Mavzu: Kasbiy faoliyatda hayot faoliyati xavfsizligi haqida tushuncha

Mavzu: Temir yo’l, havo, suv , yo’l usti transporti metroda avariya hodisalari yuz berganda havfsizlik texnikasi qoidalari
Aylanma g’ov (turniket) kirish-chiqish joylari orqali bepul o’tishga urinma: bu xavfli (tabaqalarning zarb bilan urishi jarohatga olib kelishi mumkin).


Eskalatorda:
Ogoh, xushmuomala va ehtiyotkor bo’l. Shovqin qilma va baland ovozda so’zlashma. Eskalatorda yugurma, uning harakatiga qarshi turma, tutqich hamda zinalarga buyumlarni qo’yma va o’tirib olma. Eskalatorda harakatlanayotganda o’ng tomondan tutqichni ushlab ol;


Eskalatordan tushayotganda to’xtab qolma, tiqilinch holat tug’dirma;


Tangalar va boshqa mayda jismlarni eskalatorga tashlama.


Platforma
Platforma chekkasiga yaqinlashma, belgilangan chegaradan o’tma. Poyezd batamom to’xtamaguncha vagonlar yoniga yaqinlashma.


Relsga tushib qolgan narsani o’zboshimchalik bilan tushib uni olma, bekatdagi navbatchini chaqir.


Vagonlar o’rtasiga bir inson tushib qolgan bo’lsa mashinist tomoniga yugur. Vagon ichiga kirib, haydovchiga mikrofon orqali xabar ber.


Vagonda
Agar poyezd yer osti yo’lida (tunelda) to’xtasa, asabiylashma, metropoliten xodimlari va mashinistning barcha ko’rsatmalarini bajar.


Yelkangdagi og’ir sumka yoki ryukzakni tushir. Har qanday xavfli holatda poyezd haydovchisi bilan tezkor aloqadan foydalan, tugmani bosib, vagon raqamini ayt, shoshilmasdan qanday vaziyat sodir bo’lganini tushuntir.


Jamoat transportida, metroda bo’lganingda ogoh bo’l!
Egasiz qoldirilgan sumka, paket va boshqa narsalarni ko’rganingda shu zahoti ichki ishlar xodimlariga yoki poyezd mashinistiga xabar ber. 22 Shu narsalar ichida portlovchi moddalar bo’lishi mumkin. Qo’ling bilan tegma, atrofingda turgan odamlarni xavf haqida ogoh qil.


Ko’cha va yo’llarda o’zini tutish qoidalari
Piyodalarga yo’lakchalarda va maxsus piyodalar yo’lakchasida yurishga ruxsat etiladi. Bunday joylar bo’lmasa yo’l chekkasida yoki velosiped harakatlanish yo’llarida yurish mumkin.


O’ng tarafdan yoqalab, mashinalar yo’nalishi bo’yicha harakatlan. Transport vositalari oqimiga qarab, chap tomondan yurish xavfsiz hisoblanadi.


Yo’lning transport vositasi qatnaydigan qismiga yugurib chiqma, transportlar qatnoviga halaqit berma.


Chang’i, g’ildirakchali rolik-konki, skeytbordda faqat to’silgan tomosha bog’larida uch! Yo’lning transport qatnov yo’liga chiqma.


Agar, ko’cha yoki yo’lni kesib o’tish zarur bo’lsa, velosipeddan tushib uni boshqar, skeytbordni qo’lingga olib o’t.


yo‘lovchi – havo transportida tashish shartnomasiga muvofiq havo kemasida tashilayotgan yoki tashilishi lozim bo‘lgan shaxs;
Havo kemasi ekipaji –havo kemasi komandiri, uchuvchilar tarkibiga kiruvchi boshqa shaxslar va xizmat ko‘rsatuvchi xodimlar.
Mazkur Qoidalar O‘zbekiston Respublikasining tashuvchilari tomonidan tashiladigan barcha yo‘lovchilar uchun majburiydir.


Havo kemasi (bundan buyon matnda HK deb yuritiladi) ichida yo‘lovchi quyidagilarni bajarishga majburdir:
Mazkur Qoidalarni, HK komandirining yoki ekipaj a’zosining havo kemasi komandiri nomidan bergan parvoz va HK ichidagi odamlar xavfsizligini, mol-mulki but saqlanishini, tashish shartnomasini ijro etish bilan bog‘liq xizmatlar ko‘rsatish tartibi va imkoniyatini ta’minlashga doir farmoyishlarini bajarishga;
HK sahnida uchish taloniga, shuningdek zarur bo‘lgan hollarda parvoz xavfsizligini ta’minlash maqsadida HK ekipaji a’zolarining ko‘rsatmasiga muvofiq joylashishga;
Yuklarini maxsus ajratilgan joylarga joylashtirishga;
“Kamarlarni taqish” tablosi yoqilishi bilan xavfsizlik kamarini taqishga va u o‘chmaguncha yechmaslikka.
Yo‘lovchi HK ichida quyidagilarni amalga oshirishi taqiqlanadi:
Giyohvand moddalarni, tamaki mahsulotlarini (nosvoy va boshqalarni ham) iste’mol qilishi, shuningdek elektron sigaretlardan foydalanishi;
Tashuvchi tomonidan iste’mol qilish uchun taklif qilingan belgilangan me’yordan tashqari, shuningdek boj olinmaydigan savdo do‘konlaridan sotib olingan alkogol mahsulotlarini iste’mol qilishi;
Uchuvchilar kabinasiga kirishi;
HK ekipaji a’zolarining xizmat vazifalarini bajarishlarida ularga to‘sqinlik qilishi yoki ularning ishlariga aralashishi;
HKning yurish, ko‘tarilish va qo‘nish vaqtida elektron va aloqa vositalaridan foydalanishi, jumladan XK bortida turib fotosuratga va video tasvirga olishi (4-bandning oltinchi xatboshisi O'zbekiston Respublikasi Parvozlar xavfsizligini nazorat kilish davlat inspektsiyasi boshlig'ining 2016 yil 8 yanvardagi 67-N-sonli buyrug'i (ruyxat raqami 2416-1, 12.01.2016 y.) taxririda - O'R KXT, 2016 y., 2-son, 17-modda);
HKning mol-mulkini (pledlar, yostiqlar, idish-tovoqlar, oshxona jihozlari, elektron vositalar, qutqarish nimchalari va boshqalarni) olib ketishi va shikastlashi;
Jamoat tartibini buzishi va zaruratsiz atrofdagilarni bezovta qilishi;
HK ekipaji a’zolarining tegishli ko‘rsatmalarisiz avariya-qutqaruv jihozlarini ishlatishi;
HK ekipaji a’zolarining ruxsati yoki ko‘rsatmalarisiz boshqa joylarga o‘tirishi.
HK ichidagi yurish-turish qoidalari yo‘lovchi tomonidan parvoz xavfsizligiga tahdid tug‘diradigan yoxud shaxslarning hayotiga yoki sog‘lig‘iga va mol-mulkiga tahdid tug‘diradigan tarzda buzilsa, u bilan tuzilgan tashish shartnomasi tashuvchi tomonidan tashish yo‘nalishining istalgan manzilida bekor qilinishi mumkin.