Mavzu: 3-sinfda otilganlarni takrorlash

I.Tashkiliy qism

O'quvchilar davomati aniqlanadi. Sinfning darsga tayyorligi tekshiriladi.

II.Uy vazifasini tekshirish. Daftarlari ko`rib chiqiladi.Aytilgan o`quvchilar misollarni o`qib beradilar.Daftarlar almashtiriladi.

III. Yangi mavzu bayoni. O'quvchilar aslida tenglamalarni oldingi sinflarda (sonlarni tanlash asosida, qo'shi­luvchilar va yig'indi orasidagi bog'liqlik asosida) yechishgan. Bu darsda esa ular ushbu ifodani o'zlashtirib olishlari lozim:

„Noma'lum qo'shiluvchini topish uchun yig'indidan ma'lum qo'shiluvchini ayirish kerak".

231- mashqlar og'zaki tahlil qilinadi.

233- masala tenglama tuzish yordamida yechiladi. Tushuntlrillshi darslikning o'zida berilgan. Tenglamalarning yechilishini bolalar mustaqil tugallaydilar.

Bu masalani yaxshi anglagan holda o'zlashtirish uchun bir necha masalalarga tenglamalar tuzishni taklif etish foydalidir.

„ Noma 'lum songa 130 ni qo'shildi va 180 ni hosil qilindi. Noma'lum sonni toping".

,,300 ga noma'lum son qo'shildi va 470 ni hosil qilindi. Qanday son qo'shilgan?"

Endi yana ham murakkabroq tenglamani yechishga o'tish mumkin:

765 + (x+65) = 900.

Yozuvning tahlili: birinchi qo'			shiluvchi	- 765,
tkklnchi qo'shiluvchi —	(x + 65),	yig'indi	- 900.	Ikkinchi
qo'shiluvchi noma'lum va	h.k.
Yechimni yozish namunasi:
765 + (x + 65) = 900 x + 65 = 900 - 765	900 765	135 65	70 65	765 135
x+ 65 = 135	135	70	135	900
x= 135-65
x= 70			-

Tekshirish. 765 + (70 + 65) = 765 + 135 = 900

900 = 900 !32

232- mashq mustaqil yechiladi.

IV. Yangi mavzuni mustahkamlash . 234-masala sharhlab yechiladi, dastlab ushbu savollar tahlil etiladi: «Traktor necha soat ishladi?» savoliga javob berish uchun nimani bilish lozim? Bizga nima ma'lum? (Soatiga 6 l yonilg'i sarflangani Nima noma'lum? (U qancha yonilg'i sarflagan?) Buni bilish mumkinmi? (Mumkin. 60 - 24 = 36.) Yechilishi:

1) 60-24=36(l) – sarflangan yonilg`i 2)36 : 6 = 6 (soat) — traktor ishladi. .Javob : 6 soat.

V. Baholash. Darsdagi faolligiga qarab o'quv­chilar baholanadi.

VI. Uyga vazifa berish. 236-237-misol va masala.

MRO`TIBO`________________

Sana

Mavzu: noma'lum kamayuvchini topish

Darsning maqsadlari : Ta'limiy: noma'lum kamayuvchini topish, misol va masalalar yechish.

Tarbiyaviy: Odob normalarini singdirish

Rivojlantiruvchi: Matematik boshqotirma ustida fikr-mulohaza yuritishga jalb qilish orqali mantiqiy fikrlash ko'nikmalarini shakllantirish.

Metod: Suhbat, kartochkalar bilan ishlash, mustaqil ish.

Jihoz: Darslik, tarqatma materiallar, mavzuga doir plakatlar.

Darsning borishi.

Dars elementlari	I	II	III	IV	V	VI
Davomiyligi	3	7	14	15	5	1

I.Tashkiliy qism

O'quvchilar davomati aniqlanadi. Sinfning darsga tayyorligi tekshiriladi.

II.Uy vazifasini tekshirish. Daftarlari ko`rib chiqiladi.Aytilgan o`quvchilar misollarni o`qib beradilar.Daftarlar almashtiriladi.

III. Yangi mavzu bayoni. Noma'lum kamayuvchini topish usulini tushuntirish oldingi darslardagi kabi o'tkaziladi. 238- mashq og'zaki tahlil etiladi.

Murakkabroq tenglama mufassal tushuntirish bilan yechiladi.

(x-615)-126 = 904 904 _[phone]

x- 615 = 904+ 126 126 615 615 126

x-165= 1030 1030 1645 1030 904

x= 1030 + 615

x=1645

Tekshirish. (1645-615)- 126 = 1030- 126 = 904

904 = 904

239- mashqdagi tenglamalar mustaqil yechiladi, tekshirish esa o'zaro o'tkaziladi.

IV. Yangi mavzuni mustahkamlash

1. 240- mashqning, 1- satri misollarini bolalar mustaqil yechadilar va tekshirishni ham bajaradilar.

2. 
   Ifodaning (241- mashq) bir qiymati doskada, qolganlari esa sharhlab hisoblanadi.
   
3. 
   242- masala amallar bo'yicha yechiladi:
   

1. 
   480 : 2 = 240 (so'm) — osh qoshiq bahosi;
   
2. 
   240 : 3 = 80 (so'm) — choy qoshiq bahosi;
   
3. 
   240 : 80 = 3 (marta) — osh qoshiq choy qoshiqdan necha marta qimmatligi
   

V. Baholash. Darsdagi faolligiga qarab o'quv­chilar baholanadi.
VI. Uyga vazifa berish. 243-244-misol va masala.
MRO`TIBO`________________

Sana

Mavzu:

Darsning maqsadlari

Ta'limiy: noma'lum ayriluvchini topish; vaqt birliklari jadvalini takrorlash (yil, asr).

Tarbiyaviy:Insoniy sifatlarni tarbiyalash.

Rivojlantiruvchi: mantiqiy fikrlash ko'nikmalarini shakllantirish.

Metod: Suhbat, mustaqil ish.

Jihoz: Darslik, tarqatma materiallar, mavzuga doir plakatlar.

Darsning borishi.

Dars elementlari	I	II	III	IV	V	VI
Davomiyligi	3	7	14	15	5	1

I.Tashkiliy qism. O'quvchilar davomati aniqlanadi. Sinfning darsga tayyorligi tekshiriladi.

II.Uy vazifasini tekshirish. Daftarlari ko`rib chiqiladi.Aytilgan o`quvchilar misollarni o`qib beradilar.Daftarlar almashtiriladi.

III. Yangi mavzu bayoni. 246. Tenglamalarni namuna bo'yicha yeching:

1) 90-(x+20) = 60 2) 100 - (x-10) = 80

Namuna: 750-(x+ 130) = 90 750 660

x+130 = 750-90 90 ~130

x+130 = 660 "660" ~530~

x= 660 -130 a-=530

Tekshirish: 750-(530 + 130) = 750-660 = 90.

247. 1) Vaqt birliklari jadvalini takrorlang:

1 yil = 12 oy 1 asr = 100 yil

2) 2 yilni; 5 yil-u 6 oyni oylarda;

300 yil; 900 yilni asrlarda ifodalang.

248- masalani yechishda masalalar shartlari va ularning yechilishlari taqqoslanadi:

248 (1)-masala 248 (2)-masala

1. 
   27 + 24 = 51 (kg) 1) 27 + 24 = 51 (kg) 2) 27 + 51 = 78 (kg)
   

2)51 : 3 = 17 (xaltacha) 3) 78 : 3 = 26 (xaltacha)

249- masalada har bir binoning qurilgan yilini aniqlash kerak, ya'ni qurilgan yilning rim raqamlaridagi yozuvini arab raqamlariga o'tkazish kerak. Javob: 1959, 1836.

IV. Yangi mavzuni mustahkamlash

250- masala og'zaki tahlil etilib, yechilganidan so'ng bu masalaga teskari ikkita masala tuzishni taklif etaman:

«Xat tashuvchi 15 ta xatni tarqatdi va unda 20 ta xat qoldi. Dastlab xat tashuvchida nechta xat bo'lgan?»; «Xat tashuvchi 35 ta
xatni tarqatishi kerak. U 15 ta xatni tarqatdi. Unda nechta xat qoldi.»

V. Baholash. Darsdagi faolligiga qarab o'quv­chilar baholanadi.

VI. Uyga vazifa berish. 250-251-misol ,masala.

MRO`TIBO`________________

Sana

Mavzu: 4-nazorat ishi.

Darsning maqsadlari

Ta'limiy:O`quvchilar bilimini aniqlash.

Tarbiyaviy: O`z bilimiga ishonchni tarbiyalash.

Rivojlantiruvchi: BKMlarni rivojlantirish

Metod: Suhbat, tushuntirish, mustaqil ish.

Jihoz: nazorat ishi

Darsning borishi.

Dars elementlari	I	II	III	IV	V	VI
Davomiyligi	3	7	14	15	5	1

I.Tashkiliy qism

O'quvchilar davomati aniqlanadi. Sinfning darsga tayyorligi tekshiriladi.

Nazorat ishi daftarlari tarqatiladi.

II.Nazorat ishi bayoni.

I qator II qator.
1.Bo`linma va qoldiqni toping ,natijani tekshiring.
85:7 567:4

813:7 87:7

2.Masalani yeching.

Kinoteatrda birinchi qatorda 8 ta Kinoteatrda birinchi qatorda 9 ta

Ikkinchi qatorda birinchi qatorga Ikkinchi qatorda birinchi qatorga

qaraganda 2 marta ortiq,uchinchi qaraganda 2 marta ortiq,uchinchi

qarorda ikkinchi qatorga qarorda ikkinchi qatorga

qaraganda 2 ta ortiq joy bahd qaraganda 2 ta ortiq joy bahd

bo`ldi.Uchinchi qatorda nechta bo`ldi.Uchinchi qatorda nechta

joy band bo`ldi? joy band bo`ldi?

3.Tenglamalarni yeching

x-123=411 x-234=564

x-143=237 x-306=404

III.O`quvchilar mustaqil yechadilar.

IV. Baholash. Daftarlar yeg`ib olinadi.
V. Uyga vazifa berish. Takrorlash
MRO`TIBO`________________

Sana

Mavzu: Xatolar ustida ishlash.

Darsning maqsadlari

Ta'limiy:Xatoliklarga yo`l qo`ygan misollarni qayta ishlash.

Tarbiyaviy: Sinchkovlikni tarbiyalash

Rivojlantiruvchi: bilim ko'nikma va malakalarini shakllantirish.

Metod: Suhbat, kartochkalar bilan ishlash, mustaqil ish.

Jihoz: Darslik, tarqatma materiallar.

Darsning borishi.

Dars elementlari	I	II	III	IV	V	VI
Davomiyligi	3	7	14	15	5	1

I.Tashkiliy qism

O'quvchilar davomati aniqlanadi. Sinfning darsga tayyorligi tekshiriladi.

Nazorat ishi daftarlari tarqatiladi.

II.Nazorat ishi ballari e`lon qilinadi.Misollarni ishlashda xatoliklarga yo`l qo`ygan o`quvchilar qaytadan ishlashadi.

I qator II qator.

1.Bo`linma va qoldiqni toping ,natijani tekshiring.

85:7 =12(1) 567:4=141(3)

813:7=116(1) 87:7=12(3) 2.Masalani yeching.

1-qatorda-8 ta 1-qatorda-9 ta

2-qatorda-?,2 marta ortiq 2-qatorda-?,2 marta ortiq

3-qatorda-?,2 ta ortiq 3-qatorda-?,2 ta ortiq

Yechish: Yechish:

8x2=16 9x2=18

16+2=18 18+2=20

Javob:4000so`m to`landi. Javob:4000so`m to`landi.

3.Tenglamalarni yeching

x-123=411 x-143=237 x-234=564 x-306=404

x=411+123 x=237+143 x=564+234 x=404+306

x=534 x=380 x= 798 x= 710

III.O`quvchilar mustaqil yechadilar.

IV. Baholash. Daftarlar yeg`ib olinadi.
V. Uyga vazifa berish. Takrorlash
MRO`TIBO`________________
Sana

Mavzu: Takrorlash.

Darsning maqsadlari

Ta'limiy:misol va masalalar yechish..

Tarbiyaviy: mehnarsevarlikni tarbiyalash.

Rivojlantiruvchi: BKM larni rivojlantirish.

Metod: Suhbat, kartochkalar bilan ishlash, mustaqil ish.

Jihoz: Darslik, tarqatma materiallar, mavzuga doir plakatlar.

Darsning borishi.

Dars elementlari	I	II	III	IV	V	VI
Davomiyligi	3	7	14	15	5	1

I.Tashkiliy qism

O'quvchilar davomati aniqlanadi. Sinfning darsga tayyorligi tekshiriladi.

II.Uy vazifasini tekshirish. Savol-javob asosida.

III. O`tilganlarni takrorlash. Doskaga quyidagi jadvallarni kattalashtirilgan nushasini ilib qo`yaman,o`quvchilar daftarlariga tenglama tuzib yechadilar.Bu misollarni 3 guruhga alohidadan tuzsa ham bo`ladi.

1-guruh

Qo`shiluvchi	24	45			2 997	3 071
Qo`shiluvchi			127	408
Yeg`indi	99	200	427	909	8 999	7 102

2-guruh

Kamayuvchi	24	45			2 997	3 071
Ayriluvchi			127	408
Ayirma	99	200	427	909	8 999	7 102

3-guruh

Kamayuvchi	100	350	462	7 820	67 531
Ayriluvchi
Ayirma	30	220	108	935	10 432

IV. O`quvchilar mustaqil ishlaydilar.
V. Baholash. Darsdagi faolligiga qarab o'quv­chilar baholanadi.
VI. Uyga vazifa berish. Sinfdagidek jadval tuzib kelish.
MRO`TIBO`________________

Sana

Mavzu: Vaqt birliklari jadvali.

Darsning maqsadlari

Ta'limiy: vaqt birliklari jadvalini (to'liq) takrorlash: o'rganilgan turdagi masala va misollarni yechish.

Tarbiyaviy: Olgan bilimlarini hayotda qo`llay olishga o`rgatish

Rivojlantiruvchi: Matematik boshqotirma ustida fikr-mulohaza yuritishga jalb qilish orqali mantiqiy fikrlash ko'nikmalarini shakllantirish.

Metod: Suhbat, kartochkalar bilan ishlash, mustaqil ish.

Jihoz: Darslik, tarqatma materiallar, mavzuga doir plakatlar.

Darsning borishi.

Dars elementlari	I	II	III	IV	V	VI
Davomiyligi	3	7	14	15	5	1

I.Tashkiliy qism

O'quvchilar davomati aniqlanadi. Sinfning darsga tayyorligi tekshiriladi.

II.Uy vazifasini tekshirish. Tuzib kelgan jadvallarini ko`rib chiqaman va baholayman.

III. Yangi mavzu bayoni.

252-topshiriq.Vaqt birliklari jadvalini takrorlang:

1asr=100 yil 1 soat=60 min Bir yil 362 yoki 366 sutka

1 yil=12 oy 1 min=60s Bir oy 30 yoki 31 sutka

1 sutka =24 soat (fevral 28 yoki 29 sutka)

2) 4000 sm; 14 km; 8900 sm ni metrlarda;

63 sr; 32t; 357 t ni kilogramlarda;

3soat; 2soat 42 min ni minutlarda ifodalang.

253-masala

Tomonlarning uzunliklari 13mm va 37 mm bo’lgan to’g’ri to’rtburchakning perimetrini toping. Javobni santimetrda ifodalang.

254-misol.Tushirib qoldirilgan qavslarni o’rniga qo’ying:

500 - 720 : 8 + 210 = 200 350 : 7 x 2 + 36 = 7

IV. Yangi mavzuni mustahkamlash

255-masala.

Quruvchilar ko’p qavatli uylardagi 1638 ta xonadonni qurib topshirdilar. Ulardan bir xonali xonadonlar bir xonali xonadonlardan 6 marta ko’p, qolganlari esa uch xonali xonadonlardir. Quruvchilar nechta uch xonali xonadonni qurib topshirganlar?

V. Baholash. Darsdagi faolligiga qarab o'quv­chilar baholanadi.
VI. Uyga vazifa berish. 256-257- misol va masala.
MRO`TIBO`________________

Sana

Mavzu: Ayirishning to`g`riligini tekshirish usullari Ta'limiy: O'quvchilarni ismli sonlarni yozma qo`shish va ayirish usullari bilan tanishtirish.

Tarbiyaviy: Odobli bo`lishga undash.

Rivojlantiruvchi: fikrlash ko'nikmalarini shakllantirish.

Metod: Suhbat, tushuntirish, mustaqil ish.

Jihoz: Darslik, tarqatma materiallar, mavzuga doir plakatlar.

Darsning borishi.

Dars elementlari	I	II	III	IV	V	VI
Davomiyligi	3	7	14	15	5	1

I.Tashkiliy qism. O'quvchilar davomati aniqlanadi. Sinfning darsga tayyorligi tekshiriladi.

II.Uy vazifasini tekshirish. Daftarlari ko`rib chiqiladi. Daftarlar almashtiriladi.

III. Yangi mavzu bayoni. Ikkita ismli sonni qo'shish usulini, masalan, bunday masalani yechishda namoyish etib, tushuntiraman. „Salima do'konda 326 so'm 56 tiyin va kafeda 112 so'm 62 tiyin pul sarfladi. U qancha pul ishlatdi?"

Bu masala qo'shish amali bilan yechilishini bolalar bilan birgalikda aniqlaymiz va misolni doskada yozib, qo'shish usulini tushuntiraman. Qo'shish yozuvining ikki shaklini ko'rsatib, tushuntiraman.

326 so'm 56 tiyin 32656

112 so'm 62 tiyin 11262

438so'm 118 tiyin 43918 (tiyin)

439so'm 18 tiyin

Shundan so'ng o'quvchilarga 258- mashqda ismli sonlarni qo'shish va ayirishga doir misollarning yechilishini mustaqil ko'rib chiqishlari va tushuntirib berishlarini taklif etaman.

259- mashq og'zaki bajariladi, 260- misollarni yechishda esa bunday sonlarni qo'shish va ayirish yozuvining ikki shakldan foydalaniladi:

326 m 42 sm 32642

+ 19 m 84 sm +1954

345 m96 sm 34596 (sm)

34596 sm = 345 m 96 sm Iusul. Sonlar qanday berilgan bo'lsa, shundayligicha qo'shiladi. Qo'shish (ayirish) mayda o'lchov birliklaridan, bizning holda santimetrlardan boshlanadi. IIusul. Ikkala qo'shiluvchi santimetrlarda ifodalanadi va ismsiz sonlar kabi qo'shiladi (ayiriladi). Natijada hosil bo'lgan santimetrlar soni metr va santimetrlarda ifoda qilinadi.

IV. Yangi mavzuni mustahkamlash. 261- mashq. Bu masalani yechishdan oldin sonning qismi (ulushi) qanday topilishini yodga tushirish kerak bo'ladi. (Vohidda 8 ta yong'oq, Salimda esa shuning yarmi, ya'ni ikkidan bin bor. Salimda nechta yong'oq bor? Taqsimchada 9 ta qizil va sariq olmalar bor. Sariq

Olmalar hamma olmalarning uchdan bir qismini tashkil etadi. Taqsimchada nechta qizil olma bor?)

Endi masalani tahlil qilib, yechilishini bunday yozish mumkin:

1. 
   4500 : 9 = 500 (t) - to'qqizdan bir qismi;
   
2. 
   4500 + 500 = 5000 (t) - shuncha paxta topshirildi;
   
3. 
   5000 - 4860 = 140 (t) - shuncha ortiq paxta topshirildi.
   

262- mashq sharhlab bajariladi.

263- mashq birmuncha murakkab. Aftidan, bolalar «si-iinsli va xatolik» usulidan foydalanishlari mumkin. Jamoa bo'lib tahlil qilish (va biror darajada mustaqil yechish) natijasida doskada va daftarlarda ushbu yozuv hosil bo'ladi:

40x(8-6 : 2) = 200 40x8-6:2 = 317

(40x8-6) : 2 = 157 40 x (8 - 6) : 2 = 40

V. Baholash. Darsdagi faolligiga qarab o'quv­chilar baholanadi.

VI. Uyga vazifa berish. 264, 265 misol va masala.MRO`TIBO`________________

Sana

Mavzu: Tenglamalar.No`malum qo`shiluvchini topish . Ta'limiy: Miqdorlarni qo'shish va ayirish uquv va malakalarini mustahkamlash.

Tarbiyaviy: Odobli bo`lishga undash.

Rivojlantiruvchi: fikrlash ko'nikmalarini shakllantirish.

Metod: Suhbat, tushuntirish, mustaqil ish.

Jihoz: Darslik, tarqatma materiallar, mavzuga doir plakatlar.

Darsning borishi.

Dars elementlari	I	II	III	IV	V	VI
Davomiyligi	3	7	14	15	5	1

I.Tashkiliy qism.

O'quvchilar davomati aniqlanadi.

Sinfning darsga tayyorligi tekshiriladi.

II.Uy vazifasini tekshirish. Daftarlari ko`rib chiqiladi. Daftarlar almashtiriladi.

Mustaqil ish. Yig'indini hisoblang:

1-qator 2-qator

351 kg 700 g + 648 kg 300 g 8 t 016 kg + 72 t 308 kg

24 km 305 m + 39 km 595 m 7 m 36 sm + 109 m 87 sm

428 so'm 09 tiyin + 119 so'm 57 tiyin 256 so'm 64 tiyin + 549 so'm 27 tiyin

III. Yangi mavzu bayoni. Amaliy ish o'tkazaman.

— Bir qatorga 7 ta qizil doiracha qo'ying, ularning ostiga (bir-birining ostiga) 10 ta ko'k doiracha qo'ying. Qanday doirachalar kam? Qaysilari ko'p? Pastda ortiqcha doirachalar nechta?

Bilvosita ifodalangan masalalarni yechish.

— Kvadratlar va uchburchaklar chizasiz. Uchburchaklar 9 ta. Ularni chizing. Uchburchaklar kvadratlardan 2 ta ortiq. Nechta kvadrat chizasiz? (Kvadratlar ko'pmi yoki kammi? Nega
kam? Uchburchaklar ko'pmi yoki kammi? Nega ko'p?)

IV. Yangi mavzuni mustahkamlash.

268, 269 (1, 2)-masalalar butun sinf bilan ishlash jarayonida og'zaki yechiladi.

266-mashq og'zaki bajariladi, 267-mashq esa mustaqil bajarilib, keyin tekshiriladi.

270- masala. Ikki tikuvchi 96 tadan ko`ylak tikish uchun buyurtma oldi.Ulardan biri bir haftada 12 ta ,ikkinchisi esa 16 ta ko`ylak tikadi.Tikuvchilardan qaysi biri ishni oldin va necha hafta oldin tugatadi?

Masalaning tahlili (ma'lumotlardan boshladi): 96, 12, 16 sonlari nimani bildiradi? 96 va 12 sonlaridan foyclalanib nimani bilish mumkin? 96 va 16 sonlaridan-chi?

Endi, biling-chi? Birinchi tikuvchi necha kun ishlagan? Ikkinchi tikuvchi-chi? Qaysi tikuvchi ishni oldinroq tugatadi? U ishni necha kun oldin tugatdi?

Yechsh: 96:12=8 96:16=6 8-6=2

Javob:ikkinchisi ishni 2 hafta oldin tugatadi.

V. Baholash. Darsdagi faolligiga qarab o'quv­chilar baholanadi.

VI. Uyga vazifa berish. 271, 272- misol va masala

MRO`TIBO`________________

Sana

Mavzu: Tenglamalar.No`malum kamayuvchini topish . Ta'limiy: o 'quvchilarning masala bo'yicha tenglama tuzish uquvini mustahkamlash; Tarbiyaviy: Odobli bo`lishga undash.

Rivojlantiruvchi: fikrlash ko'nikmalarini shakllantirish.

Metod: Suhbat, tushuntirish, mustaqil ish.

Jihoz: Darslik, tarqatma materiallar, mavzuga doir plakatlar.

Darsning borishi.

Dars elementlari	I	II	III	IV	V	VI
Davomiyligi	3	7	14	15	5	1

I.Tashkiliy qism.

O'quvchilar davomati aniqlanadi.

Sinfning darsga tayyorligi tekshiriladi.

II.Uy vazifasini tekshirish. Daftarlari ko`rib chiqiladi. Daftarlar almashtiriladi.

III. Yangi mavzu bayoni. Bolalar dastlab 273-mashqdagi 1 va 2- masalalar juftliklarini yechadilar. Xuddi oldingi darsdagi kabi bolalar qaysi sonni — katta yoki kichik sonni topish kerakligini, buni qo'shish yoki ayirish amalining qaysi biridan foydalanib bilish mumkinligini tushuntiradilar.

274, 275- mashqlardagi topshiriqlarning ba'zilarini doskada, ba'zilarini sharhlab, ba'zilarini esa mustaqil yechiladi.

Masalan, 274, 275- mashqlardan yechish namunalari:

4 090 sr = 409 t; 31 sm = 3 dm 1 sm;

248 min = 4 soat 8 min; 2 min 47 s = 167 s

_248|_60_ 60x2=120, 120 + 47=167 (s)

240 4

8

276 (1, 2)- masalalarda noma'lum son x bilan belgilanadi va mana bu tenglamalar hosil qilinadi:

300 + x = 670 1000 - x = 790

277- masala. Bu masala bo'yicha yechish rejasini bolalarning o'zlari tuzishlariga erishsangiz maqbul bo'ladi:

1)1 kunda qancha yonilg'i tejaladi?

2) 14 kunda qancha yonilg'i tejaladi? IV. Yangi mavzuni mustahkamlash. Iqtidorli o'quvchilarga ushbu masalani taklif etish murnkin:

Aka-ukaning birgalikda 100 ta rangli qalami bor. Akasi ukasining tug`ilgan kuniga 20 ta qalam sovg'a qilganidan so'ng ularning qalamlari baravardan bo'ldi. Aka-ukaning har birida oldin nechtadan qalam bor edi?

Yechilishi.

1. 
   100 : 2 = 50 — har birida shunchadan qalam bo'ldi;
   

2) 50 + 20 = 70 — akasida shuncha qalam bor edi;

3) 50 - 20 = 30 (yoki 100 - 70 = 30) - ukasida shuncha qalam bor edi.

Javob: 70 va 30.
V. Baholash. Darsdagi faolligiga qarab o'quv­chilar baholanadi.
VI. Uyga vazifa berish. 278, 279- misol va masala
MRO`TIBO`________________

Sana

Mavzu: Tenglamalar.No`malum ayriluvchini topish . Ta'limiy: O`tilganlar yuzasidan masala va misollar yechish..

Tarbiyaviy: o`quvchilarni topqirlikka undash.

Rivojlantiruvchi: fikrlash ko'nikmalarini shakllantirish.

Metod: Suhbat, tushuntirish, mustaqil ish.

Jihoz: Darslik, tarqatma materiallar, mavzuga doir plakatlar.

Darsning borishi.

Dars elementlari	I	II	III	IV	V	VI
Davomiyligi	3	7	14	15	5	1

I.Tashkiliy qism.

O'quvchilar davomati aniqlanadi.

Sinfning darsga tayyorligi tekshiriladi.

II.Uy vazifasini tekshirish. Daftarlari ko`rib chiqiladi. Daftarlar almashtiriladi.

III. Yangi mavzu bayoni.280-masala. Masala sharti ustida ishlanadi.

6 yashik oqqandning massasi 48 kg.Agar 1 yashik konfet 1 yashik oqqanddan 3 kg og`ir bo`lsa,8 yashik konfetning massasi qancha?

Qisqa sharti tuzilib , yechiladi.

281-misolda berilgan jadvaldan foydalanib,ifodalar tuzib,qiymatini topadilar.

a	b	c	a : c + b	a : b x c
64	16	8	64 : 8 + 16	64 : 16 x 8
90	18	3	90 : 3 + 18	90 : 18 x 3

1) 64 : 8 + 16 = 24 64 : 16 x 8 = 32

2) 90 : 3 + 18 = 48 90 : 18 x 3 = 15

282-misol. Tenglamalarni yeching :

(2000 + x) – 972 = 3564 (7002 – x) – 160 = 5348

IV. Yangi mavzuni mustahkamlash.

283. Ushbu shakllardagi umumiylikni ko’rsating.3-shaklning qolgan shakllardan qanday farqi bor ?

V. Baholash. Darsdagi faolligiga qarab o'quv­chilar baholanadi.