Mavzu: Fe’lning zamon shakllari Mavzuga oid tayanch tushunchalar

Fanga oid kompetensiya elementlari:

Nutqiy kompetensiya elementlari

Gapda so‘zlarni o‘zaro bog‘lanishi va ma’lum bir vazifani bajarishini bilib oladi. Fe’lning zamon shakllariga ta’rif bera oladi.

Lingvistik kompetensiya elementlari:

-fe’lning zamon shakllariga ta’rif bera oladi;

-fe’lning zamon shakllarini bir-biridan farqlaydi;

-fe’lning zamon shakllaridan o`rinli foydalanadi;

-mavzuga oid so‘zlarni og‘zaki va yozma nutqda qo‘llay oladi

DARS JARAYONI VA TEXNOLOGIYASI
Ishning nomi	Bajariladigan ish mazmuni	Metod	Vaqt
I bosqich. Tashkiliy qism	O`quvchilar davomati aniqlanadi. Sinf o`quvchilarining darsga tayyorgarligi tekshiriladi. Guruhlarga ajratish.	Suhbat	2daqiqa 2 daqiqa 2daqiqa
II bosqich . Ehtiyoj (refleksiyalarni aniqlash)	Kun hikmati. Darsning oltin qoidalari belgilanadi.	Suhbat	2 daqiqa 2daqiqa
III bosqich O`tilgan mavzuni takrorlash	O`tilgan mavzu yuzasidan topshiriqlar bilan ishlash Uyga vazifani tekshiriladi. Saylanma diktant.	“Tezkor savol-javob”	2 daqiqa 3daqiqa 3daqiqa
IV Yangi mavzu bayoni	Yangi mavzuni o`rganish. 1-2-topshiriqlar bajariladi.	Ilmiy matn ustida ishlash	13 daqiqa
V bosqich. Mustahkamlash	1.Mashqlar bajarish.216-mashq bajariladi. 2.217-mashq bajariladi.	“To`g`risini top”metodi “Aqliy hujum”	5 daqiqa 5daqiqa
VI bosqich. Dars yakuni va baholash	O`quvchilarning baholarini e’lon qilish	Suhbat	2 daqiqa
VII bosqich. Uyga vazifa berish	218-mashq	Tushuntirish	2daqiqa

Darsning borishi:

I.Tashkiliy qism.

Sinf davomatini aniqlash.

O`tgan mavzu haqida suhbat.

O`quvchilarni guruhlarga ajratiladi.

Kun hikmati: Ko`nglimning gavhari shu aziz maskan,

Fidodir hamisha unga jon-u tan.

Otalar himatin yodi mash’ali,

Onalar oq suti hurmati – Vatan.

( Muhammad Yusuf)

II. O`tilgan mavzular yuzasidan topshiriqlar bilan ishlash. “Tezkor savol-javob”.Tezkor savol javob tarqatma materiallar orqali amalga oshiriladi.




Bilib oling. Fe’l asoslariga qo`shilib,gapda kesim vazifasida qo`llanilishiga xoslovchi shakllar fe’llarning munosabat shakllari deyiladi.

Fe’llarning zamon,mayl,shaxs-son qo`shimchalari munosabat shakllari sanaladi.Bu shakllariga ega bo`lgan har qanday fe’l gapda kesim vazifasida keladi.Yuqoridagi ma’no va shakllardan xoli bo`lgan fe’l asosi fe’lning noaniq shakli hisoblanadi va bu shakl –moq qo`shimchasi yordamida ifodalanadi.

Saylanma diktant olinadi.

O`tgan mavzu mustahkamlanadi.Uyga vazifani so`rash orqali amalga oshiriladi.

III. Yangi mavzu bayoni.

O'qituvchi darsni o'quvchilarga quyidagi savollarni berish bilan boshlaydi:

O'qituvchi o'quvchilardan savollarga aniq va lo'nda javoblar olgach, ularning fikrlarini umumlashtirib, to'ldirib quyidagilarni bayon etadi:

Bilib oling. Fe’l asosida ifodalangan harakat-holatning uch zamondan birida sodir bo`lishini bildiruvchi shakllar zamon shakllari deyiladi.

Fe’l uchta zmon shaklariga ega:o`tgan zamon,hozirgi zamon,kelasi zamon.

Mashqlar bilan ishlash. 216-mashq.Matni o`qing,fe’llarning qaysi zamon shaklida kelayotganini aniqlang.Yurtimizda yetishtiriladigan uzum navlari haqida fikrlashing.

Ushbu mashqda “ To`g`risini top”asosida suhbat o`tkaziladi.Guruh a’zolari mashq shartidan kelib chiqib bajaradilar.


IV. Yangi mavzuni mustahkamlash

217-mashq.Quyidagi fe’llarni jadvalga joylashtiring.Ular ishtirokida gaplar tuzing.

Ushbu mashqni bajartirishda o`qituvchi “Aqliy hujum” metodidan foydalanadi. Guruhlar bu mashqni shartiga ko`ra bajaradilar. Mashq bajarib bo`lingach, savol-topshiriqlar ustida ishlaydilar.So`ngra quyidagi rasm asosida matn yaratadilar.

Darsni yakunlash. Matn tuzing. Matndagi gaplar grammatik jihatdan o`zaro qanday bo`ladi?

V. Baholash. Dars davomida faol ishtirok etgan o`quvchilar izohli baholanadi

VI. Uyga vazifa: 218-mashq.Ushbu mashq shartiga ko`ra “Mening bobom” mavzusida matn tuzib, unda ishlatilgan fe’llarning zamonini belgilash topshirig`i uyga vazifa qilib beriladi.


FE’LNING ZAMON SHAKLLARI

Yozyovon tuman xalq ta’limi

bo’limiga qarashli

2-umumiy o’rta ta’lim maktabi

ona tili va adabiyoti fani o’qituvchisi Qodirjonov Ayubxonning

6-sinf uchun ona tili fanidan

“Fe’lning zamon shakllari” mavzusida bir soatlik

ochiq dars ishlanmasi

2021-yil