Mavzu: Ishlab chiqarish nazariyasi Mundarija: Kirish I bob. Ishlab chiqarish mazmuni va ishlab chiqarish funksiyasi

I bob. Ishlab chiqarish mazmuni va ishlab chiqarish funksiyasi
1.1. Ishlab chiqarish tizimi: elementlari, maqsadi va vazifalarining mohiyati
Ishlab chiqarish tizimi: elementlari, maqsadi va vazifalarining
mohiyati. Funksional tizimi jarayonida ishlab chiqarish tizimi – (mahsulot va xizmatlarni hosil qilish uchun, mehnatkashlardan, mehnat qurollari va predmetlari va boshqa elementlardan tashkil topgan alohida sinf tizimidir. Ishlab chiqarish tizimi birinchi o’rinda mexanizmlar guruhi (jihozlar, apparatlar va boshqalar)ni yuritishdagi (operator, mashinist va boshqalar) xodimlar sifatida qurish mumkin. Har bir mexanizm va unda ishlovchi xodim, «odam – mashina» tizim elementi sifatida aks etadi, bunda tizim ikki o’zaro bog’liq va o’zaro ta`sir elementlaridan tashkil topadi.
Yuqori darajali va tartibli tizim bo’lib sexlar, tarmoqlar hisoblanadi. Ishlab chiqarish tizimida ishlab chiqarish jarayonlari amalga oshadi. Ularni asosiy va ifodalovchi qismi bo’lib, ishchini mehnat quroli va mehnat predmetiga ta`sir etib, mehnat mahsulotiga aylantirish, ya`ni tayyor mahsulot
olish, texnologik jarayonlar hisoblanadi.
Ishlab chiqarish tizimining elementlari deb odamlar va moddiy ob`yektlar – mehnat, mehnat qurollari, mehnat predmetlari, mehnat mahsulotlari, shuningdek texnologiya, ishlab chiqarishni tashkil etishni aytamiz.
Ishlab chiqarish tizimining strukturasi bu tashqi va ichki o’zgarishlarda
o’zining xususiyatlarini saqlab qoluvchi va tizimning birligini ta`minlovchi
elementlar majmui ularning mukammal bog’lanishlaridir.
Ishlab chiqarish strukturasi rasmdagi ko’rinish bu invariant vaqtda
elementlar fiksatsiyasi va o’zaro bog’lanishi. Ishlab chiqarish tizimi maqsadi va tahliliga qarab turlicha strukturalarda ko’rsatilishi mumkin (1.1-rasm). Masalan, asosiy vositalar, kadrlar, ishlab chiqarish strukturalari.

Ishlab chiqarish strukturasi yaxlitliga asosiy xususiyatlardan biri
hisoblanadi. Barcha ishlab chiqarish elementlarining vazifalari bir maqsad tomon (mahsulotni tayyorlash, loyihalash) yo’naltiriladi.