Mavzu: dars ta’limni tashkil etishning asosiy shakli

MAVZU:DARS TA’LIMNI TASHKIL ETISHNING ASOSIY SHAKLI

REJA:

• Dars haqida tushuncha va uning mohiyati
• Darsning tuzilishi va turlari
• Zamonaviy darsning bugungi kundagi mohiyatini metod orqali yoritish

Dars - ta'lim muassasasida o'quv ishining majburiy asosiy shakli, o'qituvchi va o'quvchining aniq ta'lim, tarbiyaviy vazifalarni hal qilishga qaratilgan harakatlari tizimi. Darsni qurish uchun asos bo'lib darsning xususiyatlarini, uning tuzilishini, mantiqiyligini va ish usullarini belgilaydigan ilmiy qoidalar to'plamidir. Zamonaviy darsning uslubiy mazmuni muloqot bo'lishi kerak.

Bu o'quv jarayonini va muloqot jarayonini quyidagilarga muvofiq o'zlashtirishni anglatadi: 1. Nutq faoliyatining maqsadli tabiati, odam o'z bayonoti orqali suhbatdoshga qandaydir tarzda ta'sir o'tkazishga yoki yangi narsalarni o'rganishga intiladi. 2. Nutq faoliyatining motivatsiyali tabiati, odam gapirganda yoki o'qiydi, chunki uni shaxsiy narsa undaydi. 3. Muloqot holatini tashkil etuvchi suhbatdosh bilan har qanday munosabatlarning mavjudligi. 4. O'sha nutqning qo'llanishi real muloqot jarayonida faoliyat ko'rsatadigan ma'noni anglatadi. 5. Ushbu guruh talabalari uchun haqiqatan ham muhim bo'lgan muhokama mavzularidan foydalanish.

Darsni modellashtirish Zamonaviy o'qituvchi quyidagi qoidalarga amal qilishi kerak: - dars mavzusini, maqsadini, turini va uning o'quv dasturining tarqalishidagi o'rnini aniq belgilash; -o'qituvchi erishmoqchi bo'lgan narsani to'g'ri, aniq belgilashdan boshlanishi kerak; -keyin vositalarni o'rnatish: o'qituvchiga maqsadga erishishga nima yordam beradi va shundan keyingina usulni aniqlaydi -maqsadga erishish uchun o'qituvchi qanday harakat qiladi. -o'quv materialini tanlash (uning mazmunini, hajmini aniqlash, ilgari o'rganilgan, tabaqalashtirilgan ish va uy vazifalari uchun qo'shimcha material bilan aloqa o'rnatish). 

Darsda o`quvchilarning amaliy faoliyatini rejalashtirishda o`quvchilarning tayyorgarlik darajasi va ish sur`ati bo`yicha farqlanishini hisobga olish kerak. Har qanday talaba uchun muvaffaqiyat holati yaratilishi uchun shunday vazifalarni tanlash kerak. Shuningdek, darsda o'quvchilarning mehnatini tashkil etish shakllari haqida o'ylash kerak. Agar an'anaviy darsda frontal ish ko'proq qo'llanilsa, zamonaviy turdagi darsda individual, juftlik va guruh ishlari ustunlik qiladi. Juftlik va guruhlarda ishlash o‘quvchilarni ta’limiy hamkorlikka, o‘zaro munosabatlarga, rollarni taqsimlay bilishga, ya’ni o‘quvchilarning muloqot ko‘nikmalarini rivojlantirishga o‘rgatish uchun zarurdir. Guruh ishi har xil turdagi loyihalarni yaratishda foydalanish yaxshidir. Zamonaviy darsni ham an'anaviy, ham innovatsion pedagogik texnologiyalardan foydalangan holda texnik vositalardan foydalanmasdan qurish mumkin emas. Zamonaviy texnologiyalardan foydalanganda talabalar mustaqil ravishda yangi bilimlarni olish, kerakli ma'lumotlarni to'plash, xulosalar chiqarish, ya’ni mustaqillik va o'z-o'zini rivojlantirish ko'nikmalari va qobiliyatlari rivojlanadi.