Mavzu: Atom-emission spektroskopiya. Reja 1 Atomlash va qo‘zg‘atish manbalari

SHAROF RASHIDOV NOMIDAGI SAMARQAND DAVLAT UNVERSITETI KIMYO FAKULTETI 215-GURUH TALABASI ELMURODOV ELYORNING “Analitik kimyo” FANIDAN PREZINTATSIYASI

Mavzu: Atom-emission spektroskopiya.

REJA

1

• Atomlash va qo‘zg‘atish manbalari;

2

• Emission usullarda analizga xalaqit beruvchi otmillar;

Atomlash va q o ‘zg‘atish manbalari.

Bu usul 1860-yilda Kirxgoff va Bunzen tomonidan tavsiya qilingan.

Atom-emission analiz usuli alanga, elektr yoyi yoki uchqunida

bu g ‘latilgan va q o ‘z g ‘atilgan atomlarning chiqarish spektrlarini

o ‘rganishga asoslangan. Qo ‘zg‘atilgan atom yoki ionlar o ‘z-o‘zidan

asosiy energetik holatga o'tadi, bu vaqtda zarracha chastotasi

bo'lgan nur chiqaradi. Bu nur spektrografda spektrga ajratiladi. Hosil

bo'lgan spektrdagi ≪analitik (oxirgi) chiziqlar≫ deb ataladigan

chiziqlarning (ko‘pchilik hollarda) o'rni bo'yicha sifatiy va uning

intensivligi bo ‘yicha miqdoriy emission analiz amalga oshiriladi.

Tekshiriladigan elementning analitik (oxirgi) chiziqlari intensivligi eng

katta bo'lgan, elementning konsentratsiyasi kamayganda spektrdan

eng keyin yo‘qoladigan chiziqlardir.

eng keyin yo‘qoladigan chiziqlardir.

Atomlash va q o ‘zg‘atish manbalari. Emission spektral analiz

usullarida tekshiriladigan moddani bug‘latish, atomlash va qo‘zg‘atish

uchun turli manbalar (1-jadval) ishlatiladi.

QoMlaniladigan atomlash va qo‘zg‘atish manbalarining turlariga

k o ‘ra atom-emission spektral analiz qator usullarga b o ‘linadi.

Q o ‘z g ‘atish manbasi sifatida alanga ishlatiladigan usul alanga

fotometriyasi usuli deb yuritiladi. Alanga fotometriyasi usulida alanga

manbasi sifatida gorelka qo'llaniladi, unga turli yonilg‘i berilishi mumkin. Yonilg‘ining tabiatiga ko'ra, alangadan chiqadigan issiqlik turli haroratga ega bo‘ladi (2-jadval).