Mavzu: dinning ibtidoiy shakillari

5)Azob-uqubatlarga sig’inish. Odam azoblarining zarur, foydali va haloskor ekanligini tasdiqlovchi diniy-aqidaviy g’oyalar majmui. Bu ta’limotda azob-uqubatlarning sabablari – odamlar hayotining shart-sharoitlarida bo’lmay, balki odamning o’zida, uning istak-hoxishlarida yoki gunohkorligida, dilidagi niyatlarida deb talqin etiladi. Azob-uqubatlar gunohlardan xalos bo’lishning ma’naviy kamolot va najot topishning vositasi ya’ni xayrli, yaxshi ishlar deb uqtiriladi.

6)Magiya-sehrgarlik. Odamga, hayvonga, tabiatga ma’lum bir maqsadni amalga oshirish uchun g’ayritabiiy ta’sir o’tkazish yo’li bilan qilinidagan xatti-harakatlar, duolar va ishlardir. Bu amal qadimgi zamonlardan beri mavjud bo’lib, barcha dinlarda hozirgacha ham qo’llanilib kelinadi. Sehrgarlikning quyidagi turlari mavjud: ziyon–zahmat yetkazish, harbiy sehrgarlik, muhabbat sehrgarligi, davolash sehrgarligi, ob-havo sehrgarligi, xo’jalik sehrgarligi, irim-sirimlar va h.k. SHunday eng qadimgi diniy tasavvurlar shakllanib bo’lgandan keyin kishilik jamiyatida shomonlik, zardushtiylik, yahudiylik, xiristianlik, islom va boshqa dinlar vujudga keldi.