Mavzu: ijtimoiy psixologiyaning fan sifatida rivojlanishi. Reja

BU DAVRDA PSIXOLOGIYADA UCH ASOSIY OQIM:

GESHTALT PSIXOLOGIYA

PSIXOANALIZ

BIXEVIORIZM

Bu oqimlar ichida ham ijtimoiy xulq-atvorni kichik guruhlarlar doirasida o’rganish tendensiyasi paydo bo’ldi.

• Bu oqimlar ichida ham ijtimoiy xulq-atvorni kichik guruhlarlar doirasida o’rganish tendensiyasi paydo bo’ldi.
• Bunda asosiy diqqat kichik guruhlarga vaularda turlicha eksprementlar o’tkazishgaqaratilgan edi. Bunday holatningpaydo bo’lganligi ijtimoiy psixologiyaningfan sifatida shakllanishida nihoyatda kattarol o’ynadi. Geshtalt psixologiya yo’nalishinegizida maxsus ijtimoiy psixologikyo’nalishlarning – interaksionizm vakognitivizmning paydo bo’lganligi esa bu fanning eksperimental ekanligini yana bir bor isbot qildi.
• Bixeviorizm yo`nalishlari doirasida o`tkazilgan ijtimoiy psixologik tadqiqotlar avvalo amerikalik olimlar K. Xoll va V. Skennerlar nomi bilan bog`lik. Ular va ularning izdoshlari hisoblangan K. Miller, D. Dollard, Dj. Tibo, G. Kelli va boshqa diada - ikki kishi o`rtasidagi munosabatlarning xilma-xil eksperimental ko`rinishlarini tadqiq qilib, ularda matematik o`yin nazariyasi elementlarini qo`lladilar.
• Diada sharoitida laboratoriyalardao`tkazilgan tadqiqotlarda asosan mustah-kamlash g`oyasini isbot qilishga urinildi.
• Klassik bixeovirizmdan farqli o`laroq ijtimoiy psixologik bixevioristlar hayvonlar o`rniga laboratoriyaga naqd pulga odamlarni taklif eta boshladilar, shuning uchun ham ularning g`oyasida biologizm va mexanizm tarzda ilgarigi hayvonlarda to`plangan dalillar modelini insonlarda qo`llash hollari kuzatildi.
• Psixoanaliz doirasida esa ijtimoiy psixologik tadqiqotlar E. Fromm va Dj. Salliven ishlari bilanbogliq. Bixevioristlardan farqli o`laroq bu yerda eksperimentlar ikki kishi emas, balki ko`pchilik ishtirokida o`tkazila boshladi. Ularning izdoshlari (V. Bayon, V. Bennis, G. Sheparde, V. Shuts) o`tkazgan tadqiqotlar tufayli hozirgi kunda ham katta qiziqish bilan o`rganilayotgan T-Guruhlar psixologiyasi yaratildi.