Mavzu: Innavatsion tadbirkorlikni rivojlantirish va uni boshqarishni

Ikkinchi bob bo`yicha qisqacha xulosa. 

O’zbekistonda  budjet  tizimida  taraqiyotining  hozirgi  bosqichida  budjet  va 

ijtimoiy  siyosatning  manfaati  birligini  ta’minlash  asosidagi  o’ta  ma’suliyatli 

vazifalarni  samarali  boshqarishni  talab  etadi,  bu  vazifaning  2  jihatini  ajratish 

muhim: 

- birinchidan, davlat ijtimoiy siyosatning joylardagi ijobiy ijrosi yoki hududiy 

iqtisodiyot muomalari keskinlashuvining oldini olish. 

- ikkinchidan,  mahalliy  budjetlar  huquq  va  majburiyatlarining  kengayib 

borishi sharoitida shunga mos tarzda ular imkoniyatlarini yaxshilash zarurligi. Bu 

jihatlarning  o’zaro  bog’liqlikda  olib  borilishi  sharoitida  shunga  mos  tarzda  ular 

imkoniyatlarini yaxshilash zarur. 

- Respublika  va  mahalliy  budjetlarning  QQS,  korxonalar  foydasidan 

olinadigan soliq, aksiz solig’i kabi asosiy soliqlardan tushumdagi ulushini qonuniy 

belgilash lozim. 

Mahalliy  budjet  daromad  bazasini  ko’paytirish  uchun  soliq  islohotlarini 

yanada chuqurlashtirish lozim. Jumladan: 

- Soliq  qonunlarini  yanada  aniqlashtirish,  soliq  hujjatlarini  soddalashtirish 

maqsadida uni takomillashtirish. 

- Soliqqa tortish bazasini kengaytirish(soliq stavkasini kamaytirish). 

---

 

48 

- Ayrim to’lovchilar bilan bo’ladigan soliq munosabatlarini neytrallash. 

- Qonun  hujjatlariga  rioya  qilishda  tezkor  nazoratni  belgilash,  fuqarolar  va 

tashkilotlarni soliq to’lash bo’yicha ma’suliyatni oshirishdan iborat. 

Birinchidan,  O’zbekiston  Respublikasida  mahalliy  soliqlarni  huquqiy  asosi 

sifatida  Soliq  Kodeksiga  qadar  1993  yil  may  oyida  qabul  qilingan  «Mahalliy 

soliqlar  va  yig’imlar»  to’g’risidagi  Qonun  xizmat  qilar  edi.  Bu  qonun  Soliq 

Kodeksi qabul qiligandan so’ng o’z kuchini yo’qotdi bu qonuning asosiy mazmuni 

esa  kodeksda  o’z  aksini  topdi.  Biroq,  qayd  etish  zarurki,  «Mahalliy  soliqlar  va 

yig’imlar  to’g’risida»gi  Qonunda  mahalliy  soliqlar  bo’yicha  mahalliy 

hokimiyatlarni soliq va budjet huquqlari aniq yoritib berilgan edi, ammo, bu holat 

Soliq Kodeksida to’liq aks ettirilmagan, ya’ni bunda mahalliy soliqlar va yig’imlar 

bo’yicha  faqat  ularni  turlarini  ko’rsatish  bilan  cheklangan  va  mahalliy 

hokimiyatlarning soliq huquqlari mavhum holda qolgan.  

 

---

 

49