Bunda qisman hosil bo`lgan zaryadlar ta`sir ko`rsatayotgan atomdan uzoqlashgan sari kamayib boradi: misol (15:6)
Induksion tasir natijasida bog` yoki molekula qutublanib dipol momentga ega bo`lib qoladi.
Induksion tasir natijasida bog` yoki molekula qutublanib dipol momentga ega bo`lib qoladi.
Tasir qiluvchi atom o`ziga elektronlarni tortsa uning induksion tasiri manfiy(-J)
Tasir qiluvchi atom o`zidan elektronni itarsa
uning induksion tasiri musbat(+J) bo`ladi.
Vodarod atomining ta`siri shartli ravishda 0 deb olinadi. Induksion tasirning yo`nalishi sigma bog` bo`ylab chizilgan strelka bilan ko`rsatiladi.
Kislatalarda imduktiv tasirlarni bir neshtasini misol tariqasida keltirib o`tamiz: (16:7)
Karboksilat anioni (RCOO-) delokallashish tufayli barqaror: (17:8)
Karboksilat anioni (RCOO-) delokallashish tufayli barqaror: (17:8)
Karbon kislatadagi radikallar kattalashib borgan sari radikalning (+J) musbat induktiv effekt tyfayli kislotalik kamayib boradi.(17:9)
Galogen atomi karboksil gruppaga nisbatan uzoq joylashgansari (-J) manfiy induktiv effekt tasir kamayib borganidan, kislotalik ham kamayadi. (4:3)
Radikaldagi vodorod atomlaridan biri yoki bir neshtasi galogenga almashtirilganda galogenning (-J) tufayli kislotalik ham keskin ortadi.(4:2)
Albatta kislatalikning ortishi galogenning elektromanfiyligiga ham bog`liq bo`lib elektromanfiyligi yoqorisi kislotalikni ortdiradi va (-J) manfiy induksion tasir ham ortadi. (18:10)
Albatta kislatalikning ortishi galogenning elektromanfiyligiga ham bog`liq bo`lib elektromanfiyligi yoqorisi kislotalikni ortdiradi va (-J) manfiy induksion tasir ham ortadi. (18:10)
Solvotlanish. Kislota-asos xossasiga muxitning (erituvchining) tabiati ham katta tasir ko`rsatadi. Erituvchining tasiri erigan modda (kislota)ning solvotlanishi va erituvchi molekulolarining erigan modda molekulasi bilan vodorod bog`lar xosil qila olishiga bog`liq.
Chumoli HCOOH va sirka CH3COOH kislotalarning kuchidagi farq:
Formiat HCOO- ionining xuddi shunday atsetatga CH3COO- nisbatan kuchli savatlanishi bilan tushuntiriladi. Formiat anionining hajimi kichik bo`lganidan erituvchi molekulalari uni ko`proq qurshab oladi. (19:11)
Formiat HCOO- ionining xuddi shunday atsetatga CH3COO- nisbatan kuchli savatlanishi bilan tushuntiriladi. Formiat anionining hajimi kichik bo`lganidan erituvchi molekulalari uni ko`proq qurshab oladi. (19:11)
Qutubli molekuloni radusi qancha katta bo`lsa, ko`p salvatlar qamrab oladi (19:12
Molekula oldin solvatlanadi keyin ionlarga ajraladi
Molekula tarmoqlangan sari uning hajimi ham kattalashib, hosil bo`lgan anionning solvatlanishi qiyinlashadi.(19:13)
Bu qatorda kislotalik kamayadi, solvatlanish qiyinlashadi.