Мавзу: Жанубий шарқий Осиёнинг қадимги давр археологияси

Мавзу: Жанубий шарқий Осиёнинг қадимги давр археологияси

• РЕЖА:
• 1. Вьетнам қадимги давр археологияси 2. Корея қадимги давр археологияси
• 3. Вьетнам ва Корея ахолисининг хужалиги

Жанубий-шарқий Осиё қадимги Шарқ цивилизациясининг ажралмас қисми сифатида кўплаб археологик маданиятларга эга минтақадир. Мазкур минтақага ҳозирги Ҳиндихитой ярим ороли (Вьетнам, Таиланд, Камбоджа), Индонезия, Малайзия, Корея ярим ороли ва Хитойнинг шарқий минтақалари киради.

• Жанубий-шарқий Осиё қадимги Шарқ цивилизациясининг ажралмас қисми сифатида кўплаб археологик маданиятларга эга минтақадир. Мазкур минтақага ҳозирги Ҳиндихитой ярим ороли (Вьетнам, Таиланд, Камбоджа), Индонезия, Малайзия, Корея ярим ороли ва Хитойнинг шарқий минтақалари киради.
• Сахюин маданияти Вьетнамнинг марказий ва жанубий қисмларида мил. авв. 1000-милодий 200 йилларда мавжуд бўлган. Сахюин ёдгорлиги 1909 йилда кашф этилган. Мазкур маданиятга оид ёдгорликлар Меконг дельтасидан то Тонкингача бўлган ҳудудларда тарқалган.
• Сахюин маданияти вакиллари кейинчалик Тямпа подшолигига асосо солишган тям халқи аждодлари бўлишган.

Сахюин маданиятидан маҳаллий ҳунармандлар ясаган жуда кўплаб темир буюмлар, жумладан болталар, қиличлар, найза пайконлари, пичоқлар ва ўроқлар топилган. Айнан мана шу маданиятда Вьетнам ва жанубий шарқий Осиёнинг бошқа маданиятларидан кўра кўпроқ темир артефактлар топилган. Маданият кишилари вафот этганларни оғзи ёпиладиган керамик идишларга дафн этишган. Бундай дафн амалиёти биз кўриб чиқаётган региондаги ушбу маданият учун хос хусусиятдир. Бу идишлардан дафн қурбонлигига аталган нарса қолдиқлари ҳам аниқланган. Маданият учун яна бир хос хусусият бу икки бошли ҳайвон тасвири тушурилган сирғаларнинг учрашидир. Бу зеб-зийнатлар одатда нефритдан, лекин айрим ҳолларда башқа рангли тошлардан ҳам ишланган. Қабрлардан шишасимон тошлардан қилинган мунчоқлар ҳам тез-тез учраб туради.

• Сахюин маданиятидан маҳаллий ҳунармандлар ясаган жуда кўплаб темир буюмлар, жумладан болталар, қиличлар, найза пайконлари, пичоқлар ва ўроқлар топилган. Айнан мана шу маданиятда Вьетнам ва жанубий шарқий Осиёнинг бошқа маданиятларидан кўра кўпроқ темир артефактлар топилган. Маданият кишилари вафот этганларни оғзи ёпиладиган керамик идишларга дафн этишган. Бундай дафн амалиёти биз кўриб чиқаётган региондаги ушбу маданият учун хос хусусиятдир. Бу идишлардан дафн қурбонлигига аталган нарса қолдиқлари ҳам аниқланган. Маданият учун яна бир хос хусусият бу икки бошли ҳайвон тасвири тушурилган сирғаларнинг учрашидир. Бу зеб-зийнатлар одатда нефритдан, лекин айрим ҳолларда башқа рангли тошлардан ҳам ишланган. Қабрлардан шишасимон тошлардан қилинган мунчоқлар ҳам тез-тез учраб туради.
• Сахюин маданияти қўшни маданият вакиллари билан кенг кўламли савдо муносабатларига эга бўлган. Археологик топилмалар орасида маҳаллий бўлмаган зеб-зийнат буюмлари, хусусан сердолик, ақиқ, оливин, циркон ва ёқутдан ишланган мунчоқлар бор. Шунингдек, Сахюин маданияти манзилгоҳларидан Хан сулоласи даври услубида ишланган бронза ойна аниқланган. Мазкур маданиятга хос қулоққа тақадиган сирғалар Таиланд марказидан, Тайвандан (Орхидея ороли) ва Филипин оролидан (Палаван) топилган.