Mavzu: Internet tarmog’i va qidiruv tizimlarida mutaxassislikga doir ma’lumotlarni izlash, saqlash va foydalanish texnologiyalari. Qidiruv tizimlari va ulardan foydalanish asoslari

Internet – globalkompyutertarmog’i 

1983 

yilda 

- 

Internettashkiletildi.Internet-

axborotlarbilanmustaqilalmashishimkoniniyaratdi.  Internet  (InternationalNetwork 

– 

xalqarokompyutertarmoq) 

butundunyoniqamrabolganglobalkompyutertarmog‟idir. 

1990 

yillaro‟rtalaridaInternetbiznes-ishlovlarbilanishlashuchunko‟llanilaboshladi.  Biroq, 

buboradaturlimuammolarmavjudedi. Internetningstatistikma‟lumotlariquyidagicha: 

---

      1981 y.-Internetga 213 takompyuterulangan; 

      1983 y.-Internetga 562 takompyuterulangan; 

      1986 y.- 5089 takompyuterulangan; 

      1992 y.- 727000 takompyuterulangan; 

      1995 y.- 20-40 millionkompyuterbirlashdi. 

 

ЌozirgikundaInternetdunyoning 

150 

danortiqmamlakatlarida 

100 

milionlababonentlargaega. 

Ќaroydatarmoqmiqdori 

7-10%gaortibbormoqda. 

Internetdunyodagiturlixilma‟lumotlargaoidaxborottarmoqlario‟rtasidagio‟zaroaloq

aniamalgaoshiruvchiyadronitashkilqiladi. 

 

Internetqachonlardirfaqattadqiqotvao‟quvguruhlarigaginaxizmatqilganbo‟lsa

, 

hozirgikungakelib, 

uishlabchiqarishdoiralariorasidakengtarqalmoqda. 

KompaniyalarniInternettarmog‟iningtezkorligi, 

arzon, 

kengqamrovdagialoqa, 

hamkorlikishlaridagiqulaylik, 

hammaningishlashiuchunimkonberuvchidasturhamdama‟lumotlarningnoyobbazasi

ekanligio‟zigatortmoqda. 

ArzonxizmatnarxievazigafoydalanuvchilarAЉSh, 

Kanada, 

Avstraliyavaboshqako‟pginaYevropamamlakatlariningtijoratyokinotijorataxborotxi

zmatlarigayo‟ltopadilar. 

InternetningerkinkiriladiganarxiВидaninsoniyatfaoliyatiningbarchajabhalariniqamr

aboladiganaxborotlarni, 

yangiilmiyyangiliklardantortib, 

toertangikungiob-

havoma‟lumotigachabilibolishmumkin. 

Ayniqsa, 

kundalikkommunikasiyagamuxtojshaxslar, 

tashkilot, 

muassasalaruchunko‟pinchatelefonorqalito‟g‟ridanto‟g‟rialoqanisbatanInternetinfr

astrukturasidanfoydalanishanchaginaarzontushadi. 

Bunarsa, 

ayniqsa, 

chetellardafiliallarimavjudbo‟lganfirmalaruchunqulaydir, 

chunkiInternetningkonfidensialnoyobaloqalaributundunyobo‟yichaimkoniyatgaega

. 

Shubilanbirgayanabirnarsanita‟kidlashlozimkiinternetgagipermatntushunchasikirib

keldi. 

1965 

yilNelsongipermatnso‟ziniqo‟lladi.VanDamvaboshqalar 

1967 

yildagipermatntahrirlovchisinituzibchiqdi. 

Nelson 

1987 

yilma‟lumotlarninggipermatntahrirlovchisinituzibchiqdi.  JenevaSERN  (CERN) 

daishlovchifizikTimBernesLi 

1990 

yilgipermatnliloyihanitaklifetdi. 

BuloyihafizikolimlargaInternetorqalitadqiqotnatijalarinio‟zaroalmashishimkoninib

eraredi. 

Shundayqilibxalqaroaxborottarmog‟i 

– 

WorldWideWeb 

(WWW)gapoydevorqo‟yildi. 

1993 

yilMarkAndersonrahbarligidabirinchigipermatnliMosaicgrafikbrauzeriishlabchiqil

divauNetscapekorporasiyasigao‟tibNetscapebrauzeriniishlabchiqdi.  

Shundayqilibbizsevgangazetavajurnallarimizningoxirgima‟lumotlariniWWWso‟zla

ridanboshlanganmanzildako‟rishvaunishumanzildannusxasiniko‟chiribolishmumki

n, 

deganso‟zlarko‟prokuchrabturibdi. 

Shubilanbirgaelektronnashrlartushunchalariningkamrovioyma-

oykengayibbormoqda. 

Elektronusuldachopetilganyangi-

yangijurnallarpaydobo‟lmoqda.