|
Бизнесда маркетингни жорий қилиш қуйидаги масалалар
мажмуини ҳал этиш имконини беради
:
•
бозорни
ўрганиш
,
товарни
тақсимлаш
,
ҳаракатлантириш ва реклама орқали сотувчи ва
харидор ўртасидаги иккиёқлама муносабатларни қайта
ишлаб чиқиш
;
•
рекламани ва сотув ҳажмини оширишнинг бошқа
шаклларини ривожлантириш
;
•
тадбиркорликнинг
бош
мақсади
сифатида
истеъмолчи манфаатларини қаноатлантириш бўйича
барча ишларни мувофиқлаштириш
.
Бизнес ва тадбиркорлик
бизнес
тадбиркорлик
•
Бизнес бозор и
қ
тисодиётининг
барча
иштирокчилари
орасидаги
муносабатларни
қ
амраб
олади
ва
фа
қ
ат
ишбилармонларнинг
эмас,
балки
истеъмолчиларнинг,
ёлланган ишчиларнинг, давлат
тизими хизматчиларининг
ҳ
ам
хатти-
ҳ
аракатларини ўз ичига
олади.
•
Бу
ҳ
олатда,
бизнес
сўзининг
синонимлари
бўлиб,
маълум
маънода
тижорат,
савдо-
соти
қ
каби
тушунчалар
ҳ
исобланади.
•
Умумий кўринишда бизнес - бу
кишининг
бозор
муносабатлари тизимидаги
ишчанлик фаоллигидир.
•
Тадбиркорлик
фаолияти
бизнеснинг
бир
шакли
сифатида намоён бўлади ва
унинг
турли
со
ҳ
аларида
амалга оширилади.
•
тадбиркор тўла ёки
қ
исман
моддий
мабла
ғ
ига
ёки
молиявий
ресурсларга
эга
бўлган киши бўлиб, у ушбу
ресурсларни
ўз
фаолиятини(бизнесини)
бошлаш
учун
сарфлайди.
Унинг
томонидан
ташкил
этилган фирма (ташкилот,
корхона)
давлатимиздаги
тара
ққ
ий
этаётган
кичик
бизнеснинг
бир
қ
исмига
айланади.
«Тадбиркорлик тў
ғ
рисида»ги
қ
онунга асосан тадбиркорлик - фу
қ
ароларнинг
фойда ёки шахсий даромад олишга йўналтирилган муста
қ
ил, ташаббускор
фаолияти бўлиб, у фу
қ
аронинг ўз номидан, ўзининг таваккалчилиги билан
ҳ
амда
ўзининг ёки юридик шахснинг (корхонанинг) мулкий жавобгарлиги асосида
Иктисодиётнинг хар бир тармоги каби бизнес
хам уз функциларига эга
•
Корхона фаолиятига янги
ходимларни
кабул
килишдан
то
уларнинг
мутахассисликлари
талабларига
жавоб
бера
олишларигача
барчаси
-
кадрлар вазифаси дейилади.
•
Ушбу
функцияга
ходимларни
мотивация
килиш,
рагбатлантириш,
ишни
самарали
ташкил
этиш хам киритилади
•
Бизнес
функцияларига
ишлаб чикаришни ташкил
килишни
материал
ва
техник жихатдан таъминлаш
хам
киритилади.
Бундан
асосий
максад
бизнесни
ташкил
килишда
фирманинг
турли
туман
максадларига
эришишда
турли материал ва техник
жихозлар
билан
таъминланиши
хам
киритилади
Хар қандай ишни бошлашдан олдин
тадбиркор ишлаётган иқтисодий
шароитни
,
маълум бир махсулотга бўлган
эхтиёжни ёки қулай имкониятлардан
фойдаланишни тахлил қилиши керак
.
Бизнесда
-
истиқболли йўналишларда ўз
фаолиятини жамловчи
,
қисқа муддатларда
янгиликларни жамловчи
,
лойиха ва режаларни
амалга оширишда ташкилий масалаларни
уддабуронлик билан хал қилувчи
,
жамоада
ижодий мухитни вужудга келтирувчи
тадбиркор муваффакиятга эришади
.
SWOT
таҳлил
Бизнес ғоянинг келажаги борлиги ва қанчалик
фойдали эканлигини аниқлаш учун биз
SWOT
таҳлили
(
ёки вазиятни таҳлили
)
усулидан
фойдаланамиз. Бунда SWOT сўзинингмаъносини
қуйидагича ифодалаш мумкин
:
Opportunities'>Strength
–
ғоянинг кучли томонлари
Weaknesses
–
ғоянинг кучсиз томонлари
Opportunities
–
ғоянинг имкониятлари
Threats
–
ғояда мавжуд хатарлар
Бизнес фаолликка таъсир этувчи омиллар. Ташқи омиллар. Ички
омиллар
Ғ
оянинг кучли
томонлари
Strength
(корхонанинг ички
омиллар)
Ғ
оянинг кучсиз
томонлари
Weaknesses
(корхонанинг ички
омиллар
)
Ғ
оянинг
имкониятлари
Opportunities
(корхонанинг таш
қ
и
омиллари)
Ғ
ояда мавжуд та
ҳ
дидлар
Threats
(корхонанинг таш
қ
и
омиллари)
•
SWOT усулидан фойдаланиб,
ғ
оянинг кучли
ва кучсиз томонларини ани
қ
лашимиз
мумкин. Strength –
ғ
оянинг кучли томонлари
ва Weaknesses –
ғ
оянинг кучсиз томонлари -
булар тадбиркор томонидан бош
қ
ариладиган
тадбирлар, механизмлар,
воситалардир.Уларга тадбиркор таъсир эта
олади ва корхона доирасида
ҳ
ал этилиши
мумкин.
Ғ
оянинг кучли ёки кучсиз
томонлари хозирги замондаги холат деб
қ
аралади. Демак уларни келгуси тадбирлар
деб
қ
аралиши керак эмас.
Қуйидаги омиллар корхонанинг кучли ва кучсиз томонларини курсатиши
мумкин
:
•
1. Ташкилий омиллар (бизнеснинг ташкилий ва
ҳ
у
қ
у
қ
ий
маъ
қ
оми,бино ва иншоотларнинг мавжудлиги).
•
2. Маркетинг омиллари (бизнесни жойлашуви, маркетинг
комплекси, бозор, унинг сегментацияси, ра
қ
обатчилар, сизнинг
ма
ҳ
сулотингиз ра
қ
обатчиларнинг ма
ҳ
сулотидан
қ
айси
жихатларидан фар
қ қ
илиши).
•
3. Техник омиллар (ишлаб чи
қ
ариш
қ
увватлари, технологик
жараён, хом - ашё ресурслари).
•
4. Кадрлар билан таъминланиш (кадрлар, уларни тажрибалари,
суст томонлари, кадрларни ра
ғ
батлантириш механизмлари).
Ғ
оянинг кучли томонлари
(корхонанинг ички омиллар)
Ғ
оянинг кучсиз томонлари
(корхонанинг ички омиллар)
Арзон хом-ашё
· Ю
қ
ори малака
· Арзон ма
ҳ
сулот (хизмат)
· Ма
ҳ
сулотни янгилиги
(хизматни)
· Ю
қ
ори талабга мос
қ
адо
қ
лаш ва ураш
•
Бозорни яхши билиши;
• Жуда
ҳ
ам яхши бизнес худуд;
• Арзон сарф-
ҳ
аражатлар;
• Бош
қ
алар.
•
Харидорларга чигирма
беришни йў
қ
лиги
· Ю
қ
ори харажатлар
(ю
қ
ори нарх)
· Суст реклама
•
Илгари тадбиркорлик фаолиятида
муста
қ
ил ишлаш тажрибаси бўлмаган;
• Якка тартибдаги тадбиркор -
ёрдамчилари йў
қ
;
• Фаолияти
қ
ис
қ
а иш фаслига эга;
Ғ
оянинг имкониятлари
(корхонанинг таш
қ
и
Омиллари)
Ғ
ояда мавжуд та
ҳ
дидлар
(корхонанинг таш
қ
и омиллари)
•
Қ
онунчилик базаси
· Сиёсий бар
қ
арорлик
Ра
қ
обатчиларнинг озлиги;
• Потенциал харидорларнинг ўсиши -
янги турар жойларнинг
қ
урилиши;
Т
ў
•
Йирик компанияларнинг
•
Бозорга кириб келиши
•
Умумий и
қ
тисодий
ҳ
олат;
• Та
ҳ
дид ва тўси
қ
лар;
• Об-
ҳ
авонинг ўзгариши;
Т
иннова
цион
умумиктисой
ий
ташки
лий
ижтимо
ий
Бизнес
функцияла
ри
Сиёсий
,хукуки
й
ресурс
Кадрлар
масаласи
Бозорн
и
тулдир
иш
Нилуфар гули
Махсулот
сифатини
оширади
мустакил
иннова
цион
умумикти
содий
ташкил
ий
Янги иш
уринлари
ни
яратади
иннова
цион
умумиктисо
йий
ташкили
й
Хукукий
маданият
Корхонан
инг урни
ижтимо
ий
ижтимо
ий
Бизнес
функциял
ари
Сиёсий,
хукукий
Сиёсий,
хукукий
ободонла
штиради
ресурс
Кадрлар
масаласи
Бозорни
тулдири
ш
Импорт
урнини
босиш
ресурс
Кадрлар
масаласи
Бозорни
тулдири
ш
Нилуфар гули
Tadbirkorlik va kichik biznes
boshqaruvi, uning turlari
Faol tadbirkor deganda,
biz raqobatbardosh mahsulot
ishlab chiqarishga qodir, eng
muhimi, yangi ish o‘rinlari
yaratib, nafaqat o‘zini va
oilasini boqadigan, balki butun
jamiyatga naf keltiradigan ishbilarmon
insonlarni tushunamiz.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti
Sh. Mirziyoyev
Reja:
1. Tadbirkorlik tushunchasi
2. Tadbirkorlik faoliyati turlati
3. Kichik biznes boshqaruvi
Tadbirkorlik tushunchasi.
Tadbirkorlik
yoki
biznes
(
ingl.
business
—
"bandlik"), deb har qanday
qonuniy
tijorat
faoliyatiga aytiladi. Tadbirkorlik
bilan shug
ʻ
ullanuvchi shaxs
tadbirkor
, deyiladi.
•
Tadbirkorlik
xoʻjalik
yuritish
koʻlamiga
qarab, yirik va kichik
turlarga
boʻlinadi
. Yirik
tadbirkorlik ishlab chiqarishda
500 dan ortiq kishi band
boʻlgan
;
kichik tadbirkorlik 10 — 20 va
undan kam kishi ishlaydigan
korxonalarni qamraydi
.
2. Tadbirkorlik faoliyati turlari
Tadbir-
korlik
Ishlab
chiqarish
Tijorat
Moliyaviy
Sug’urta
faoliyati
Ishlab chiqarish tadbirkorligi –
iste’molchilarga sotish maqsadida mahsulot
ishlab chiqarish yoki xizmat ko‘rsatishga
yo‘naltirilgan faoliyat.
Tijorat tadbirkorligi –
tovar-pul
munosabatlari va savdo-ayirboshlash
operatsiyalariga, ya’ni tovar va
xizmatlarni qayta sotishga asoslangan
faoliyat.
Tijorat tadbirkorligida tovarni sotish narxi
uning xarid narxidan yuqori bo‘lishi
asosiy qoida hisoblanadi.
•
Do'stlaringiz bilan baham: | 
