Mavzu; Buxoro Samarqand musiqa uslubi haqidagi bilimlarni o’quvchilarga etkazish uslublari

Ikkinchi bob bo`yicha xulosalar.
Musiqa ta`limi va tarbiyasi yo`lga qo`yilgan ta`lim muassasalaridagi o`quv-tarbiya jarayonlarini kuzatish va tadqiqot muammosi yuzasidan olib brogan izlanishlarimizda shu narsa ayon bo`ldiki, musiqa ta`limi va tarbiyasida, o`quvchi-yoshlarni musiqiy madaniyatini qay darajada shakllanganligini belgilashda ularni musiqani idrok etish malakalari asosiy omil bo`lib hisoblanadi. Chunki, musiqiy qobiliyatlar, kerakli darajadagi bilim, ko`nikma va malakalar musiqani qanday, qanaqa, qay tarzda idrok etilishi orqali namayon bo`ladi, ya`ni biz o`quvchining musiqiy bilim, ko`nikma va malakalarini qay darajada rivojlanganligini o`quvchining musiqa mazmuni, mohiyatini, xarakteri, kayfiyatini, musiqiy obrazni, voqeylikni, muallif g`oyasini, kechinmalarini his etishi, saviyasi past va yuksak ijod namunasi bo`lgan asarlarni farqlashi, baho berishi, munosabat bildira olishi, asarlarni tinglab tahlil qila olish, kabi ko`plab fazilatlarni amalda namayon qilishlariga qarab bilishimiz mumkin. Bu fazilatlar esa umumiy tarzda o`quvchining musiqiy idrokini muayyan darajasini belgilovchi sifatlarini tashkil etadi.
Musiqa darslarida o`quvchilarni qo`shiq kuylashga o`rgatish, turli janr, xarakter, mavzulardagi zamonaviy, xalq qo`shiqlari, kompozitorlik ijodi namunalari, qardosh va chet el musiqalari bilan tanishtirib borish asosan musiqiy asarni tinglash orqali amalga oshiriladi. Bu jarayonda o`quvchi musiqa savodi, yoki, qo`shiq kuylash, bolalar cholg`ularida ijro etish, musiqaga mos ritmik va raqs harakatlarni bajarish bo`lmasin avvalo, musiqa tinglaydi va so`ngra amaliy faoliyatga kirishadi, nazariy, amaliy bilim ko`nikma, malakalari va eng muhimi musiqani idrok etishi ya`ni, musiqiy idroki rivojlanib boradi.
Bundan shunday xulosa chiqadiki, musiqa ta`limi va tarbiyasi uchun mas`ul pedagog-murabbiylar o`z vazifalarini faqatgina tor doirada cheklanib qolmasligiga (Qo`shiq o`rgatsam bo`ldi, musiqa tinglanadi, u haqda ma`lumot va tushunchalarni berish) va o`quvchilarni musiqani anglash, tushunish, obrazli tasavvur etish, muhohada qilishi, u haqda fikr bildirish, baho berish, farqlash, tahlil qila bilish kabi sifatlarni qay darajada o`zlashtirib borayotganliklariga asosiy diqqat etiborini qaratmog`I kerak. Bu o`rinda qo`llaniladigan metodlar, foydalaniladigan vositalar ham muhim ahamiyat kasb etishini nazarda tutgan holda ish tutmoqliklari, oxir-oqibatda musiqa ta`limi va tarbiyasi oldiga qo`yilgan asosiy maqsadga erishishni kafolatlaydi.