Мавзу: Хужайра днклари, днкни ажратиб олиш

Ген муҳандислиги мақсадлари

• Биотехнологияда ген муҳандислиги соҳасини ўрганишдан мақсад
• ДНК молекуласининг тузилиши, роли ва молекуляр биологиясини ўрганиш
• Трансформация, трансдукция, транспозонлар, плазмидалар, вируслар, бактериофаглар, рестриктазалар, рекомбинат ДНК олиш тўқима ва хужайраларни сунъий шароитда ўстириш технологиясини ўрганиш
• Генетик муҳандисликни озиқ овқат саноатида, ҳайвон ва ўсимликлар селекциясида қўллаш
• Генетик муҳандисликни озиқ овқат саноатидаги илмий-техник тараққиётини тезлаштиришдаги роли
• Генетик муҳандисликнинг истиқболлари ҳақида аниқ билимларни ўзлаштириш

Ген муҳандислиги вазифалари

• Ген муҳандислиги қуйидаги вазифаларни ҳал қилади
• Продуцентлардан олинган генларни ўзгартириш, фракцияларини кучайтириш самарадорлигини ошириш ва яхшилаш
• Мақсадга мувофиқ генни мутация қилиш хужайра ичида уни нусхаларини кўпайтириш ва маҳсулот синтезини кучайтириш
• Промоторларни мутацияга учраган турини олиш энхансерлар (промотор фаоллигини кучайтирувчилар) киритиш
• Ишлатиладиган субстратлар спектирини кенгайтириш
• Ксенобионтлар (инсон яратган биологик фаол модда) токсинлар, чиқиндилар ва бошқа кераксиз бирикмаларни утилизация қилиш имконига эга микроорганизмлар штаммини яратиш
• Микроорганизмларга плазмидалар киритиш ва мақсадга мувофиқ штаммлар олиш
• Генларни клонлаш орқали янги оқсиллар яратиш

Микроорганизмларнинг ген муҳандислигидаги роли

• Ҳозирги кунда E.Coli, B.subtilis каби микроорганизмлар ген муҳандислигида кўп ишлатилади.
• Гармонлардан инсулин, сомостатин, соматотропин
• Аминокислоталардан треонин, пролин
• Иммунитетни кучайтирувчи α-тирозин, интерферон, интерлейкин
• Вирус капсидидан қутириш, оқсим, гепатит В га қарши вакцина
• парранда гриппини қўзғатувчиси H5N1 вирусига қарши вакцина
• Тупроқни азот билан бойитувчи штаммлар
• Пестицидларни парчаловчи штаммлар
• Зарарли ҳашаротлар ва патоген микроорганизмларга чидамли, экологияни асровчи трансген ўсимлик навлари олинди.