Mavzu: banklarda buxgalteriya hisobining mazmuni va uni tashkil etishning ahamiyati

O’zbekiston Respublikasi

Oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi
Toshkent Moliya instituti
“Soliqlar va sug’urta” fakulteti
IV-bosqish ST-74 guruh talabasi
Mahmudov Azizbek


ST-74 GURUH TALABASI Mahmudov Azizbek
MAVZU: BANKLARDA BUXGALTERIYA HISOBINING MAZMUNI VA UNI TASHKIL ETISHNING AHAMIYATI
KIRISH
Banklarda buxgalteriya hisobini yuritish boshqa korxona va tashkilotlamikiga
nisbatan o'zining operativligi bilan ajralib turadi. Chunki ularda soat 16-00 gacha
operatsion kun bo'lib, shu davr mobaynida amalga oshiriladigan operatsiyalar o'sha
kuniyoq mijozlaming analitik hisobidagi shaxsiy hisobvaraqlarda aks ettiriladi va
kundalik balans orqali umumlashtirish usuli bilan nazorat qilib boriladi. Bu pul
mablag' larining saqlanishi, kundalik pul aylanmasi va hisob-kitob kredit munosabatlarining holati, kassa rejasining bajarilishini nazorat qilish imkoniyatini
berish bilan birgalikda, pul muomalasi hamda kredit resurslarining aylanishini
tartibga solishni ta'minlaydi.
Banklarda buxgalteriya hisobini tashkil etishda buxgalteriya hisobining qonuniy
va uslubiy asoslari bo'lib, O'zbekiston Respublikasining «Buxgalteriya hisobi
to'g’risidagi qonuni", «Buxgalteriya hisobining milliy standartlari», «Buxgalteriya
hisobining xalqaro standartlari» hamda O'zbekiston Respublikasi markaziy banki
tomonidan ishlab chiqarilgan me'yoriy hujjatlari hisoblanadi. Ushbu qonuniy hujjatlar buxgalteriya hisobini yuritishda tartibga soluvchi qonuniy hujjatlar hisoblanadi va mulkchilik shaklidan, ya'ni, qaysi tarmoqqa tegishliligidan hamda katta-kichikligidan qat'iy nazar barcha xo'jalik yurituvchi sub’ektlar uchun amal qilinadi. Shunday qilib, Banklarda buxgalteriya hisobi fanini o‘rganishda uning nazariy asoslarini chuqur o'zlashtirish hamda buxgalteriya hisobi va xisobotlarini tuzishga oid me'yoriy hujjatlami ham bilishni taqazo etadi.
VAZIFA
Tijorat banklari buxgalteriya hisobining quyidagi hisobvaraqlari berilgan:
Oldi sotdi qimmatli qogʻozlari.
Kafolat va kafilliklar.
Bankning asosiy vositalari.
Talab qilib olinguncha saqlanadigan depozitlar.
Forvard bitimlari.
Joriy yil sof foydasi (zarar)
Chiqarilgan aksiyadorlik kapitali-imtiyozli.
Eskirish xarajatlari.
Transport vositalarining eskirish summasi.
Olingan kreditlar boʻyicha garov sifatida berilgan qimmatli qogʻozlar.
Investitsiyalardan olingan foyda va devidentlar.
Topshiriqlar:
1. Yuqorida keltirilgan hisobvaraqlardan qaysilari aktiv, ikkinchi tartibli va balans hisobvaraqlari ekanligini aniqlang;
2. Yuqorida keltirilgan hisobvaraqlardan qaysilari passiv, birinchi tartibli. koʻzda tutilmagan xolatlar hisobvaraqlari ekanligini aniqlang.

JAVOBLAR:
Oldi sotdi qimmatli qogʻozlari. 10700-«Oldi-sotdi qimmatli qog‘ozlan> hisobvaraqlarida bank tomonidan savdo qilish maqsadlarida sotib olingan qimmatli qog‘ozlaming (veksellardan tashqari) hisobi yuritiladi –
AKTIV, MM- Hisobvaraq turkumiga tegishli asosiy hisobvaraqlar (birinchi tartib)


Kafolat va kafilliklar. 90993- <Kafolat va kafilliklar> koʻzda tutilmagan xolatlar hisobvarag’i
AKTIV, SS- Asosiy hisobvaraqlarga tegishli subhisobvaraqlar (ikkinchi tartib)

Bankning asosiy vositalari. 16500-
AKTIV MM- Hisobvaraq turkumiga tegishli asosiy hisobvaraqlar (birinchi tartib)


Talab qilib olinguncha saqlanadigan depozitlar. 20200- < Talab qilib olinguncha saqlanadigan depozitlar>
PASSIV MM- Hisobvaraq turkumiga tegishli asosiy hisobvaraqlar (birinchi tartib)


Forfard bitimlari. 16901 - < Revalvatsiya natijasida oʻzlashtirilmagan foyda Forvard shartnomalari>
AKTIV, , SS- Asosiy hisobvaraqlarga tegishli subhisobvaraqlar (ikkinchi tartib)


Joriy yil sof foydasi (zarar). 31206 - bu xususiy kapital tarkibidagi schot
PASSIV, SS- Asosiy hisobvaraqlarga tegishli subhisobvaraqlar (ikkinchi tartib)
Chiqarilgan aksiyadorlik kapitali-imtiyozli. 30315- < Chiqarilgan ustav kapitali – Imtiyozli>
PASSIV, , SS- Asosiy hisobvaraqlarga tegishli subhisobvaraqlar (ikkinchi tartib)


Eskirish xarajatlari. 56600- < Eskirish xarajatlari>
AKTIV MM- Hisobvaraq turkumiga tegishli asosiy hisobvaraqlar (birinchi tartib)


Transport vositalarining eskirish summasi. 56610- < Transport vositalarining eskirish summasi>
AKTIV, SS- Asosiy hisobvaraqlarga tegishli subhisobvaraqlar (ikkinchi tartib)


Olingan kreditlar boʻyicha garov sifatida berilgan qimmatli qogʻozlar.
94504 - < Olingan kreditlar va lizinglar boʻyicha garov sifatida berilgan qimmatli qogʻozlar>
AKTIV, SS- Asosiy hisobvaraqlarga tegishli subhisobvaraqlar (ikkinchi tartib)

Investitsiyalardan olingan foyda va devidentlar. 45800- < Investitsiyalardan olingan foyda va devidentlar>
PASSIV, MM- Hisobvaraq turkumiga tegishli asosiy hisobvaraqlar (birinchi tartib)