Mavzu: Cho`l hudlarida madaniy o`rmonlar barpo etish Reja: I. Kirish. II. Asosiy qism

2.2 Buta turkimlariga kiruvchi ayrim turlarning dendralogik tavsifi
Qandim- (Calligonum Z)-Tarandoshlar oilasi (Poligonacae) mansub o’simlik. Uning 1 dan ortiq turi bo’lib, MDH da 11 turlari uchraydi, ular bir- birlaridan, asosan mevalari va po’stloqlari bilan farqlanadi. Ular buta o’simliklari bo’lib, balandligi 0,5 dan 4 (7) m gacha bo’ladi. Ularning shoh shabbalari yaxshi rivojlangan, yashil yoki oqish-yashil rangli, assimilyassiya navdalar bor, barglari kuchli reduksiyalangan, qiziqli yoki ignasimon, uzunligi 3-7mm. gullari hushbo’ydir. Mevalari yong’oqchali. Ular urug’lari, urug’ ko’chatlari va qalamchalari bilan ko’paytiriladi. Ularning tarkibida tannidlar mavjud. U qo’ylar va boshqa hayvonlar uchun ozuqa vazifasini bajaradi. Qandimlar katta-kichikligiga qarab yirik butali va mayda butaliklarga bo’linadilar. Yirik butalarga quydagilar kiradi. Qizil qandim, (Colligonum caput medusae), oq qandim darahtsimon qandim (C.Arborescens Litw), tukli qandim (C.Eriopodum Bge), baland qandim (C.Elatum L itw), Mayda b utalarga quydagilar kiradi, turkiston qandimi (C.Turqcestanicum N.paol), bargsiz qandim (C.aphyllum (Pall) Culce),
Bargsiz qandim – (qora juzg’un) – S.aphyllum gurce tabiiy holda Volga
bo’yi, Kavkaz, G’arbiy Sibir, O’rta Osiyoda tarqalgan, Buta balandligi 2-3 m,
navdalarining rangi qo’ng’ir-qizil, siyrak butazorlarni barpo etadi.
Baland bo’yli qandim (terak qandim) – S.elatum Litw. Bu o’simlik tabiiy
holda asosan qoraqum va qizilqumda uchraydi. Daraxtning balandligi 7 m, tanasi
juda ham to’g’ri, po’stlog’i ayrim holda oq rangda bo’lib, cho’l mintaqasining
ko’rkiga ko’rk qo’shadi. Gullari to’q qizil, yog’ochi shaffof, urilganda jaranglab
chiqadi.
Qizil qandim – Colligonum caput medusae schrenc. O’rta Osiyoda,
Eronda, Afg’onistonda uchraydi. Kuchli shoxlanadigan buta: bo’yi 1,5-2 m,
po’stlog’i och, ayrim holda qizg’ish rangli, eng ko’p tarqalgan qumni
mustahkamlovchi serhosil o’simlik. Tuproqning sho’rligini yoqtirmaydi.