Mavzu: Elеmеntlar Davriy sistеmasi va Davriy qonuni

Download 3,81 Mb. bet 90/131 Sana 22.06.2022 Hajmi 3,81 Mb. #691736

Bog'liq
9-sinf kimyo

C3H4	CH2CCH2
Propadiyen
C4H6	CH2CCH–CH3		Butadiyen–1,2
	CH2CH–CHCH2	Divinil	Butadiyen–1,3
C5H8	CH2CCH–CH2–CH3		Pentadiyen–1,2
	CH2CH–CHCH–CH3		Pentadiyen–1,3
	CH2CH–CH2–CHCH2		Pentadiyen–1,4
	CH2C(CH3)–CHCH2	Izopren	2–metil–butadiyen–1,3

Izomeriyasi.
Alkadiyenlar uchun strukturaviy stereoizomeriya xos. Yuqorida jadvaldagi izomerlardan butadiyen-1,2 va butadiyen-1,3, pentadiyen 1,2, pentadiyen-1,3 hamda pentadiyen-1,4 larda qo'shbog’ joylashishi turlicha bo’lsa 2-metilbutadiyen-l,3 uglerod zanjiri tarmoqlanishi bilan farq qiladi.
Fizik xossalari.
Divinil - rangsiz, -5°C da qaynaydigan gaz. Izopren - rangsiz, 34°C da qaynaydigan suyuqlik.
Kimyoviy xossalari.
Alkadiyenlar ham alkenlarga o'xshab bromli suvni rangsizlantiradi, galogenvodorodlarni biriktiradi. Bu reaksiyalarda ikkala qo'shbog' birdaniga uziladi, birikish esa birinchi va to'rtinchi uglerod atomida sodir bo'ladi, ikkinchi va uchinchi uglerod atomlari orasida esa qo'shbog' hosil boiadi:

CH₂=CH-CH=CH₂ + Br₂ — CH₂Br-CH=CH-CH₂Br

Shunday qilib, diyen uglevodorodlarda birikish reaksiyasida qo'shbog' siljishi (qo'shbog' migratsiyasi) kuzatiladi.Alkadiyenlar (divinil) polimerlanishidan kauchuksimon polimerlar (divinil kauchugi) hosil bo'ladi:

nCH =CH-CH=CH₂ — (-CH₂-CH=CH-CH₂-)

Yangi mavzuni mustahkamlash.
1. Kauchukning ishlatilish sohalarini o‘rganish.
2. Etil spirtining 96 % li 800 ml (r0,8 gsm³) eritmasidan qancha 1,3-butadiyen olish mumkin?

Uyga vazifa. O`tilgan mavzuni mustahkamlab kelish.
“Tasdiqlayman” O`quv ishlari bo`yicha direktor o`rinbosari : ________________
Sana: Sinf: 9-A, 9-B Dars: 54
Mavzu: Aromatik uglevodorodlar.
Darsning maqsadi:
1. Ta`limiy maqsad : Aromatik uglevodorodlar
haqida bilim ko`nikma va malaka berish;
2.Tarbiyaviy maqsad: O’quvchilarga mavzuda keltirilgan misollar asosida
nutqini oshirish va tarbiya berish;
3. Rivojlantiruvchi maqsad: O’quvchilarni ongini tafakkurini o`stirish
dunyoviy bilimlarini rivojlantirish.
4. Kompitensiya elementlari: Fanga oid kompitensiya- 1)Kimyoviy jarayon ,hodisalarni kuzatish, tushunish va tushuntirish 2) Element va hodisalarni kimyoviy tilda ifodalay olish. 3)Kimyoviy tajribalar o’tkazish va amaliyotda qo’llash. Umumiy kompitensiya- 1)Kommunikativ kompitensiya, 2) Axborotlar bilan ishlash kompitensiyasi, 3) O’zini o’zi rivojlantirish kompitensiyasi, 4) Ijtimoiy faol fuqarolik kompitensiyasi, 5) Milliy va umummadaniy kompitensiya, 6) Matematik savodxonlik, fan va texnika yangiliklaridan xabardor bo’lish hamda foydalanish kompitensiyasi

Download 3,81 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham: