Мавзу: Фалсафа фанининг предмети, ма=сади, вазифалари ва муаммолари

O’rta Osiyo xalqlari tarixida Xristian dini.
XI asrning oxirida xristianlikning
Sharqqa tomon harakati va tarqalishi ommaviy tus oldi. Bu dinni mahalliy aholi
orasida tarqatuvchilar Sharqning ayrim viloyatlariga ilgariroq kirib borganlar. 280
yildayoq Talos (Marke) cherkovlari qurilib bo’lgan, Samarqandda (310 yildan),
Marvda (334 yildan), Hirotda (430 yildan), Xorazmda, Marida va O’rta Osiyoning
boshqa shaharlarida episkopik, kafedra, missiyalar, keyinchalik Samarqandda,
Maroda (430 yillar), Hirotda (658 yillar) episkoplikdan iborat diniy hududiy
jamoalar, birlashmalar bo’lgan. Xurosonliklar va sug’diyonaliklar zardushtiylar,
monaviylar, buddaviylar, bilan bir qatorda xristianlar ham bo’lgan. 
O’rta Osiyo territoriyasida islomning tarqalishi davrlarida islom bilan xristianlik
o’rtasidagi ziddiyatlar, kelishmovchiliklar keskinlasha boshladi. Biroq, X asrgacha

---

Samarqand, Xorazm, Toshkent viloyatlarida xristianlarning manzilgohlari bo’lgan.
Hatto Beruniy yashagan davrda ham (973-1056) Marvda provoslav metropoliyasi
bo’lgan.
Ana shu davrda xristianlik Kavkazda ham tarqala boshladi. Armaniston (301 yil)
va Gruziyada (318 yili) davlat diniga aylanadi. Ozarbayjon va Janubiy Dog’iston
territoriyasida IV-VII asrlarda hukmron din hisoblangan.
Bibliya.
Bibliya, yahudiylik va xristianlik dinlari ta’limotiga ko’ra, u Xudo
tomonidan nozil qilingan, asosiy diniy aqida va axloq qonunlarini o’zida jamlagan
muqaddas kitoblar majmuasidir.
Uning tarkibiga kirgan yahudiy diniga talluqli kitoblar «Qadimiy ahd» deb,
xristian talimotiga tegishli kitoblar «Yangi ahd» deb nomlanadi. Yahudiy va Xristian
bibliyalari bir-biriga mos kelmaydi. Yahudiylarning muqaddas kitobi Qadimiy Isroil
va Qadimiy Yahudiylarning diniy talimot va urf-odatlari asosida eramizdan avalgi
XIII asrda yozilgan bo’lsa, Xristianlarning kitobi esa eramizning boshlarida vujudga
keldi. Yahudiylar xristianlarning kitobini muqaddas kitob sifatida tan olmaydilar
xristianlar esa yahudiylarning kitobini muqaddas kitob sifatida tan oladilar.
Bibliya so’zining grekchadan tarjimasi 
biblia