Mavzu: Bromatometriya,xloryodometriya,nitritometriya usullarini qo’llanilishi Reja

Titrlash oxirini aniqlash. Nitritometrik titrlashning so’nggi nuқtasi ko’pincha elektrometrik-potenstiometrik titrlash usulida aniqlanadi. TSN ni aniqlashning vizual indikatorli usulida indikatorlarning ikki guruҳi: ichki va tashqi indikatorlar қo’llanadi. Ichki indikator sifatida tropeolin 00 (malina rangi ko’kga o’zgaradi), tropeolin 00 ning metilen ko’ki bilan aralashmasi (қizil binafsha rangi ko’kka o’zgaruvchi), neytral қizil, safranin J, metianil sariғi, 2K-kislota ko’ki kabi redoks-indikatorlar qo’llanadi. Tashқi indikator sifatida kraxmal va kaliy yodid shimdirib, so’ngra қuritilgan yodidkraxmal қoғozi ishlatiladi. Tashқi indikator қo’llanganda titrlash davomida (ma’lum vaқt oraliғida), titrlanuvchi aralashmani bir tomchisi yodokraxmal қoғoziga ta’sir ettirib kuzatib boriladi. EN gacha titrlanuvchi eritmada ortiқcha oksidlovchi – nitrit-ionlari yo’қligi sababli, yodokraxmal қoғozida iodid-ionining oksidlanishi sodir bo’lmaydi va қoғoz ko’karmaydi EN dan o’tgach titrlash kolbasiga tushgan titrantning birinchi ortiқcha tomchisidan eritmada NO2- anionlari paydo bo’lgani sababli yodokraxmal қoғozidagi yodid-ionlari nitrit-ionlari ta’sirida yodgacha oksidlanadi. 2J- + 2NO2-

XULOSA

Mening bu kus ishi mavzuim yuzasidan xulosalarim quyidagilardan iborat:Oksidlanish – qaytarilish reaktsiyalarida oksidlovchi elektronlar biriktirib olib qaytariladi, qaytaruvchi esa elektronlar chikarib oksidlandi. Elektronlarning ana shunday qayta oksidlanishi okibatida reaktsiyaga kirishgan atom yoki ionlarning oksidlanish darajalari o’zgaradi, oksidlanayotgan atom yoki ionlarning oksidlanish darajasi ortadi, qaytarilayotgan atom yoki ionlarning oksidlanish darajasi kamayadi.Masalan:Fe2+ ning Fe3+ gа, Сl-ning Сl2 0 ga, Cu ning Cu2+ ga o’tishi oksidlanishdan iborat,chunki uchala xolda ham atom yoki ionlarning oksidlanish darajasi ( +2 dan +3 ga, -1 dan 0 ga va 0 dan + 2 ga qadar) ortadi. Oksidlovchi va qaytaruvchilar bir-biridan o’zlarining kuchlariga qarab, ya‘ni kimyoviy aktivlarga qarab farklanadi. Kuchli oksidlovchilarda elektronlarni biriktirib olish xossasi kuchli bo’ladi. Shuning uchun ular ko’pchilik qaytaruvchilar elektronlarni shu jumladan, kuchsiz, ya‘ni o’z elektronlarni qiyinchilik bilan beradigan qaytaruvchilar elektronlarini ham tortib oladi.Aksincha, kuchsiz oksidlovchilarning elektron biriktirish xossasi juda kuchsiz bo’ladi.Shu sababli ular faqat kuchli (ya‘ni elektronlarni osongina beradigan)qaytaruvchilarnigina oksidlay oladi. Oksidlash potentsiallari kattaligiga qarab oksidlovchi va qaytaruvchilarning kuchlari haqida fikr yuritish mumkin. Miqdoriy analizda oksidlash potentsiali katta ahamiyatga ega. Agar biror asl metalldan ( masalan platina) yasalgan elektrod tarkibida oksidlovchi yoki qaytaruvchi bor eritmaga tushirilsa, oksidlovchi metall elektronlarni ma‘lum miqdorini tortib oladi yoki aksincha qaytaruvchi o’z elektronlarini metallga beradi. Bunda elektrod ma‘lum potentsialga qadar musbat yoki manfiy zaryadlanadi va bu potentsial elektronlarning qayta taksimlanishini muvozanatlab turadi. Eritmaning oksidlovchilik xossasi qancha kuchli bo’lsa, unga tushirilgan elektrod shuncha yuqori musbat zaryadga ega bo’ladi.