Mavzu: Bevosita potensiometriyaning analizda qo’llanilishi. Reja

elektrodlar ishlatiladi. Agar kuchli kislotani ishqor eritmasi bilan

titrla sh ja ray o n id a vodorod elektrodining potensialini kuzatsak,

quyidagi elektr kimyoviy indikator reaksiyalar va potensiallarni

keltirish mumkin: Kuchli kislota yoki kuchli aso slarn in g a ra la shm a s in i suvli e ritmalarda tabaqalab titrlash imkoniyati y o ‘q, chunki suv ularning

kuchini tenglashtirish xususiyatiga ega. Biroq kuchli kislotani kuchsiz

k islo ta ishtirokida ishqor eritmasi bilan titrlash, ayrim hollarda ular

aralashmasini tabaqalab titrlash ham mumkin. Bunda y o ‘l qo'yiladigan

aralashmasini tabaqalab titrlash ham mumkin. Bunda y o ‘l qo'yiladigan

x a to kuchsiz kislotaning dissotsialanish konstantasiga b o g ‘liq

b a ‘ladi. Shuning uchun ham kuchli kislotani berilgan xato bilan

an iq la sh uchun titrlash davomida pH ning o ‘zgarishini quyidagi

tenglamalar yordamida kuzatish kerak:

Cho‘ktirish reaksiyasi asosida titrlash.

Cho‘ktirish reaksiyasida ham titrlashning oxirgi nuqtasini aniqlashda potensiometrik titrlash ishlatiladi. Agarcho'ktirish reaksiyasi:

mB(n+)nA(m)--|B(m)A(n)

shaklida ifodalansa, eruvchanlik ko'paytmasi qiymati

bo‘ladi. Agar indikator elektrodi sifatida aniqlanadigan kationga

to‘g‘ri keladigan metall ishlatilsa (masalan, Ag — elektrodi), elektr

kimyoviy reaksiyani va uning potensialini quyidagicha ifodalash mumkin:

Agar qiymatlarorasidagi farq katta bo‘lsa, t.o.n.da kuzatiladigan sakrash potensiali ham katta bo’ladi. Shu yo'sinda anionlarni potensial belgilovchi kation eritmasi bilan titrlab aniqlash mumkin. Bunga misol tariqasida xloridni Ag^ bilan titrlashni (kumush elektrodi ishtirokida) keltirish mumkin;

Cl4-Ag+<-^iAgCl.

Kuzatiladigan elektr kimyoviy reaksiya:

Agar titrlash ±0,1 % xato bilan o'tk a zilsa , yaxshiroq eriydigan

moddaningcho'kmasi, oldingi ionnin geng kamida 99,9% titrlanganidan keyin boshlanishi kerak. A, , A^', A ,' moddalarning boshlangMch konsentratsiyalari c,, c^, Cj va Cj=Cj=C3 boMsa, A~ anion

[Л,“]< 1 0 "’-с,, Aj”anion esa [Л2 ]< 1 0 ’-С2 bo'lganda cho‘kishi kerak.

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT