Multimedia aloqa tarmoqlarini boshqarish tamoyillari
Telekommunikasiya tarmoqlarini boshqarish sohasidagi asosiy modellardan biri M.3000-M.3100 syeriyasidagi 1TU-T tavsiyalarida mufassal tavsiflangan. Telekommunikasiyalarni boshqarish tarmoqlari (Telecommunication Menegmant Network, TMN) modeli hisoblanadi.
ITU-T ta’rifga ko‘ra TMN alohida tarmoqdan iborat bo‘lib, u bir necha nuqtalarda bitta yoki juda ko‘p sondagi aloqa tarmoqlari bo‘lgan intyerfeyslarga esa, bu tarmoqlar bilan axborot almashadi va ularning faoliyat yuritishini boshqaradi. TMNni aloqa tarmoqlaridan ajratish jismoniy yoki mantiqiy asosda amalga oshiriladi. Keyingi holatda TMN boshqarilayotgan tarmoqning infratuzilmasidan qisman foydalanishi mumkin. TMN spesifikasiyalarida (tasniflarida) boshqariluvi resurslar umumiy “tarmoq elementlari” nomiga ega (Network, Element, NE). Boshqarish vazifalari opyerasiyalarni (amallarni) qo‘llab quvvatlash tizimlari zimmasiga yuklangan.
TMN ni har biri telekommunikasiya tarmoqlarini boshqarishning o‘z jihatini ifodalaydigan uchta arxitekturadan fodylanib tavsiflash mumkin.
Funksional, fizik va axborot arxitekturalaridan tashqari TMN konsepsiyasi aloqa tarmoqlarini boshqarishga tegishli funksional komponentlarni va tadbirlarni taqsimlashning boshqa prinsipni holi taklif etadi. Aynan bir xil ma’muriy funksiyalar abstraksiyaning turli xil darajalarida amalga oshirilishi mumkinligi fakti mantiqiy iyerorxik arxitekturani (Logical Lavered Architecture, LLA) aniqlashga imkon beradi. Aslida LLA
Funksional, fizik va axborot arxitekturalaridan tashqari TMN konsepsiyasi aloqa tarmoqlarini boshqarishga tegishli funksional komponentlarni va tadbirlarni taqsimlashning boshqa prinsipni holi taklif etadi. Aynan bir xil ma’muriy funksiyalar abstraksiyaning turli xil darajalarida amalga oshirilishi mumkinligi fakti mantiqiy iyerorxik arxitekturani (Logical Lavered Architecture, LLA) aniqlashga imkon beradi. Aslida LLA
arxitekturasi (ba’zida TMN- piramida deyiladi, ) ma’muriy vazifalarni bajarish uchun javobgarlik iyerarxiyasini aks ettiradi.
Hozirgi vaqtda LLA arxitekturasida boshqarishning beshta darajasi ko‘zda tutilgan:
- Tarmoq elementlari darajasi ( Network Element layer, NEL) alohida qurilmada joylashgan xizmatchi axborotli ma’lumotlar bazasi (Vanagement Information Base, LUB) va TMN infratuzilmasi orasida intyerfeys vazifasini bajaradi. Bu darajaga Q-adapterlar va xususan tarmoq elementlari kiradi.