Mavzu: Elektr stansiyalar. Energetika tarmoqlaridagi avaryalar

Tashkiliy qism.

Darsning shiori: Ilm aql bulog’i Aql yashash chirog’ O’quvchilarni poyezdga chiqishlari va o’z vagonlariga joylashishlari rupor orqali chiqariladi so’ngra o’quvchilar sinfga qo’llaridagi chiptalarini ko’rsatib o’z o’rinlarini egallaydilar oldindan tayyorlangan kuzatib boruvchilar (provadniklar) 3 tilda salomlashadilar. Assalomu aleykum hurmatli yo’lovchilar “Bilimlar tezyurar poyezdi” sizlarning hizmatingizda. Bu poyezda bugun O’zbekistondagi IES, GES va SHES bo’ylab sayohatga chiqamiz.
Rupor orqali diqqat o’rindiqlarga yaxshilab joylashib oling poyezd yurishni boshlaydi.
Poyezd gudok beradi bu vaqtda o’quvchilarda inertsiya hodisasi kuzatiladi.
O’quvchi sayohat mazmuni bilan tanishtiradi va o’quvchilarga sxema to’ldirish buyuriladi.
Elektr stansiyalarda induksion to’k generatori yordamida boshqa turdagi energiya elekrt energiyaga aylantiriladi.
Issiqlik energiya stansiyasi IES da yoqilg’ining yonishi jarayonida hosil bo’ladigan kimyoviy energiya elektr energiyaga aylantiriladi.
IES yoqilg’I stansiyasida ko’mir, neft, mazut, to’rf, gaz, yonuvchan slaneslardan foydalaniladi.
IES har biri aloxida ishlaydigan bir necha blokdan iborat bo’ladi. Har bir blo’k yoqilg’i tayyorlash, suv tayyorlash, qozonxona, turbogenerator va bug’ni kondensatlash sexidan iborat.
80% elektr energiya IES da ishlab chiqariladi.

• 
  Sirdaryo 3000 MW
  
• 
  Yangi Angren 24000 MW
  
• 
  Toshkent 18000 MW
  
• 
  Navoiy 1250 MW
  
• 
  Taxiyatosh 730 MW
  

IES larda katta miqdorda yoqilg’i sarflanadi. Yoqilg’ini yondirilishi atrof muxitni zararli gazlar bilan ifloslaydi. IES ishlab bo’lgan bug’ energiyasini ko’p qismidan sanoat korxonalari va xonadonlarni issiq suv bilan taminlash maqsadida foydalanishga imkon beradi.