Мавзу. «Диншунослик фанининг предмети, мақсади ва вазифалари»

Буддавийлик руҳонийлари халқаро миқёсда унинг мавқеини кучайтиришга ҳаракат қилиб, буддавийликнинғ турли ташкилотларини бирлаштириб, буддистларнинг халқаро конференциялари, съездларини мунтазам ўтказмоқдалар.

• Буддавийлик руҳонийлари халқаро миқёсда унинг мавқеини кучайтиришга ҳаракат қилиб, буддавийликнинғ турли ташкилотларини бирлаштириб, буддистларнинг халқаро конференциялари, съездларини мунтазам ўтказмоқдалар.
• Буддавийликнинг бир неча халқаро ташкилотлари мавжуд. Шулардан энг йириги Жаҳон буддистлари қардошлигидир. У 1950 йили тузилган. 1956 йили отахон буддистларининг бу дин пайдо бўлганлигининг 2500 йиллиги нишонланди.
• Марказий Осиёда бир неча юз мингдан иборат корейс миллатига мансуб кишилар яшайди. Уларнинг оилавий-маиший анъаналари, миллий удумларининг айрим таркибий қисмлари маҳаяна кўринишдаги буддавийлик таъсирида шаклланган. Хозирги вақтда бу минтақада, айниқса Ўзбекистонда корейс буддистларни христианлик таъсирига олишга қаратилган ҳаракатлар авж олмокда.

Буддавийлик дини ривожланиш тараққиёти жараёнида қуйидаги оқимларга бўлиниб кетди. Улар: 1.Хинаяна 2.Махаяна 3.Цинту 4.Тендай ёки Тянтай 5.Чан буддизм 6.Тантризм 7. Ламаизм

Хинаяна – буддизмнинг асосий йўналишларидан биридир. Хинаяна кичик арава маъносини англатиб, у диний йўналиш сифатида милоддан аввалги 1 асрда шаклланган. Бироқ унинг асосий қоидалари анча олдин буддавийликнинг муқаддас манбаси бўлмиш трипитакада баён этилган.

Махаяна – катта арава деган маънони англатади. У иккинчи асосий йўналиш бўлиб, руҳий камолот аҳдига риоя этувчи, Худога илтижо қилувчи роҳибларга инъомлар бериб ёрдам кўрсатувчи ҳар қандай оддий диндор нажот топиши мумкин, деган таълимотга асосланади.

Цинту йўналиши Хитойда вужудга келган ва кейинчалик Японияга ўтган. Унга Хуэй Юан асос солган. V-VII асрларда унинг шогирдлари бу йўналишни ривожлантирганлар. Шунингдек, Хитой буддизмида сезиларли мавқеъга эга бўлган ва расман эътироф этилган.

Тянтай ёки Тендай йўналиши шу ном билан номланган бир ибодатхона номи билан боғлиқ. Мазкур йўналишнинг илк ва кўзга кўринган вакилларидан бири Чжи бўлган. Унинг таълимотига кўра, бу дунёдаги хамма нарса ҳақиқий эмас, улар фақат бўшлиқдан иборат бўлиб, вақтинчалик мавжуддир, дейилади.