Mavzu: Axborot texnologiyalari

Axborot texnologiyasi — ob’ektning (axborot mahsulotining) holati, jarayon yoki voqeaning yangi xususiyati to’g’risida axborot olish uchun ma’lumotlarni yig’ish, qayta ishlash va uzatish vositalari va usullari majmuidan foydalaniladigan jarayondir. Moddiy ishlab chiqarish texnologiyasining maqsadi — inson yoki tizimning ehtiyojini qondiruvchi mahsulot ishlab chiqarish sanaladi.
Axborot texnologiyasining maqsadi esa — axborot ishlab chiqarish bo’lib, uni tahlil etish va uning asosida biror bir harakatga qo’l urish uchun tegashli qaror qabul qilish hisoblanadi. Ma’lumki, bitta va faqat o’sha moddiy resursga nisbatan har xil buyum yoki mahsulot olish mumkin. Axborotni qayta ishlash texnologiyasiga nisbatan ham shunday bahoni bersa bo’ladi
Moddiy va axborot texnologiyasining asosiy komponentlarini qiyoslash 3.2- jadvalda berilgan.

Axborotni yig’ish, uzatish, to’plash, qayta ishlash, saqlash, taqdim etish, foydalanish uslublari va usullari tizimi axborot texnologiyasi deb yuritiladi.

TEST

1.Dastlabki, eng sodda sun’iy hisoblash asbobi.

a) Abak
b) Logarifmik lineyka
c) Neper tayoqchalari
d) Birka

2.Xotiraning sig‘imi - bu:

a) 20 megabayt axborot
b) Operativ xotira va tashqi xotirada bir vaqtda saqlanishi mumkin bo‘lgan axborotlar miqdori
c) Xotira qurilmasini tashkil etuvchi mikrosxemalar soni
d) Xotirada saqlanishi mumkin bo‘lgan axborotning miqdori
3.Siz kompyuterga yangi monitor uladingiz. Ushbu holatda ishni davom ettirish uchun operatsion tizimni qayta o‘rnatish kerak-mi?
a) Operatsion tizim versiyasiga bog‘liq
b) Ha, kerak
c) Yo‘q, kerak emas
d) Monitorning modeliga bog‘liq
4.Axborotlarni ekranda tasvirlash xususiyatiga ega bo‘lgan qurilmani ko‘rsating.
a) Modem
b) Monitor
c) Printer
d) Skaner
5.Quyidagi qurilmalarning qaysi biri bilan Internetga ulanish mumkin?
a) Modem
b) Printer
c) Skaner
d) Kabel
6.Quyida berilganlaridan qaysilari matn muharriri hisoblanadi?
a) Windows, Norton.
b) Windows, Lexicon;
c) Word, Paint;
d) Word, Lexicon;

7.Kompyuter xotirasi uchun xarakterli bo‘lgan parametrni ko‘rsating.?

a) Ishlov berish tezligi
b) Uzatish tezligi
c) Takt chastotasi
d) Hajm
8.Birinchi avlodga mansub mashina turlarini ko‘rsating.
a) EDSAK, SYeAK, MIR, Nairi;
b) Ural-14, IBM, YeS.
c) Yamaxa, Pravets, Korvet;
d) MESM, BESM-1, BESM-2, Strela;
9.Microsoft Access bu...
a) Grafik muharriri;
b) Matnlar protsessori;
c) Jadval protsessori;
d) Ma’lumotlar bazasi;
10.Axborotning eng kichik o‘lchov birligi nima?
a) bit
b) terabit
c) kilobayt
d) bayt

Savollar	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Javoblar	c	d	c	b	a	d	d	d	d	a

XULOSA
Demak, axborot texnologiyalari rivojlanishining zamonaviy jahon darajasi shundayki, respublikada jahon axborot makonining infratuzilmalari va milliy axborot-hisoblash tarmog’i integratsiyasiga mos keluvchi milliy tizimini yaratish iqtisodiyot, boshqarish, bilan va ta’lim samaradorligining muhim omili bo’lmoqda. Bu muammolar ancha murakkab va ayti paytda respublikamiz uchun dolzarbdir. Hozirda olib borilayotgan iqtisodiy, tuzilmaviy va boshqa o’zgarishlarni amalga oshirish natijalari respublikada axborotlashtirish bilan bog’liq muammolarning qanday va qaysi muddatlarda hal etishga ham bog’liqdir. Axborot texnologiyalari to’g’risida gap ketganda, qayta ishlashning materiali sifatida ham, mahsulot sifatida ham axborot ishtirok etadi. Biroq bu ob’ekt, jarayon yoki hodisa tug’risidagi sifat jihatidan yangi ma’lumot bo’ladi. Texnologiya xodimning axborot bilan ishlash usuli va uslubi hamda texnik vositalar orqali namoyon bo’ladi. Sanoat ishlab chiqarishida har qanday texnologiya mahsulotni yaratishning boshidan oxirigacha bo’lgan texnologik jarayonni qamrab oluvchi tarkibiy elementlari majmuining bayonini ifodalaydi. Tarkibiy elementlarining (texnologik operatsiyalar) tarkibi ikki asosiy omil bilan aniqlanadi: birinchidan, mazkur texnologik jarayon asosiga nisbatan sifatli usullar va printsiplar orqali, ikkinchidan, mahsulotni tayyorlashning oxirgi jarayonidagi texnologik operatsiyani bajarish uchun jalb etish mumkin bo’lgan asbob-uskuna vositalari orqali.