Bog'liq 10-MJ-22 guruh talabasi Abdullayev Ibrohim
Z. Bozor iqtisodiyoti sharoitida shartnomaning axamiyati Mamlaqatimiz mustaqil respublika maqomini-qulga kiritganidan so’ng iqtisodiyotning bozor mexanizmi orqali rivojlanish yo’lini tutdi. 1990 yillarning boshlarida rejalashtirish iqtisodiyotidan bozor iqtisodiyotiga uta boshlash, xalq xo’jaligining barcha tarmoqlarida yangicha iqtisodiy isloxatlarni amalga oshirishga majbur qildi, ya’ni xalq xo’jaligida yangicha iqtisodiy muxit barpo etila boshladi.
Ma’lumqi, xalq xo’jaligining barcha tarmoqlaridagi ish faoliyatini tartibli harakatlantirishda "Ish yuritish" fanining axamiyati kattadir.
Bozor sharoitida ish yuritishga bo’lgan noilmiy yondashish turli mulk egalarining iqtisodiy manfaatiga katta zarar yetkazishi tabiiy xoldir. Bozor iqtisodiyoti sharoitida har bir moddiy va ma’naviy ishlab chiqarish maxsulotlari hisob-kitobli bo’lishi lozim. CHunqi bu jamiyat isrofgarchilik illatlariga qarshi ko’rashuvchi asosiy mexanizmdir. Demak hisob-kitob bor joyda hujjatlar bilan ishlashni talab qilinadi. Umuman olgapda, boyur sharoitida har bpr ish turli-tuman hujjatlarga tayangan holda olib boriladi.Agarda hujjatlar noto’g’ri tuzilgan bo’lsa, u holda ular shartnoma asosida ish qo’rayotgan va shu shartnomadan o’zaro manfaatdor bo’lgan ikki tomonning ish faoliyatigasalbiy ta’sir qo’rsatadi va bu ta’sir okibatida jamiyat ham zarar qo’radi. SHunday ekan, zamonaviy mutaxassis hujjatlar bilan ishlashni , ya’ni shartnoma tuzish qoidalarini yaxshi bilmog’i lozim.
Mexnat unumdorligi va samaradorligi, odamlarda mehnatga nisbatan shakllangan munosabat har qanday davlat va jamiyat axvolini, unipg ertangn kunini baxolashga imkon beradigan ko’rsatqichlardandir.
O’zbekiston davlat mustaqilligini qo’lga kiritgapidan so’ng ijtimoiy xayotning barcha sohalarida tub islohatlar amalga oshirila boshladi. SHu jumladan mexnat munosabatlarini tartibga solishga doir masalalarda xam yangicha qoidalashuvlarning salmog’i orta bordi.
Ijtimoiy adolat qaror topa boshladi. Buning samarasi ularoq, odamlarpi o’z mexnati natijasidan qonikishi, ularni mehnatiga yarasha rozi qnlish yo’li tutilmoqda. Mexnatning samaradorligi va sifatini oshirish xozirgi mustaqillik davrida eng muxim vazifa bo’lib qoldi. Binobarin, bu vazifani xal etishda mexnatni xuquqiy jixatdan tartibga solishning O’zbekiston davlatining asosiy tayanchi bo’lgan - qonundir. Qonun asosida mexnat shartnomalar va huquqiy-me’yoriy hujjatlar tuziladi. Savollar SHartnoma nima va u qanday vazifani bajaradi?
SHartnoma qachon va kimlar tomonidan tuziladi?
SHartnomaning qanday turlari mavjud?
Xo’jalik shartnomasi nechta zaruriy qismdan iborat?