Mavzu: Elektr stansiyalar. Energetika tarmoqlaridagi avaryalar

Gidroelektr stansiyalar.
Suvning mehanik energiyasi elektr energiyaga aylanadi.
O’quvchilar GES lar haqida ma’lumotlar beradilar.
Katta tezlikdagi suv oqimini hosil qilish uchun daryolarga to’g’on quriladi. Suv to’g’onda yuqori tezlikda tushadi, ya’ni, yig’ilgan suvning potensial energiyasi kinetik energiyaga aylantiriladi. GES larda elektr energiya ishlab chiqarish arzonga tushadi. Chunki yoqilg’I sarflanmaydi.
Suv oqimi aylantiradigan turbina gidravlik turbina deyiladi, bunday turbinalar o’rnatilgan elektr stansiyalari esa gidroelektr stansiya yoki qisqacha GES deb ataladi. Gidroelektr stansiyalari Chirchiq, Bo’zsuv kabi sersuv daryolarda yoki tog’dan tushadigan tezoqar daryolarda quriladi. 1926-yil 1-may O’zbekistonda birinchi GES Bo’zsuv GESi ishga tuzdi. O’zbekistonda ikkinchi GES 1933-yil Qodiriya GESi ishga tushdi. Uning quvvati 13.2ming kw 1936-yil Bo’rijar GESi so’ngra Chirchiq va Tovoqsoy GESi ishga tushirildi. 1941-45 yillarda Oqtepa, Oqqovoq, Yangi yerda Farhod GESi.