Mavzu: Bernulli tenglamasi. Suyuqlikning bosimi, tezligi va chuqurligi orasidagi bog`liqlikni aniqlash

Mavzu: Bernulli tenglamasi. Suyuqlikning bosimi, tezligi va chuqurligi orasidagi bog`liqlikni aniqlash

Bernulli tenglamasi — gidrodinamikaning asosiy tenglamasi. Suyuqlik oqimi barqaror (statsionar) boʻlganda suyuqlikning oqish tezligi v bilan bosimi P orasidagi munosabatni ifodalaydi. Bernulli tenglamasi ga koʻra suyuqlik koʻndalang kesimi oʻzgaruvchan gorizontal quvurdan oqayotgan boʻlsa, quvurning tor joylarida suyuqlikning tezligi kattaroq, bosimi kichikroq va, aksincha, quvurning keng joylarida bosimi kattaroq, tezligi kichikroq boʻladi. Bernulli tenglamasi gidravlika masalalarini yechishda, mas, quvurning biror koʻndalang kesimidan vaqt birligida oqib oʻtayotgan suyuqlik (yoki siqilgan gaz) miqdorini hisoblashda ishlatiladi. Buning uchun Pito naychasi yordamida suyuqlikning bosimi aniqlanadi. Bernulli tenglamasi ning gidravlika va texnika, gidrodinamikada muhim ahamiyati bor. Hajm birligidagi suyuqlik energiyasining saqlanish qonunidan foydalanib D. Berpulli chiqargan 1738

• Bernulli tenglamasi — gidrodinamikaning asosiy tenglamasi. Suyuqlik oqimi barqaror (statsionar) boʻlganda suyuqlikning oqish tezligi v bilan bosimi P orasidagi munosabatni ifodalaydi. Bernulli tenglamasi ga koʻra suyuqlik koʻndalang kesimi oʻzgaruvchan gorizontal quvurdan oqayotgan boʻlsa, quvurning tor joylarida suyuqlikning tezligi kattaroq, bosimi kichikroq va, aksincha, quvurning keng joylarida bosimi kattaroq, tezligi kichikroq boʻladi. Bernulli tenglamasi gidravlika masalalarini yechishda, mas, quvurning biror koʻndalang kesimidan vaqt birligida oqib oʻtayotgan suyuqlik (yoki siqilgan gaz) miqdorini hisoblashda ishlatiladi. Buning uchun Pito naychasi yordamida suyuqlikning bosimi aniqlanadi. Bernulli tenglamasi ning gidravlika va texnika, gidrodinamikada muhim ahamiyati bor. Hajm birligidagi suyuqlik energiyasining saqlanish qonunidan foydalanib D. Berpulli chiqargan 1738

Umumiy bosim og'irlik, statik va dinamik bosimdan iborat.

• Umumiy bosim og'irlik, statik va dinamik bosimdan iborat.
• Bernulli qonunidan kelib chiqadiki, oqim kesimining kamayishi bilan tezlikning oshishi, ya'ni dinamik bosim tufayli statik bosim pasayadi. Bu Magnus effektining asosiy sababidir. Bernulli qonuni laminar gaz oqimlari uchun ham amal qiladi. Oqim tezligining oshishi bilan bosimning pasayishi fenomeni har xil turdagi oqim o'lchagichlarning (masalan, Venturi trubkasi), suv va bug 'jet nasoslarining ishlashiga asoslanadi. Bernulli qonunining izchil qo‘llanilishi esa texnik gidromexanik intizom – gidravlikaning paydo bo‘lishiga olib keldi.

Quvurning tor qismlarida oqayotgan suyuqlikning statik bosimi kengga qaraganda kamroq.

• Quvurning tor qismlarida oqayotgan suyuqlikning statik bosimi kengga qaraganda kamroq.
• Buning sababi, quvurning keng qismlarida suyuqlik tor qismlarga qaraganda sekinroq oqishi kerak, chunki bir xil vaqt oralig'ida oqadigan suyuqlik miqdori quvurning barcha qismlari uchun bir xil bo'ladi. Shuning uchun, trubaning tor qismidan keng qismiga o'tishda suyuqlik tezligi pasayadi: suyuqlik to'siqqa oqayotgandek sekinlashadi va uning siqilish darajasi (shuningdek, uning bosimi) ortadi. Aksincha, trubaning keng qismidan tor qismiga o'tishda suyuqlikning tezligi oshadi va uning siqilishi kamayadi: suyuqlik tezlashib, o'zini to'g'rilash prujinasi kabi tutadi.

Pitot trubkasi nima

• Pitot trubkasi nima
• Pitot trubkasi - oqim nuqtalarida tezlikni o'lchash uchun qurilma. oqayotgan suyuqlik yoki gazning dinamik boshini o'lchash uchun. Bu L shaklidagi quvurdir. Naychada o'rnatilgan ortiqcha bosim taxminan teng: bu erda p - harakatlanuvchi (kiruvchi) muhitning zichligi; V?Kiruvchi oqim tezligi; p - koeffitsient.
• Pitot bosimi trubkasi maxsus qurilmalar va qurilmalarga ulangan. Differensial bosim o'lchagichlari bilan to'ldirilgan gaz kanallari va shamollatish tizimlarida nisbiy tezlik va hajmli oqim tezligini aniqlash uchun ishlatiladi.

Bernulli qonunidan kelib chiqadiki, oqim kesimining kamayishi bilan tezlikning oshishi, ya'ni dinamik bosim tufayli statik bosim pasayadi. Bu Magnus effektining asosiy sababidir. Bernulli qonuni laminar gaz oqimlari uchun ham amal qiladi. Oqim tezligining oshishi bilan bosimning pasayishi fenomeni har xil turdagi oqim o'lchagichlarning (masalan, Venturi trubkasi), suv va bug 'jet nasoslarining ishlashiga asoslanadi. Bernulli qonunining izchil qo‘llanilishi esa texnik gidromexanik intizom – gidravlikaning paydo bo‘lishiga olib keldi.

• Bernulli qonunidan kelib chiqadiki, oqim kesimining kamayishi bilan tezlikning oshishi, ya'ni dinamik bosim tufayli statik bosim pasayadi. Bu Magnus effektining asosiy sababidir. Bernulli qonuni laminar gaz oqimlari uchun ham amal qiladi. Oqim tezligining oshishi bilan bosimning pasayishi fenomeni har xil turdagi oqim o'lchagichlarning (masalan, Venturi trubkasi), suv va bug 'jet nasoslarining ishlashiga asoslanadi. Bernulli qonunining izchil qo‘llanilishi esa texnik gidromexanik intizom – gidravlikaning paydo bo‘lishiga olib keldi.
• Bernulli qonuni o'zining sof ko'rinishida faqat yopishqoqligi nolga teng bo'lgan suyuqliklar, ya'ni quvur yuzasiga yopishmaydigan suyuqliklar uchun to'g'ri keladi.

E`TIBORINGGIZ UCHUN RAHMAT