|
Oʼzbekiston Respublikasi
Oliy va oʼrta maxsus taʼlim vazirligi
Toshkent viloyati Chirchiq davlat pedagogika instituti
“San’atshunoslik” fakulteti
5110800 - “Tasviriy san’at va muhandislik grafikasi ” yo’nalishi
Tasviriy san’at tarixi fanidan
Mavzu: QADIMGI GRETSIYA SAN’ATI
KURS ISHI
«Himoyaga tavsiya etildi»
Kafedra mudiri dotsent
ilmiy daraja va unvoni
_______ __________________
Imzo FISH
____________
Sana (kun, oy, yil)
Kafedraning_______ ________
Kun Oy
yildagi №______ sonli bayyonomasi
______________ ________yilda
«_____________________________»
himoya qildi yoki himoya qila olmadi yozuvi yoziladi
|
5110800 - “Tasviriy san’at va muhandislik grafikasi ” yo’nalishi
______________
Imzo
_____________________
FISH (to’liq)
Tomonidan bajarilgan kurs ishi.
Ilmiy rahbar: __________________
Ilmiy daraja va unvoni
______ _____________
Imzo FISH
|
Chirchiq – 2022
MAVZU: QADIMGI GRETSIYA SAN’ATI
MUNDARIJA:
KIRISH………………………………………………………………3
I.BOB.QADIMGI GRETSIYA SAN`ATINING JAHON MADANIYATI TARIXIDA TUTGAN O`RNI………………...….7
1.1. Me`morchilik va haykaltaroshlikning o`ziga xos tomonlari…..…7
II.BOB. QADIMGI GRETSIYA SAN’ATI………………………26
2.1.Gretsiya madaniyati………………………………………...……26
XULOSA……………………………………………………………44
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR………………..…………45
KIRISH
Mamlakatimizda barqaror va samarali iqtisodiyotni shakllantirish borasida amalga oshirib kelinayotgan islohotlar bugungi kunda o`zining natijalarini namoyon etmoqda. Jumladan, qisqa vaqt ichida iqtisodiyotda chuqur tarkibiy o`zgarishlarni amalga oshirish, aholi daromadlarining o`sishini ta`minlash, samarali tashqi savdo hamda investitsiya jarayonlarini kuchaytirish, qishloq xo`jaligini isloh qilish, kichik biznes va xususiy tadbirkorlik sohasini barqaror rivojlantirish, bank-moliya tizimi faoliyatini mustahkamlashda ahamiyatli yutuqlar qo`lga kiritildi. O`zbekistonning xalqaro iqtisodiy maydondagi nufuzi va mavqei sezilarli darajada va muntazam oshib bormoqda. Bunda mamlakatimiz rahbari Islom Karimov tomonidan ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish strategiyasining puxta ishlab chiqilganligi, iqtisodiy islohotlar maqsadi va vazifalari, amalga oshirish yo`llarining aniq va to`g`ri ko`rsatib berilganligi bosh maqsad yo`lidagi yutuq va marralarning salmoqli bo`lishiga imkon yaratdi.
Hozirgi davrda dunyo mamlakatlari ijtimoiy-iqtisodiy taraqqiyoti o`zining ma`no-mazmuni jihatidan oldingi bosqichlardan keskin farq qiladi. Bunda eng asosiy va muhim jihat – milliy iqtisodiyotlarning tobora integratsiyalashuvi va globallashuvining kuchayib borishidir. Ayni paytda bu jarayonlar xalqaro maydondagi raqobatning ham keskinlashuviga, har bir mamlakatning xalqaro mehnat taqsimotidagi o`z mavqeini mustahkamlash uchun kurashining kuchayishiga ham ta`sir ko`rsatadi.
Biroq, o`z o`rnida ta`kidlash lozimki, jahon iqtisodiyotiga integratsiyalashuv va globallashuvning ijobiy tomonlari bilan bir qatorda ma`lum ziddiyatli jihatlari ham mavjud. Jumladan, turli mamlakatlardagi iqtisodiy rivojlanishning bir tekisda bormasligi, dunyo mamlakatlari o`rtasida ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish jihatidan tafovutning, ekologik tahdidlarning kuchayib borishi, turli mamlakatlarda aholi soni o`zgarishining keskin farqlanishi kabi holatlar jahon xo`jaligining yaxlit tizim sifatida barqaror rivojlanishiga to`sqinlik qiladi. Shuningdek, mazkur jarayonlarining yana bir xususiyatli jihati – jahonning bir mamlakatida ro`y berayotgan ijtimoiy-iqtisodiy larzalarning muqarrar ravishda boshqa mamlakatlarga ham o`z ta`sirini o`tkazishi hisoblanadi. Jahon hamjamiyati bugungi kunda boshidan kechirayotgan moliyaviy inqiroz ham aynan shu ma`noda globallashuv jarayonlarining salbiy oqibati sifatida namoyon bo`ladi.
Shunga ko`ra, biz mamlakatimiz ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishining joriy va istiqboldagi chora-tadbirlarini belgilashda jahon moliyaviy inqirozi oqibatlarining ta`sirini har tomonlama hisobga olishimiz, iqtisodiy rivojlanish dasturlarini ushbu jarayonlar ta`siri nuqtai-nazaridan shakllantirishimiz va ularni izchil amalga oshirishimiz taqozo etiladi. Bu boradagi chora-tadbirlar
Asarda jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozining mazmun-mohiyati, namoyon bo`lish shakllari, kelib chiqish sabablari, uning O`zbekiston iqtisodiyotiga ta`siri, mazkur inqiroz oqibatlarini oldini olish va yumshatishga asos bo`lgan omillar bayon qilib berilgan.
Tasviriy san`at tarixi Uzbek san`ati kadimiy tarixga ega. Xozirgi Uzbekiston xududida ibtidoiy jamoa davridayok odamlar yashagan. Ular yashagan manzillardagi koya suratlar, bronzadan yasalgan turli xildagi takinchok, mexnat va urush kurollari ibtidoiy jamoa davri kishisining xayotini bilishga yordam beradi. Bu surat birmuncha jun, sodda bulishiga karamay ibtidoiy jamoa davri kishilari xayoti, ularning yovvoyi xayvonlarni ov kilayotgan vakti ishonarli talkin etilgan.Chopib borayotgan yovvoyi kutos, shoxli bukalar va nikob ostiga yashirinib xujum kilayotgan odamlar tasviri orkali ibtidoiy jamoa davri rassomi shu ov manzarasidagi kuchli xarakat va xayojonni ustalik bilan kursata olgan.
Suratda, ayniksa, xayvonlar tasviri ifodali chikkan. Ulardagi kuch, epchillik xayotiy talkin etilgan. Gor devorlariga ishlangan suratlar Uzbekistonda, jumladan Boysun va Termez tumanlari, Samarkand, Toshkent, Jizzax, Xorazm,Fargona tumanlaridan arxeologlar tomonidan kuplab topilgan. Bu suratlarning nigatikasi juda chegaralangan. Asosan xayvonlar tasviri yoki ov manzaralari in`ikos etgan. Shu bilan birga uy xayvonlari xam tasvirlangan. Bu tasvirlar ibtidoiy jamoa tuzumidagi utrok xolda xayot kechirayotgan odamlarning tevarak-atrofni uziga buysindirish, ular tafakkurining tarakkiy etib borayotganini tushinishda muxim rol uynaydi. Eramizdan avvalgi asrning oxirlari va yangi eraning boshlarida Uzbekistonla kulolchilik borasida jiddiy rivojlanish sezildi. Turli shakldagi xum va kuzachalar kulda bajarilgan. Ularning tashki bezagiga e`tibor berilganligi seziladi. Keyinchalik xum yuzasi chizikli nakshlar bilan bezatila boshlagan.
Bu davrlarda oltindan, kumushdan bezak va amaliy buyumlar ishlash san`ati xam keng tarkala boshlagan. Tasviriy san`atda xam mavzu kengaya borgan. Bu urinda yuz manzaralarini aks ettiruvchi burtma tasvirlar, jangchilar obrazi dikkatga sazovordir. Kuldorlik davrida xam Urta Osiyoda san`atga kizikish kuchli bulgan. Boylarning uyi, ibodatxona devorlari suratlar, nakshlar bilan bezatilgan. Eramizning boshlariga kelib, iktisodiy jixatdan bir muncha ilgari siljish yuz bera boshladi, shaxarlar kurilishi jonlandi. Bu davr san`atida Grek san`atining ta`siri borligi seziladi. Xaykaltaroshlik san`ati keng tarkaldi. Bunday xaykalchalar Sugid, Xorazmdagi shaxarchalardan kuplab topilgan. Shu bilan birga Budda va uning shogirdlari tasviri juda kup uchraydi.Xorazmda topilgan yodgorliklar ayniksa, Tuprokkal`adan (III-IV asr) kulga kiritilgan xayvon va devoriy rasmlar kadimgi uzbek san`atini bilishda muxim daliliy material bulib xizmat kiladi.VI-VIII asrlar xalk san`ati, madaniyat tarixida kutarilish davri buldi. Bu asrlarda kuplab yirik monumental inshootlar, xashamatli binolar kurildi. Varaxsha (Buxoro vil.), Afrosiyob (Samarkand vil.) dagi saroy koldiklari, ularning devorlarida ishlangan suratlar yaratilgan xaykallar yuksak maxorat bilan ishlanganligi xozir xam kishini xayratga soladi. Abu Rayxon Beruni, Muxammad Al-Xorazmiy, Abu Ali ibn Sino, Al-Farobiy yashagan vaktlar xam bizga juda kup nodir yodgorliklar koldirdi. Bu asarlarda me`morchilik yetakchi urinni egalladi. Shu davrning yodgorliklaridan biri bu Samoniylar maxbarasi uz davrining estetik falsafiy karashlarini mujassamlashtirgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |
