INVESTITSIYA XARAJATLARI DINAMIKASIGA TA’SIR ETUVCHI BOSHQA OMILLAR

• 1. Soliqqa tortish darajasi;
• 2. Ishlab chiqarish texnologiyalaridagi o’zgarishlar;
• 3. Mavjud bo’lgan asosiy kapital miqdori;
• 4. Investorlarning kutishi;
• 5. Yalpi daromadlarning o’zgarishi.

AKSELERATOR MODELI

• I = f(Y), ya’ni investitsiyalar (I) YaMM (Y)ning funktsiyasi ekan.
• Akselerator modelining to’liqroq ko’rinishi quyidagicha bo’ladi:
• I = Ireja+ γY

bu yerda: Ireja – rejalashtirilgan investitsiyalar; Y – YaIM (daromad) hajmi.
Akseletator modelini hisobga olib, investitsiya funktsiyasini quyidagicha yozish mumkin:
I = e - dR + γY
E’TIBORINGIZ
UCHUN
RAHMAT