Mavzu: Dastlabki kimyoviy tushuncha va qonunlar. Kimyoviy formula, valentlik. Darsning maqsadi

Yangi darsning bayoni.

Metallarning elektr tokini o‘zkazish xususiyati borligini siz yaxshi bilasiz. Boshqa moddalar ham elektr tokinio‘tkazadimi? Buni qanday bilish mumkin? Quyidagitajribani o‘tkazish bilan turli moddalarning elektr tokini o‘tkazish xususiyati haqida bilib olamiz. 13-rasmda tasvirlanganidek asbob yig‘ib olamiz va asbob elektrodlarini quruq osh tuzi ga qo‘yamiz. Lampochka yonmaydi. Asbob ning elektrodlarini distillangan suvga tushiramiz, bunda ham lampochka yonmadi. Demak, quruq osh tuzi va distillangan suv elektr tokini o‘tkazmaydi. Osh tuzini suvda eritib, eritmaga asbobning elektrodlarini tushiramiz. Bunda lampochka yonadi. Demak, osh tuzining suvdagi eritmasi elektr tokini o‘tkazadi. Istalgan moddani shu yo‘l bilan elektr tokini o‘tkazish yoki o‘tkazmaslik xususiyatini tekshirib ko‘rish mumkin

Moddalar

↓ ↓

Elektrolitlar

Noelektrolitlar

Moddalarning elektr tokini o‘tkazish yoki o‘tkazmasligiga qarab ikki guruhga bo‘lish mumkin.

Eritmalari yoki suyuqlanmalari elektr tokini o‘tkazadigan moddalar elektrolitlar deyiladi. Elektrolitlarga suvda eriydigan kislotalar, ishqorlar va tuz lar kiradi. Eritmalari yoki suyuqlanmalari elektr tokini o‘tkazmaydigan moddalar elektrolitmaslar (noelektrolitlar) deyiladi.

Elektrolitmaslarga qutbsiz kovalent bog‘lanishli moddalar, metan, karbonat angidrid, shakar, spirtlar va distillangan suv kiradi. Elektrolitlar faqat suvda eritilganda yoki suyuqlantirilganda elektr tokini o‘tkazadi. Kristall holda ular elektr tokini yomon o‘tkazadi yoki butunlay o‘tkazmaydi