Mavzu. Biznesni tashkillashtirish. Biznes

Mahsulotlarni narxlash va taqsimlash 
Maqsadlar:
1.
Mahsulotning sotuv narxi qanday hisoblanishini muhokama qiling. 
2.
Taqsimlashning bevsita va bilvosita kanallarini farqlang. 
Asosiy tushunchalar 
Narx 245 
Taqsimlash 246 
Kanal aʻzolari 247 
Chakana sotuvchi 247 
Real hayotga diqqat eʻtiborni qaratish 
Maks oʻzining yozgi ishini mahalliy kemachilar terminalida boshlayotgan edi. Uning yangi 
boshligʻi Jon uning vazifalarini tushuntirib berdi. “Biz koʻp kompaniyalarga onlaynda mahsulot 
xarid qilish uchun beradigan buyurtmalarini toʻldirishgi yordam beramiz. Agar mahsulot 
isteʻmolchi istagan vaqt va joyga mahsulotni yetkazib berilmasa, agar u tashish vaqtida 
zararlangan boʻlsa. Yoki tashish narxi xaridor hohlaganidan yuqoriroq boʻlsa bu kompaniyalar 
oʻzlarining kelgusi xaridorlarini yoʻqotadi.” 
Maks: “Men mahsulotni onlayn orqali olayotganimda ularning tashilishini kuzatib tura olaman”,
dedi. Jon : “ Biz hamma narsani kuzatib turamiz. Biz mahsulot omborda qancha qolib ketganligi, 
qancha vaqt olib turilgani, tasimot vatida necha mahsulotning necha foizi zaralangani va boshqa 
bir necha narsalar haqida maʻumotlar yozib boramiz. Biz shu izohlarimizga qarab muhokama 
qilishadi. Maqsad1. Mahsulotning sotuv narxi qanday hisoblanishini muhokama qiling. 
Qiymat va narx 
Siz biror maxsulot xarid kilmokchi boʻlsangiz, nima toʻlashni kanday aniklaysiz? Siz har doim 
sotuvchi tomonidan belgilangan narxni toʻlaysizmi? Siz bir qancha kompaniyalarning narxini 
solishtirib, eng past narxni topishga urinasizmi? Siz aniq summani toʻlash uchun kancha pulingiz 
borligini hisoblaysizmi,? Sizni sotuvchi foyda olish, bu foyda past yoki yukori ekanligi haqida 
oʻylaysizmi? Xaridorlar, odatda eng past narxni toʻlashga harakat qilishadi, sotuvchilar esa imkoni 
boricha eng baland narxni olishga harakat qiladilar.Maxsulotga eng yaxshi narxni aniqlash 
(belgilash) bu eng qiyin marketing jarayonidir.Narx kelib chiqishining omillari.Koʻp omillar 
adolatli narx yechimi tomonga oʻtadi.Siz uchun maʻqul boʻlgan narx boshqa isteʻmolchilar uchun 
maʻqul kelmasligi mumkin. Extimol,bu narx sotuvchiga uchun maʻqul boʻlgan narxdan juda farq 
qilar.Maxsulotga toʻlangan narxga taʻsir qiluvchi umumiy va hususiy (maxsus) omillar mavjud.