Mavzu: 1945 1991 yillarda xalqaro munosabatlar

Yaqin Sharq mojarosi : Ikkinchi jahon urushidan so’ng buyuk davlatlar Falastinda yahudiylarning o’z davlatiga ega bo’lishiga intilishlarini qo’llab – quvatlay boshladi.

Ayni payitda BMT ham 1947 – yil 29 - noyabrda Falastinda ikkita davlat tashkil etilishi ( Isroil va Falastin ) haqida qaror qabul qilindi. Dunyoning turli burchaklaridan ming – minglab o’rtasida nizoni kuchaytirdi. 1948 – yil 14 – mayda Isroil davlati ( yahudiylar davlati ) tashkil etildi – yu , lekin Falastin davlati tashkil etilmay qolsdi. Bu esa birinchi arab – isroil urushini keltirib chiqardi. Falastin hududi Isroil tomonidan bosib olindi . 1949 – yilda BMT urush harakatlarining to’xtatilishiga erishdi.

50 – yillarda Yaqin Sharq G’arbning buyuk davlatlari va SSSR o’rtalaridagi keskin qarama – qarshilik maydoniga aylandi. SSSR arab davlatlarni , AQSh esa Isroilni qo’llab – quvvatlashni yangi kuch bilan davom ettirdi. 1952 – yilda amalga oshirilgan inqilob natijasida Misrda Buyuk Britaniya tayanchi bo’lgan monarxiya ag’darildi. 1956 – yilda esa Misr Suvaysh kanalini miliyashtirdi. Bunga chiday olmagan Buyuk Britaniya Misrga qarshi agressiya uyushtirdi. Unda Fransiya va Isroil ham qatnashdi. BMT va SSSR ning qat’iy pozitsiyasi tufayli agressiya to’xtatib qolindi. Shu tariqa 3 davlat agressiyasi muvaffaqiyatsizlikka uchradi. Natijada Yaqin Sharqda SSSR ning obro’si ko’tarildi. 1958 – yilda Iroqda monarxiya ag’darildi. Shunday sharoitda Eyzenxauer doktirnasi ilgari surildi. Unga ko’ra , Yaqin Sharqda endi AQSh , Buyuk Britaniya va Fransiya o’rnini to’ldirish kerak edi. Bu hodisa SSSR ning G’arb davlatlari bilan munosabatlarini yanada keskinlashtirib yubordi. ,, Sovuq urush “ vasvasasi kuchaydi.