Мавзу: ер қобиғининг ва органик дунёсининг ривожланиш тарихи

Девон давридаги дастлабки қуруқлик ўсимликлари

---

Карбон даврининг ўсимликлари

---

Эрта пермнинг 
ўсимликлари
: 
сигиллариялар, 
каламитлар, 
кордаитлар, 
дарахтсимон ва уруғли 
папоротниклар
Карбон даврининг ботқоқли 
ландшафти

---

•
Ернинг мезозойдаги ривожланиш тарихи муҳим геологик 
ҳодисаларга бой бўлган. Лавросиё ва Гондвана 
суперконтинентлари парчаланади, ҳозирги материкларга мос 
келувчи алоҳида литосфера палахсалари бир-биридан узоқлашиб, 
янги океан ботиқликлари шаклланади.
•
Ҳайвонот оламида ҳам туб ўзгаришлар содир бўлади. Дастлабки 
сутэмизувчилар ва қушлар пайдо бўлади. Мезозойнинг охирига 
келиб динозаврлар батомом қирилиб кетади. Бу ўзгаришларнинг 
барчаси триас, юра ва бўр даврларида (170±10 млн йил) содир 
бўлади.

---

•
Геодинамикаси.
Триасда Пангейнинг парчаланиши, ҳозирги
денгиз ва океанларнинг шаклланиши бошланган. Биринчи
босқичда шарқда Пангейнинг шимолий қисмини жанубий
қисмидан ажратган Тетис океани очилган (олдиндан мавжуд
бўлган Тинч океани кўрфази ўрнида).
•
Африка, Ҳиндистон, Австралия ва Антрактида оралиқлари
денгизлар билан қопланади ва улар кейинчалик Ҳинд
океанига айланади. Шундай қилиб, Ҳинд океанининг
шаклланиш вақтини тахминан 160 млн йил деб баҳолаш
мумкин. Африканинг Жанубий Америка билан алоқаси
триасда ҳали мустаҳкам бўлган.
•
Триас
даври
–
Гондвананинг
парчаланиши
билан
характерланади. Унинг турли районларида чуқур ер ёриқлари
вужудга келади. Бу ер ёриқларининг дастлабки тутган ҳолати
жанубий яримшардаги бўлажак материкларнинг шаклини
белгилаган. Ушбу ер ёриқлари бўйлаб ер юзасига базальт
лавалари қуюлади. Қалинлиги 2,5 км гача борувчи базальт
оқимлари 500000 км2 дан ортиқ майдонларни қоплаб,
траппларни ҳосил қилган.

---

•
Мезозой эрасидаги тектоник ҳаракатларнинг жадаллиги шу
қадар юқори бўлганки, бунда тоғ ҳосил қилувчи жараёнлар
баъзи
палтформали
вилоятларни
ҳам
қамраб
олган.
Эпиплатформали фаоллашув эпиплатформали орогенез деб
аталувчи вилоятлар вужудга келади. Бунга мисол қилиб
Муғул-Охота қамбарини келтириш мумкин.
•
Мезозой бурмаланиши ва қадимий платформаларнинг
туташган
жойларида
олд
ботиқликлар
шаклланади.
Платформалар яққол чўккан ва кўтарилган вилоятларга
ажралади