Mavzu: Ilk o'rta asrlarda Markaziy osiyoda yozuv madaniyati

“Avesto” tili.

• Miloddan avvalgi I ming yillikning birinchi yarmida yurtimizda joylashgan turli xalqlar qadimgi sharq-eroniy tillar shevalarida gapirganlar. Ularning etnik qiyofasi va so’g’dlar, baqtriylar, xorazmiylar va saklar qarindosh xalqlar bo’lib, bir-birlarini yaxshi tushunganlar. Ayniqsa, dehqonchilik bilan mashg’ul bo’lgan, o’troq xo`jaligiga oid aholining moddiy va ma’naviy madaniyatida ancha o’zgarishlar bo’lgan.

Qadimgi sharq-eron tillarni o’rganishga oid katta ilmiy adabiyot mavjud. Ushbu tillar guruhini Avesto tili, so’g’dlar, xorazmiylar va baqtriylar tillari tashkil qilgan.

• Milloddan avvalgi 1 ming yillikning 1-yarmida yurtimizda joylashgan turli xalqlar qadimgi sharq - eroniy tillar shevalarida gapirganlar. Bu xalqlar : tigra xauda, taray dara taraya, xouvamarga qabilalaridir. Maskur xalqlar nomlari Dora 1 ning qoyatosh yozuvlarida tilga olingan. Ushbu xalqlar til guruhini «Avesto» tili sug`dlar, xorazmiylar va baqtriylar tillari tashkil qilgan. «Avesto» - zardushtiylik dinining muqaddas kitobi bo`lib, shu dindagi xalqlarning shariat qonunlari majmuidir.

Dastlabki «Avesto» tili oromiy tilda yozilganmi, bu noma’lum. Ma'lumotlarga qaraganda, 21 ta kitob (nasx) dan iborat bu kitob zamonamizgacha yetib kelgan. «Avesto» qismlari millodning III-VII asrlarda tahrir qilingan. «Avesto» boblari «pahlaviy» - o`rta fors alifbosi asosida 48 ta belgili yozuvdan iborat.

Dastlabki «Avesto» tili oromiy tilda yozilganmi, bu noma’lum. Ma'lumotlarga qaraganda, 21 ta kitob (nasx) dan iborat bu kitob zamonamizgacha yetib kelgan. «Avesto» qismlari millodning III-VII asrlarda tahrir qilingan. «Avesto» boblari «pahlaviy» - o`rta fors alifbosi asosida 48 ta belgili yozuvdan iborat.

1 «Avesto» «Apasta» yoki «Asos» deb tarjima qilingan. «Avesto» tili eroniylarning eng qadimgi shevalardan biri bo`lgan, qadimgi fors tiliga nisbatdan ancha oldingi bosqichda, milloddan avvalgi II ming yillikning oxiri – I ming yillikning boshlarida paydo bo`lgan. (Muammoli vaziyat yuzaga keltiriladi va slayd taqdim etiladi)