Mavzu: “Iqtisodiy o`sish va uning samaradorligi muommolari” Bajardi: Nurulloev I. Tekshirdi: Ma’morov B. Toshkent – 2018 reja

2.2. Rossiya va Malayziya davlatlarida iqtisodiy o`sish va rivojlanishning istiqbollari

Kelajakda Rossiya davlati xalqaro iqtisodchilar hamda turli bashoratchi agentliklar tomonidan ijobiy baholanmoqda. Butun Jaxon iqtisodiy inqirozi hamda neft narxining pasayishi bu davlatga sezilarli darajada zarar keltirgan bo`lsada, to`g`ri olib borilgan iqtisodiy-siyosiy islohotlar rivojlanish farovon davom etishiga ko`maklashadi.
Quyida Malayziya davlatining Osiyo Tiklanish va Taraqqiyot banki tomonidan 2009-2010 yillarda YaMM o`sishi bashorati keltirilgan :
Jadval 2.2.3.

Malayziyaning kelajakdagi iqtisodiy rivoji bashoratini yuqoridagi diagrammadan bilib olishimiz mumkin. Ma’lumki, jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi 2009-yilda o`zining salbiy ta’sirini favqulodda katta bo`lshini bashorat qilib turishibdi, shuning uchun bo`lsa kerak Malayziya 2009-yilda iqtisodni ijobiy emas, salbiy ko`rsatgichlar bilan yakunlashi kutilmoqda. 2010-yildan esa oldingi Osiyo inqirozidan tezda qutilib ketgan davlatda xuddi o`shanaqa rivojlanish darajasi kutilib, iqtisodiyotda bu davlat o`zini o`nglab olishi tasdiqlangan.

2.3. Iqtosodiy o`sishda O`zbekistonning yutuqlari va muammolari

2.3.1. O`zbekiston iqtisodiyoti tahlili

O’zbekiston Respublikasini tahlil qilishda quyidagi narsalarga to’x’talib o’tish lozim bo’ladi:
Yuqorida aytib o’tilganidek, iqtisodiy o’sish YAIM ning aholi jon boshiga taqsimlanishi bilan yoki boshqa omillar bilan o’lchanadi. Shunday ekan keling O’zbekiston Respublikasining yillik YAIM miqdori va uning o’sish ko’rsatkichlari bilan tanishib chiqsak:
Quyidagi diagramma mamlakatimizning 2001-2008-yilllardagi YAIM miqdorini ko’rsatadi⁵(trln so’mda):
Jadval 2.3.1.1.

Yuqoridagi diagrammaga qarasak, 2001-2008-yillar davomida har yili yillik YAIM 4.9trln so’mdan 19.3 trln so’mgacha o’sib borgan. Bu o’sishning o’ziga xos sabablari ham bor, albatta. Bu haqida keyinroq to’xtalamiz. Yillik YAIM bilan birgalikda aholi soni ham o’sib borgan, chunki aholi soni o’sgani sari ular iste’mol qiladigan va ishlab chiqaradigan mahsulotlar soni ham o’sib boradi. Shuni hisobga olgan holda aholi o’sishi dinamikasini ham ko’rib chiqib u bilan solishtirish lozim. Ana shundagina YAIMdagi o’sish yaqqol ko’rinadi. Aholi jon boshiga YAIM ulushi esa noto’g’ri hisoblashning oldini oladi. Shu sabali aholi dinamikasini ham ko’rib chiqamiz. Quyidagi diagrammada 2001-2008 yillarda aholi soni aks etgan⁶: