Mavzu; Divigatellarni yurgazibyuborish tizimi, tuzilishi va ishlashini organish

MUSTAQIL ISH

Mavzu; Divigatellarni yurgazibyuborish tizimi, tuzilishi va ishlashini organish.

Bajardi;Osimliklarni himoya qilish, ekinturlari boyicha 20-25- guruh 2- kurs talabasi BUZUGLANOV FARXOD.
Tekshirdi; DJIYANOV MARUF.
REJA.
1.Avtomobillarni yurgazib yuborish tizimmi.
2.Startyor,tuzilishi va xillari.
3.Mexanikaviy va masofadan boshqariladigan startyorlarningkonstruktsiyasi va ishlashi.

1Dvigatellarni yurgazib yu borish usullari .Ichki yonuv dvigatellarini yurgazib yuborish uchun uning tirsakli valini tashqi energiya manbayi bilan aylantirish zarur boladi.Karbyuratorli dvigateldahavo harorati 0 gradus bolgandatirsakli valning 0.5 …1.0s-1aylanishlarii chastatasida zarur tarkibdagii yonilgi aralashmasini olishhva uni elektr uchquniyordamida yoqish mumkinboladi .Dizellarda esa yurgazib yuborish paytida tirsaaklii val 3.3…4.2 s-1 chastota bilan aylanishi zarur boladi .

Tez va ishonchli ishga tushirish uchun moljallangan maxsus mexanizmlar va qurilmalaryurgazibyuborish tizimini tashkill qiladi.

Ishga tushirish usullari quyidagicha boladi ;elektr , qolda,dizellarda esayordamchi korbyuratorli dvigatel yordamida.

Dizellarni yordamchi dvigatel bilan yurgazish tizim.Dizellarning yurgazib yuborish tizimlarida ikki taktli korbyuratorli dvigatellarkeng qollaniladi.

P-10 UD dvigateli quyidagi qismlardan tashkil topgan.1 sondirgichh 2- chiqarish trupkasi 3-chiqarish potrubkasi 4slindr 5 porshen 6 silindr kallagi 7 b quyish jomragi 8shamcha 9 va 37-sovitish suyuqligi potrupkalari 10 porshen xalqasi 11 porshen barmogi 12 karbyurator 13 havo tozalagich 14 havo haydash kanallari 15 va 35- rezina manjetlar 16 -19 -20-va 40-tirsakli val regulyator yuritmasi oraliq va magneto yuritmasi shestyernalaro 17oraliq plirta 18 regulyator 21 oraliq shestyerna oqi 22-24-29-30- podshibniklar 23 va 27karterning orqa vaoldingi yarimlari 25 va 34 tirsakli val sapfalari 26 tirsakli val barmogi shatun boyinchasi 28 tirsakli val shekalari 31 shatun 32 moxovik gilofi plitasi 33 moxovikgilofi 36 va41-moxoviklar 38 starter 39 tiqin 42 va43 blokning oraliq shesternalari tojlari 44- starter shesternasi 45 – qolda yurgazish mexanizmi shesternasi.

P-350 va P-10UD dvigatellarini yurgazibyuborish uchun asosan traktorlarda sst-362-starteri yokii uning distansijn boshqaruvli modifikatsiyalaridan foydalaniladi.
MTZ-80 va T-40 traktorlari ularning modifikatsiyalarida SYT-212 starterini boshqarish tizimi ,divigatelni ishga tushirgandan so’ng uni avtomatik ajratib yuborishni taminlaydi va dizelning ishlashi paytida tasodifan qo’shilib qolishining oldini oladi.

Elekto starterning tuzilishi va ishlshi starter bu –doimiy tok dvigateli vaa starter validan burovchi momentni tirsakli valga uzatishni taminlovchi yuritma ,hamda ushbu vallarni ot oldirgandan song yuritmasini ozida biriktirgan agregatdir.

St 212 startyori quyidagi qismlrdan iborat . 1 va 19 -0 llar 2 shestyerna 3 tashqi oboyma 4 o’q 5dastag 6 flanets 77 220 va 31 prujinalar 8 o’zak 9 va 10 kuch relesining tortuvchi va tutibturuvchi obmotkasi kuch relessi 12 shtok 13 kontakt disk 141516 va 17 kontakt boltlari 18 shotkalar 21 ximoya gilofiiiiiiiii 22 kollektr 23korpus 24 qo’zg’atuvchi cholg’am 25 bashmaq 26-rotor 27vallllll 28 – oraliq flanets 29 qaytargich otvodka 30- btulkaaa 32 – rolik 33- shayba .

Barcha turdagi sstartyorlarning elektrodvigatellari dsyarli bir xil tuzilgann bolsa , ulardagi yuriyma mexanizmlari turi va ishlash prinspi boyicha quyidagi guruxlarga bolinadi.

-yuritma shyesternasini mexanik yoki elektromexanik usulda majburiy ravishda xarakatlantirissh .
-shyesternani elektromexanik usulda maajburiy ravishda moxovikning tishli gardishiga ilashtirish va dvigatel ishga tushgandann keyin shyesternani avtomatik ravishda ilashuvdn chiqarish.
-Shestyernani inersiya kuchi tasirida harakaatlantirish.
-shyesternani elektromagnit kuchlar tasirida , yanielektrodvigatel yakorini harakatlanishi hisobiga ilashuvga kiritish .

Traktor va avtomobillarda asosan , yuritma shyesternasini elektromexanik usulda majburiy xarakatlantirish xisobiga ilashuvga kiritish prinspida ishlaydigan startyorlar qollanilgan

Mexanikaviy va masofadan boshqariladigan startyorlarning konstruktsiyasi va ishlashi. Hozirgi zamon avtomobillari dvigatellarini ishga tushirish tizimlarida startyor elektropmagnit relesi yordaaamida masofadan, yani haydovchi kabinasidan turib boshqariladi. Dizel dvigatellarida bu jarayon , kontaktlari tortish relesining istemol qiladigan tok tasiriga chidamli , startyor ulagichlari yordamida amalga oshirildi. Korbyuratorli dvigatellardaa esa tortish relesi , bazan bevosita ot oldirish kaliti asosida kam quvvatli staryor bolgan holda , lekin, aksariyat hollarda ,cholgamlari o’t oldirish klitlari orqali ulangan qoshimcha rele vositasida boshqarilladi. Chunki dvigatelni ishga tushirish jarayonida tortish relesining is’temol toki 30-40-A ni tashkil etadi va ot oldirish kalitining kontaktlari bu qiymatdagi toklar bilan ishlashga moljallangan

Dvigatellarda ish aralashmasini elektr yordamida o’t oldirish tizimi .

1O’t oldirish tizimi .Korbyuratorli dvigatelning o’t oldirish tizimi –bu , slindrlarda elektr uchqunli zaryadlar hosil qilish hisobiga ishchi aralashmani alangalatish uchun moljallangan qurilma majmuyidir.Uchqunli razryad ot oldirish shamchasining markazi va yonlama elektrodlari orasida yuz beradi. O’t oldirish galtagi bu -bu, past kuchlanishli tokning yuqori kuchlanishli impulsli tokka aylantirib beradigan transformatordir.
Past kuchlanishli tok uzatgichi qozgalmas kontakt va tebranuvchi richakga maxkamlangan qo’zgaluvchan kontakt plastinalardan tuzilgan .Uzgichning kpntaktlari volframdan tayyorlanadi. Richakga tekstolit yostiq vaprujina mahkamlangan, prujinaning ikkinchi uchi uzgichga qisqich yordamida tutashtirilgan korpusdan , izolyatsiyalangan kronshteynga vint bilan maxkamlangan.Tekstolit yostiq richagni massadan izolyatsiyalaydi.Mis platina esa prujinani birlamchi zanjir tokidan kuyishdan saqlaydi.
Batareyali ot oldirishtizimi quyidagi qurilmalardan tuzilgan boladi.O’zgarmas tok manbalari akkumulyator batareyasi va generator ,yondirish galtagi uzgich-taqsimlagich, kondensator , yondirishsvechalari ,resistor, yondirish ulagichi ,past va yuqori kuchlanishli similar.batareyali o’t oldirish tizimida ikki xil elektr zanjiridan foydalaniladi.