Mavzu: Ijtimoiylashuv jarayoni vositalari. Reja: Ijtimoiylashuv tushunchasi jarayoni vositalari. Ijtimoiylashuv jarayoni

Ijtimoiy tarbiyaning birgalikdagi faoliyat ekanligi. Tarbiyachi va tarbiyalanuvchi orasidagi suhbatning zarurligi g‘oyasi qadimgi Elladada paydo bo‘lib, o‘rta asrlar ta’lim metodlarida, keyinchalik esa bir qator pedagoglarining asarlarida o‘ziga xos rivojlanishga erishdi.

So‘nggi o‘n yilliklarda tarbiyaga sub’ekt-ob’ekt jarayoni sifatida qarash, keyinchalik esa, bu yondashuvni pedagogik amaliyotda tarqatish bu tamoyilni pedagogika uchun eng muhim tamoyilga aylanishiga olib keldi.

Ijtimoiy tarbiyaning birgalikdagi faoliyat tamoyiliga ko‘ra bolalar, o‘spirinlar, o‘smirlarning ma’naviy-ma’rifiy rivojlanishi tarbiyachi va tarbiyalanuvchi orasidagi qadriyatlar (aqliy, ijtimoiy) almashuvi jarayonida amalga oshiriladi. Bular:

1. 
   dunyo madaniyatlari va aniq bir jamiyatda ishlab chiqilgan qadriyatlar;
   
2. 
   ijtimoiy tarbiya sub’ektlariga xos bo‘lgan qadriyatlar;
   
3. 
   tarbiya tashkilotlarining muayyan a’zosiga xos bo‘lgan qadriyatlar.
   

Ijtimoiy tarbiyaning birgalikdagi faoliyat ekanligi tamoyili tarbiyachi va tarbiyalanuvchining tengligini taqozo etmaydi. Bu hol yoshdagi tafovutlar, hayotiy tajribaning bir xil emasligi, ijtimoiy rollarning assimmetrialligi bilan izohlanadi. Birgalikdagi faoliyat tamoyilida birinchi o‘rinda tenglik emas, balki o‘zaro hurmat va sofdillik turadi.

Xulosa
Ijtimoiy pedagogika, garchi u avvaldan yurtimizda “ijtimoiy tarbiya”,”ijtimoiy muhofaza”, “ijtimoiy yordam” ko‘rinishida mavjud bo‘lgan bo‘lsada pedagogik bilim sohasi va fan sifatida O‘zbekiston uchun yangi hodisa va tushunchadir. Uning mustaqil fanga aylanganligi, ammo amaliy tajribalarni tizimlashtirilmaganligining sabablari O‘zbekiston tarixiy rivojlanishining murakkabliklari va qarama-qarshiliklari bilan izohlanadi. Ijtimoiy pedagogikaga salbiy ta’sir ko‘rsatgan hodisalarga XX asrning 30-yillarida boshlangan ijtimoiy tarbiyaning diskreditatsiyalashuvi, mahalliy olimlar, pedagoglarni xorij tajribasi va chet ellik hamkasblaridan ajratgan “temir parda”ning paydo bo‘lishi, umuminsoniy qadriyatlarni sinfiy qadriyatlarga almashtirilishi, ijtimoiy muammolar haqida jim turish siyosati, rahmdillik, mehr-muruvvat an’analarining yo‘q qilinishi misol bo‘ladi.

Adabiyotlar:

1. 
   Sotsialnaya pedagogika. Kurs leksiy. Pod red. M.A.Galaguzovoy. – M.: VLADOS, 2003.
   
2. 
   Mudrik A.V. Sotsialnaya pedagogika. – M.: Akademiya, 2003.
   
3. 
   Podlasыy I.P. Pedagogika: Novыy kurs. – M.: VLADOS. – Kn. 2.
   
4. 
   Podlasыy I.P. Pedagogika: 100 voprosov – 100 otvetov. – M., 2001.
   
5. 
   Pedagogika. Kurs leksiy. – T.: TGPU, 2001.
   
6. 
   Vasilkova Yu.V., Vasilkova T.A. Sotsialnaya pedagogika. – M., 2003.