Мавзу: ёнғин хавфсизлиги асослари. Режа: Ёниш турлари, ёниш жараёнининг механизми

• 13–МАЪРУЗА

• МАВЗУ: ЁНҒИН ХАВФСИЗЛИГИ АСОСЛАРИ.
• Режа:
• Ёниш турлари, ёниш жараёнининг механизми.
• Ёнғиндан ҳимоялаш ташкилотлари тизими.
• Бинo вa иншooтлaрдa пoртлaш сaбaблaри вa oқибaтлaри

• Ёнғин саноат корхоналари, халқ хўжалигининг барча тармоқларида юз бериб, етказадиган зарари жихатидан табиий офатларга тенглашиши мумкин бўлган ходиса ҳисобланади. Улар катта моддий зарар келтириши билан бирга оғир бахтсиз ходисаларга захарланиш, куйиш ҳамда кишилар халокатига сабаб бўлиши мумкин.

• Берилаётган иссикликка нисбатан ажралиб чиқаётган иссиқлик миқдори қўйидаги формула асосида бўлади:
• q = QYKCYe-E/(RT)

• бу ерда: q-иссиқлик ажралиш тезлиги; Q-газ ёнганда ажраладиган иссиқлик; Y-ёнувчи аралашманинг хажми; К-реакция тезлиги константаси; С-реакцияга киришувчи моддалар миқдори; Е-активлашув қуввати; R-газнинг универсал ўзгармас миқдори; Т-аралашма ҳарорати.

• t0

• t1

• t

• dQ/dτ

• P3

• P1>P2>P3

• P2

• P1

• 1

• 2

• 4

• 3

• Ёниш жараёнида босим билан ҳарорат ўртасидаги боғланиш
• 1-иссиқликни қочириш, 2,3,4-исииқликни яқинлаштириш.

• Ёниш жараёнининг умумий схематик кўриниши расмда ифодаланган. Бу расмда аланга таркибида ёнувчи газлар ҳудуди келтирилган:
• 1-ҳудудда ҳали ёнмайдиган буғ ва газ аралашмалари мавжуд бўлиб, ҳарорати 4000С дан ошмайди.
• 2-ҳудудда буғ ва газ аралашмаси ёна бошлайди ва қисман карбон газига айланади.
• 3-ҳудудда моддаларни тўла ёниши содир бўлади, чунки бунда ҳарорат энг юқори, яъни 11000С гача кўтарилади.

• a) аланга таркибида ёнувчи газ миқдорини тақсимланиши: 1-ёнувчи газ, 2-ёнувчи махсулот, 3-аланга сирти;
• б) аланганинг кўндаланг кесими: 4,5, 6-диффузияли ёнишнинг чегаралари.

• Ёнғиндан ҳимоялаш ташкилотлари тизими
• Ўзбекистон давлатчилиги тизимида ёнғинга қарши курашишда асосий маъсулият Ички Ишлар Вазирлиги қарашли бўлган Ёнғиндан сақлаш бош бошқармасига юклатилган. У шаҳар ва қишлоқлардаги халқ хўжалигининг бино ва иншоотларида ёнғин хавфсизлигини таъминлашда марказий бошқарув органи вазифасини ўтайди.