Mavzu: internet global kompyuter tarmogining tuzilishi Reja: Global tarmokning paydo bo‘lishi. Global tarmok tuzilmasi

Internetga ulanish tartibi:
Internetga ulanish uchun avvalambor kompyuter, aloka kanali, modem va programa ta’minotiga ega bulish lozim. Shu bilan birga provayder telefon rakamlarini olish, xamda mijozning kayd kilingan takrorlanmas nomi (Login) va paroli (Password) ga ega bulish zarur. Internetda mulokot amalga oshirilganda esa, aloka kanali xam va unda ishtirok etuvchi biror bir texnik vosita xam monopol egallanmaydi. Buning sababi Internet tarmogida uzatilayotgan surov, xabar va ma’lumotlar bir necha mayda bulaklarga ajratilgan «paket»lar kurinishida amalga oshiriladi. Bu paketlar TCP (Transfer Control Protocol) –paketlari deb ataladi. Xar bir TSR paket tarkibida junatuvchi va kabul kiluvchilarning IP adreslari mavjud buladi.
Internetga ulanish usullari
Internetga ulanishning bir necha xil usullari mavjud bulib, anik bir usul foydalanuvchining extiyojiga, uning kaysi turdagi xizmatdan foydalanishga karab tanlanadi:
Tugridan tugri boglanish
SLIP va RRR yordamida
Chakiruv yordamida boglanish
Tugridan tugri boglanish
Bu usul tarmokning barcha imkoniyatlaridan tulik foydalanishga imkon beradi. Buning uchun aloxida tarmok ajratiladi. Uni odatda provayderlar ta’minlaydi. Bu boglanishning eng sifatli usuli bulib, juda kimmat xisoblanadi. Bu boglanish usulida kompyuteringiz server vazifasini utashi va siz Provayder sifatida xizmat kursatishingiz xam mumkin. YA’ni server yordamida maxalliy tarmokdagi kompyuterni Internetga boglashingiz va ular Internetning barcha imkoniyatlaridan tula foydalanish imkoniyatiga ega bulishi mumkin.
Chakiruv buyicha boglanish
«Chakiruv buyicha boglanish» Internetga kirishga imkon beradi. Bunda foydalanuvchi mantikiy nom (login) va parol yordamida Internetga tugridan tugri kirib ishlash imkoniga ega. Bunda odatda bir tarmokdan bir nechta foydalanuvchi foydalanadi va shuning uchun tarmokning tezligi sustrok buladi. Internet bilan boglanish davomida uning imkoniyatlaridan tula foydalanish mumkin. Chakiruv buyicha boglanishni urganish juda oddiy. Bu usulning narxi boshkalarnikiga nisbatan arzonrok bulganligi tufayli odatda undan kuprok foydalaniladi. Bu usuldan xonadonlarda foydalanish xam kulaydir. «Chakiruv» buyicha boglanishning sifatli usuli ISDN dir. ISDN (Integral Service Digital Network) - bu rakamli telefon tarmogidir. U odatdagi telefon tarmoklaridan ma’lumotlarni uzatish tezligi bilan farklanadi. ISDN yordamida Internetda ishlash tezligi odatdagi telefon tarmogiga karaganda 4,5 barobar oshadi. Bunda tezlik –128 kbit sek.
Provayder
1997 yildan boshlab, Uzbekistonda Internet provayderlar xizmat kursata boshladi. Xozirgi kunda Uzbekistonda 40 dan ziyod Internet provayderlar ishlamokda. Ba’zi provayderlarning nomi va saxifa manzilini kuyida keltiramiz.
Kuyida keltirilgan ketma-ketliklarni bevosita kompyuterda bajarib borsangiz, mustakil ravishda internet global tarmogidan kerakli ma’lumotni kidirib topish va ularni chop etish imkoniyatiga ega bulasiz.
Internet xalkaro tarmogiga kirish uchun avvalambor ishchi stolda joylashgan Podklyucheniye udalennogo dostupa k seti piktogrammasini sichkonchaning chap tugmachasi bilan ikki marta bosamiz.