Mavzu №6 Demografiya, uning tibbiy-ijtimoiy kirralari

Aholining yillik o'rtacha soni 

aniqlangandan so'ng tuman, viloyat, 

shahar, respublika bo'yicha aholining 

tabiiy harakatini tashkil etuvchi asosiy 

tibbiy - demografik ko'rsatkichlar 

hisoblanadi: 

---

1.Tug'ilish ko'rsatkichlari

a) umumiy tug'ilish ko'rsatkichi 
=
tirik tug'ilganlar soni x 1000 

aholining yillik o'rtacha soni

---

b) umumiy serpushtlik ko'rsatkichi

=

tirik tug'ilganlar soni x 1000 

15-49 yoshli ayollar soni

---

v)
nikohdagi ayollarning 

serpushtlik ko'rsatkichi

=
nikoxdagi ayollardan tirik tug'ilgan 

bolalar soni x1000

15-49 yoshli nikoxdagi ayollar soni 

---

g)
Ayollar yoshlari bo'yicha tug'ilish ko'rsatkichi – bu 

ko'rsatkich 15-49 yoshli ayollarda bir yoki besh yillik
intervallarda o'rganiladi. Masalan: 20 dan 24 yoshgacha 
bo'lgan ayollar orasidagi tug'ilish ko'rsatkichi quyidagicha
hisoblanadi: 
20-24 yoshli ayollardan tirik
tug'ilgan bolalar soni x1000 
20-24 yoshli ayollar soni

---

2. O'lim ko'rsatkichlari

a) umumiy o'lim ko'rsatkichi =
o'limlar soni x 1000
aholining yillik o'rtacha soni 

---

b)
ayrim yoshlar bo'yicha o'lim ko'rsatkichi

=

ma'lum masalan 20-24 yoshda o'lganlar soni x 1000

shu yoshdagi (20-24 yosh) aholining o'rtacha yillik soni

---

v)
alohida kasalliklar bo'yicha 

o'lim ko'rsatkichi
=
alohida olingan kasallikdan 

o'lganlar soni x 1000

aholining yillik o'rtacha soni

---

g)
o'lim sabablarining tarkibi

=
aloxida olingan kasallikdan o'lganlar 

soni x 100

ja'mi o'lganlar soni 

---

3. Aholining tabiiy o'sish

ko'rsatkichi
Aholining tabiiy o'sish ko'rsatkichi
=

umumiy tug'ilash ko'rsatkichi

–
umumiy o'lim ko'rsatkichi. 

---

Bir yoshgacha bo'lgan bolalar o'limini ko'rsatkichlarini 

hisoblash usullari
Bir yoshgacha bo'lgan bolalar o'limi ko'rsatkichi 

=
Joriy yilda 1 yoshgacha o'lgan bolalar soni x1000 

Joriy yilda tirik tug'ilgan bolalar soni

---

Bir yoshgacha bo'lgan bolalar o'limi

quyidagi davrlarga bo'lib 
o'rganiladi.

---

1.
Neonatal o'lim

- 1 oygacha bo'lgan bolalar
o'limi,aniqrog'i birinchi 28 kunlik hayotidagi o'lim ( 
0-27 kun 11 soat).
Neonatal o'lim ko'rsatkichi 
=
0-27 kunlik davrda o'lgan chaqaloqlar x 1000

tirik tug'ilgan bolalar soni 

---

a)
Erta neonatal o'lim ko'rsatkichi

Erta neonatal o'lim ko'rsatkichi

=
0-6 kunlik (168 soat) davrda o'lgan chaqaloqlar x 1000 

tirik tug'ilganlar soni

---

b)
Kech neonatal o'lim ko'rsatkichi

Kech neonatal o'lim ko'rsatkichi 

=
2-4 xaftalik davrda o'lgan bolalar x 1000 

tirik tug'ilganlar soni

---

2.
Postneonatal o'limga bir oylikdan bir 

yoshgacha bo'lgan bolalar o'limi kiradi.