Mavzu: Aniq integral yordamida egri chiziq yoyi uzunligini hisoblash va qiziqarli faktlar

Mavzu: Aniq integral yordamida egri chiziq yoyi uzunligini hisoblash va qiziqarli faktlar

REJA:

• I. Kirish
• II. Asosiy qism
• 1. Egri chiziqli trapetsiya yuzi. Boshlang’ich funksiya orttirmasi
• 2. Nyuton – Leybnis teoremasi
• 3. Geometrik va fizik kattaliklarni aniq integral yordamida hisoblash
• 4. Aniq integralning qiymatini taqribiy hisoblash
• III. Xulosa

Kirish

• Matematika fani juda ham qiziqarli fanlardan biridir. Uni mukkamal darajada oʻzlashtirish insondan juda katta masʼuliyatni talab etadi.Differensial va integral haqida aytganda buyuk ingliz fizigi va matematigi Isaak Nyuton hamda buyuk olmon matematigi va faylasufi Gotfrid Vilgelim Leybnis differensial va integral hisobining asoschilaridan . 
• 1684- yilda yozgan asarida Leybnis differensial hisob asoslarini bayon qildi. Leybnis hosila tushunchasiga berilgan egri chiziqning berilgan nuqtasida unga urinma oʻtkazish masalalarni
• hal etish orqali keldi. Nyuton esa berilgan qonunga koʻra harakatlanayotgan jismning ixtiyoriy paytda tezligini topish masalasini hal qilish orqali hosila tushunchasiga kelgan. Taʼkidlash joizki buyuk yurtdoshimiz Abu
• Rayhon Beruniy oʻzining mashhur "Qonuni Masʼudiy" asarida argument va funksiyani oʻzgarish oraliqlari, funksiyaning ishoralari va
• ekstremum nuqtalarni taʼriflagan. Differensial va integral hisob tabiatda, texnikada, biologiyadan, iqtisodiyotda boʻladigan juda koʻp
• jarayonlarning matematik modelini tuzishda asosiy vositadir.

Asosiy qism

• Integrallarni integral yigʻindilar yordamida taqriban hisoblash mumkin.lntegralni bunday taqribiy hisoblash usuli juda katta va uzundan uzoq hisoblashni talab
• qiladi.Agarda boshlangʻich funksiya maʼlum boʻlsa, Nyuton-Leybnis formalaridan foydalanib,
• integralni aniq hisoblash mumkin. Differensial tenglamaning yechimi oʻzgarmas son aniqligida bir qiymati topiladi.Shuni aytib oʻtish kerakki amaliyotda radioaktiv moddaning parchalanish tezligi yarim parchalanish davri bilan, yani dastlabki moddaning yarim parchalanadigan vaqt oraligʻi bilan tavsiflanadi.

• www.arxiv.uz

• www.arxiv.uz

• www.arxiv.uz

• www.arxiv.uz

• www.arxiv.uz

• www.arxiv.uz

• www.arxiv.uz

• www.arxiv.uz

• www.arxiv.uz

• www.arxiv.uz

• www.arxiv.uz

• www.arxiv.uz

• www.arxiv.uz

• www.arxiv.uz

• www.arxiv.uz

• www.arxiv.uz

• www.arxiv.uz

• www.arxiv.uz

• www.arxiv.uz

• www.arxiv.uz

• www.arxiv.uz

• www.arxiv.uz

• www.arxiv.uz

Xulosa

• Integral tarixan egri chiziqlar bilan
• shakllarning yuzini xususan egri
• chiziqli trapetsiyaning yuzini hisoblash munosabati bilan kelib
• chiqqan .Berilgan egri chiziqli
• trapetsiyaning yuzi istalgan toʻgʻri
• toʻrt burchaklar yuzlari yigʻindisiga
• teng.