Mavzu: Eksimer lazerlari Eksimer lazeri tarixi



Download 283,21 Kb.
bet1/3
Sana25.03.2022
Hajmi283,21 Kb.
#509184
  1   2   3
Bog'liq
eksimer lazer

MUSTAQIL ISHI

MIRZO ULUG’BEK NOMIDAGI O’ZMU NING FIZIKA FAKULTETI F1704 GURUH TALABASI XURRAMOVA SEVARANING LAZER FIZIKASI FANIDAN TAYYORLAGAN

MAVZU: Eksimer lazerlari

Eksimer lazeri tarixi

  • Katta bosimda, ultrabinafsha diapazonida ishlaydigan gaz lazerlariga ilmiy qiziqish eksimer lazerlarining paydo bo’lishiga sabab bo’ldi. Akademik N. G. Basov ilmiy xodimlari bilan 1970 yilda birinchi marta Xe2 molekulasi asosida ishlaydigan eksimer lazerini yaratadi. Eksimer lazeriga qiziqish 1975–76 yillardan boshlandi va inert gaz atomi bilan galogen atomidan tashkil topgan lazer ishga tushirildi.

Eksimer so’zi inglizcha iboralardan tashkil topib (Excited dimer) uyg’ongan dimer demakdir. Uyg’ongan atomlarning birikishidan tashkil topgan molekula eksimer molekulasidir. Eksimer molekulasi uyg’ongan holatda mavjud bo’ladi. Uyg’ongan eksimer molekulasining elektron-tebranish energetik sathlari orasidagi o’tish hisobiga ishlaydigan lazerlarga eksimer lazerlari deyiladi.

  • Eksimer so’zi inglizcha iboralardan tashkil topib (Excited dimer) uyg’ongan dimer demakdir. Uyg’ongan atomlarning birikishidan tashkil topgan molekula eksimer molekulasidir. Eksimer molekulasi uyg’ongan holatda mavjud bo’ladi. Uyg’ongan eksimer molekulasining elektron-tebranish energetik sathlari orasidagi o’tish hisobiga ishlaydigan lazerlarga eksimer lazerlari deyiladi.

Bu lazerlarning ikkita asosiy xususiyati mavjud:

Bu lazerlarning ikkita asosiy xususiyati mavjud:

  • Generatsiya natijasida asosiy holatga o’tgan molekula darhol dissotsatsiyalanadi ya’ni alohida zarralarga ajralib ketadi. Pastki sath doim bo’sh bo’ladi.
  • Lazer nuri aniq chastotaga ega bo’lmay – keng polosaga ega. Bu esa lazer nurlanish chastotasini keng intervalda o’zgartirish imkonini beradi.

Eksimer molekulasining yuqori elektron-tebranish energetik sathi potensial chuqurlikka ega bo’ladi. Pastki energetik sathi potensial chuqurlikka ega bo’lmaydi va pastki energetik sathga dissosiatsiya holat deyiladi. Eksimer molekulasi pastki sathga qaytib tushishi bilanoq atomlar bir-birini itarilib ajralib va uzoqlashib ketadi. Pastki energetik holatda atomlar o’zaro ta’sirlashmaydi.Chunki eksimer molekulasi tugab atomlar oralig’idagi masofa g→∞ ga intilib atomlar alohida-alohida mavjud bo’ladi. Eksimer molekulasining yuqori elektron-tebranish energetik sathi bog’langan sath holatini (ikki xil tipdagi atomlarni bog’lovchi sathni) va pastki energetik sath bog’lanmagan holat (eksimer molekulasining tugagan holati)ni ifodalaydi.

  • Eksimer molekulasining yuqori elektron-tebranish energetik sathi potensial chuqurlikka ega bo’ladi. Pastki energetik sathi potensial chuqurlikka ega bo’lmaydi va pastki energetik sathga dissosiatsiya holat deyiladi. Eksimer molekulasi pastki sathga qaytib tushishi bilanoq atomlar bir-birini itarilib ajralib va uzoqlashib ketadi. Pastki energetik holatda atomlar o’zaro ta’sirlashmaydi.Chunki eksimer molekulasi tugab atomlar oralig’idagi masofa g→∞ ga intilib atomlar alohida-alohida mavjud bo’ladi. Eksimer molekulasining yuqori elektron-tebranish energetik sathi bog’langan sath holatini (ikki xil tipdagi atomlarni bog’lovchi sathni) va pastki energetik sath bog’lanmagan holat (eksimer molekulasining tugagan holati)ni ifodalaydi.

Download 283,21 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish