Mavzu: Darsliklardagi insho uchun berilgan

Kirish qanday yoziladi?

Muhokama-inshoning kirish qismi o„quvchini muammoning qo„yilishi bilan tanishtirishi, ya’ni qoidaga muvofiq, savol yoki sitata bilan ifodalanishi lozim. Masalan:

“O„tkan kunlar” romanida Otabek-Kumush fojeasining aybdori kim? “Zamonaviy manqurtlar” - ular kimlar?

Navoiyning “Hayratul-abror” dostonida so„z qudratini tasvirlash masalalari.

Bu mavzular o„quvchini mumtoz adabiy asarlar haqida o„ylashga undaydi, shuning uchun inshoning kirish qismida aynan nimani tasvirlash, nima haqida fikr yuritish lozimligini ko„rsatadi.

Insho bayonida yoritilishi zarur bo„lgan asosiy tezis shakllantiriladi. “Zamonaviy manqurtlar” - ular kimlar?” mavzusining kirish qismi uchun namuna:

“Ch.Aytmatovning “Asrga tatigulik kun” romani, garchi yaratilganiga ancha yillar bo„lgan bo„lsa-da, ayni damda ham o„zining dolzarbligini yo„qotmagan. Buning sababi nimada? Jo„lomonova Nayman ona qanday kishilarning timsoli? Inson o„zligi va ajdodlar xotirasi o„rtasidagi uzilmas halqa nimalardan iborat? Ayni damda, ya’ni globallashuv davrida inson o‘zligi nimalarga tayanadi? O„ta “zamonaviylashgan” odam xarakterida “o„zlik”dan uzoqlashish bilan manqurtlikning munosabati qanday?

Birinchi navbatda, o„quvchini asar berilgan “Manqurt afsonasi” rivoyatining bosh qahramoni Nayman ona shaxsiyati qiziqtiradi. Nayman ona - kuchli shaxs. Jo„ng janglar qo„liga asir tushib, xotirasidan ayrilgan o„g„lini qutqarish uchun yol‘g„iz oZi yo„lga otlanadi. O‘g‘liga xotirasini qaytarish maqsadida unga bolalagida aytgan qo„shiqlarini aytib beradi. Biroq, xotirasidan, o„zligidan batamom ayrilgan, allaqachon manqurtga aylangan o’gil oxir-oqibat, jong jang xo„jayinining undovi bilan o„z onasini kamondan o„qotib o„ldiradi. Manqurtda ona, ona-Vatan va ularni anglash kabi tuyg„ular butunlay so„ngan bo„ladi. Shu sababli u hatto o„z tuqqan onasiga ham o„q uzish va uni o„ldirish darajasiga boradi.