Mavzu: Avtomobil transporti asoslari

Download 47,41 Kb.

1 2 3

Bog'liq
4-dars

Reja :

Huquq — davlat tomonidan belgilangan yoki tasdiqlangan umumiy majburiy ijtimoiy normalar tizimi. U huquqiy munosabatlar va fuqaroning davlat tomonidan mustahkamlanadigan, kafolatlanadigan va muhofaza etiladigan asosiy huquqlarini oʻz ichiga oladi. Huquq davlat boʻlib uyushgan jamiyatda paydo boʻladi va mulkchilik munosabatlarini, xoʻjalik aloqalari mexanizmini mustahkamlaydi, mehnat va uning mahsulotlarini jamiyat aʼzolari o'rtasida muayyan oʻlchov va shakllarda taqsimlab turuvchi vazifasini oʻtaydi (fuqarolik huquqi, mehnat huquqi); vakolatli organlar, davlat boshqaru-vi organlari shakllanishi, tartibi, faoliyatini belgilab beradi, nizolarni qay yoʻsinda hal qilish kerakligini, mavjud ijtimoiy munosabatlarni buzishga qarshi kurash choralarini (jinoyat huquqi, protsessual huquq) belgilaydi, shaxslar oʻrtasidagi munosabatlarning xilma-xil shakllariga taʼsir koʻrsatadi (oilaviy huquq). Huquq normalari boshqa ijtimoiy tartibga soluvchi normalar (din, axloq, odat va boshqalar)dan oʻzining majburiyligi bilan ajralib turadi.

Huquq jamiyat hayotining turli sohalari — iqtisodiyot, siyosat, ijtimoiy sohaga, madaniy-maʼnaviy munosabatlarga taʼsir etadi va shu tariqa iqtisodiy, siyosiy va tarbiyaviy funksiyalarni bajaradi. Yuridik nuqtai nazardan bu funksiyalarni 2 turga: regulyativ (tartibga soluvchi) va negativ (qoʻriqlovchi) funksiyalarga ajratish mumkin. Huquqning regulyativ funksiyasi jamiyat aʼzolari yurish-turishi va xulq-atvorining ijobiy, barchaga maqbul qoidalarini oʻrnatishdan, ijtimoiy munosabatlarni huquqiy asosga qoʻyishdan, insonlar oʻrtasidagi ijtimoiy aloqalarni uygʻunlashtirish va barqarorlashtirishdan ibo-rat. Huquqning negativ funksiyasi uning ijtimoiy vazifasi bilan belgilangan huquqiy taʼsir etish yoʻnalishi boʻlib, u umumiy ahamiyatga molik iqtisodiy, siyosiy, maʼnaviy va boshqa ijtimoiy munosabatlarni muhofaza etishga, ularning daxlsizligini taʼminlashga va shu bilan birga, jamiyatga yot, zararli munosabatlarni siqib chiqarishga qaratiladi. Huquqning bu funksiyasiga xos xususiyatlar uni davlatning Huquqni muhofaza etish faoliyati bilan qiyoslaganda aniq namoyon boʻladi. Tegishli davlat idoralari huquq sohiblari tomonidan qonun talablari qatʼiy bajarilishini taʼminlaydi, jamiyatda qonuniylik muhitini vujudga keltiradi. Bu ish huquqiy buzilishlari faktini aniqlash, ularni tergov qilish va aybdorlarni yuridik javobgarlikka tortish bilan taʼminlanadi.

Norma faqat huquqiy tushuncha emas. Normlar inson faoliyatining har qanday sohasida, shu jumladan avtomobil transportida mavjud. Shu bilan birga, avtotransportda qo'llaniladigan standartlar boshqa xarakterga ega bo'lishi mumkin: qonuniy (qizil svetoforda avtomobilni haydashni taqiqlash), texnik ( avtomobil va shinalar ishlab chiqaruvchilar tomonidan o'rnatilgan g'ildirak shinasidagi havo bosimi avtotransport terminologiyasi) va boshqalar.
Binobarin , me'yor (lot. normadan - rahbarlik tamoyili, qoida, model) muayyan faoliyat yoki bilim sohasida o'rnatilgan, ommaviy, umume'tirof etilgan va aniq .

Inson faoliyati sohalarining doimiy o'zgarishi va uning atrofdagi voqelik haqidagi bilimlarining kengayishi natijasida turli me'yorlarning uzluksiz o'zgarishi jarayoni sodir Shunday qilib, Internetning paydo bo'lishi bilan aloqa kanallari orqali xabarlarga murojaat qilishda foydalaniladigan tegishli normalar paydo bo'ldi . Biroq normalarning kelib chiqish manbasiga, tabiiy va shartli normalarga ko‘ra bo‘linishi o‘zgarishsiz qolmoqda

1 2 3