Mavzu: Axloqiy qadriyatlar falsafasi. Sog`lom turmush tarzi yangi O`zbekiston bunyodkorining muhim xislati. Reja

Umumiy axlok nazariyasi-axlokning tabiati, moxiyati, tuzilishi, uning tarkibiy elementlari va ularning uzaro aloqadorligini, axlokiy ong rivojlanishi xususiyatlarini, axlok taraqqiyotidagi ijtimoiy sababiyatlarini, uning jamiyatda tutgan urnini, axamiyatini urganadi.
Tarixiy axlok-axlokning tarixiy shakllarini, uning tarixiy taraqqiyot boskichlarini, tarixdagi axlokiy urnini tadkik etadi.
Normativ-aksiologik axlok-konkret axlok koidalarini, axlokiy zaruriylik talablarini axlokiy ongning asosiy tushunchalari sifatida karab, ularni ijobiy axamiyatini urganish va asoslash bilan qiziqadi.
Kasbiy axlok-kasb axlokiga izox berishni, u yoki bu kasbdagi faoliyat doirasida kishilarning uzaro munosabatlarini tartibga soladigan ma’lum bir axlok normalar tizimini yaratish va asoslash vazifalari bilan shugillanadi.
Axlokiy tarbiya nazariyasi-tarbiya jarayonida axlokiy omillaridan samarali foydalanish usul va vositalarini aniqlash va ta’lim masalalari bilan shugillanadi.
Axlok uch tarkibiy kismdan iborat.
Axlokiy ong.
Axlokiy munosabatlar.
Axlokiy tajriba.
Axlokning beshta asosiy funksiyasi bor.
Aks ettirish.
Boshkarish.
Tarbiyalash.
Baxolash.
Bilish
Axlok pedagogika, falsafa, psixalogiya, tarix, adabiyot kabi fanlar bilan uzviy boglik.
Axlok fanining vazifasi insonlarni zamon talabi asosida komil inson qilib tarbiyalashdan iboratdir.
Prezidentimiz I.Karimov aytganlaridek: “YOshlar bizdan kura bilimlirok va donorok bulishlari kerak. Buning uchun yoshlarni bulayotgan barcha uzgarishlardan vokif kilishimiz. Ularni etuk bo’lib etishishlariga bilim olishlariga e’tiborli bulishimiz kerak.”
Axlokshunoslik boshka ijtimoiy-falsafiy fanlar bilan uzaro aloqadorlikda rivojlanib kelmoqda. Ayniksa, uning nafosatshunoslik (estetika) bilan aloqasi qadimiy va uziga xos. Avvalo, insonning xar bir xatti-xarakati va niyati xam axlokiylikka, xam nafosatga tegishli buladi, ya’ni muayyan ijobiy faoliyat xam ezgulik (ichki guzallik) xam nafosat (tashki guzallik) xususiyatlarini mujassam kiladi. SHu bois Sukrot, Aflotun, Farobiy singari qadimgi faylasuflar kup xollarda axlokiylikni ichki guzallik, nafosatni tashki guzallik tarzida talkin etganlar. Bundan tashkari, ma’lumki, san’at nafosatshunoslikning asosiy tadkikot ob’ekti xisoblanadi. Xar bir san’at asarida esa axlokning dolzarb muammolari kutariladi va san’atkor doimo uzi yashayotgan zamonda erishilgan eng yuksak axlokiy darajani badiiy kiyofalar orqali bevosita yoxud bilvosita aks ettiradi. Demak nafosatshunoslik urganayotgan xar bir badiiy asar ayni paytda, ma’lum ma’noda, axlokshunoslik nuktai nazaridan xam tadkik etilayotgan buladi.
A