Mavzu: aminokislotalar va oqsillar oqsillarga sifat reaksiyalar. Darsning maqsadi

Nazariy qism.

25 gr yangi o‘simlik (olma, qand lavlagi) materialini chinni havonchada kvars qum yoki maydalangan shisha bilan bir jinsli massa hosil bo‘lguncha maydalang, uni 500 ml li konussimon kolbaga o‘tkazing, 45 ^oS gacha isitilgan 100 ml suv quying va 30 minut davomida shu haroratda vaqti vaqti bilan aralashtirgan holda) saqlang. So‘ngra kolbani kauchukli probka bilan mahkam berkiting va 15-20 minut kuchli chayqating. Shundan so‘ng kolbadagi aralashmani 10-15 minut davomida g=3000 da sentrifugalang. Hosil bo‘lgan pektinning tiniq eritmasini ajratib oling.

Eruvchan pektinni to‘la ajratib olish uchun cho‘kmani ustiga 75 ml suv quying va ikkinchi ekstraktni, yana 60 ml suv quyib uchinchi ekstraktni oling. Har bir ekstraktni sentrifugalab eritmani ajrating. Uchchala ekstraktni birlashtiring va uning hajmini 250 ml ga yetkazing.
Pektinni miqdoriy aniqlash asosan pektin moddalarini gidroliz qilib poligalakturon kislotasini kalsiy pektat shaklida cho‘ktirish metodiga asoslangan.
500 ml hajmli konussimon kolbaga yoki kimyoviy stakanga pipetka bilan 25 ml eruvchan pektin quying. Unga 100 ml 0,1 n.li ishqor eritmasi qo‘shing. Eruvchan pektinni gidrolizga uchrashi uchun aralashmani 30 minut qoldiring. Bunda pektin kislotasining natriyli tuzi hosil bo‘ladi. Keyin 50 ml 1 n.li sirka kislotasi eritmasi qo‘shing. Bunda erkin pektin (poligalakturon) kislotasi hosil bo‘ladi. Hosil bo‘lgan pektin kislotasiga 5 minutdan keyin 50 ml 2 n.li kalsiy xlorid eritmasi qo‘shing va 1 soatga qoldiring. Bu vaqt ichida kalsiy pektat cho‘kmasi hosil bo‘ladi. Cho‘kmani avvaldan yuvib doimiy massagacha quritilgan filtrda xlorid ionlari to‘la yo‘qolguncha qaynoq suv bilan yuving. Cho‘kmani filtr qog‘oz bilan birga byuksga joylab quritish shkafida 100 ^oC da quriting. Cho‘kma solingan filtrni quritmasdan olingi va quritishdan keyingi massalari farqidan 25 ml eritmadagi kalsiy pektatning miqdorini quyidagi formula bo‘yicha hisoblang:

c-pektin kislotasining miqdori %;

x-kalsiy pektatning topilgan miqdori gr;
a-tekshirilayotgan o‘simlik materialining miqdori;
V-pektin eritmasining dastlabki hajmi ml;
V₁-gidroliz qilish uchun olingan filtratning hajmi ml;
92-qayta hisoblash koeffitsienti (kalsiy pektatdagi kalsiyning miqdori 8 % deb hisoblanganda).