Мавзу-11. Ichki yonuv dvigatellarida hosil bо‘ladigan tebranishlar



Download 25,25 Kb.
Sana02.12.2022
Hajmi25,25 Kb.
#876954
Bog'liq
МАЪРУЗА№11

Мавзу-11. Ichki yonuv dvigatellarida hosil bо‘ladigan tebranishlar

Reja:
1.Dvigatelning muvozanatlanganligi tо‘g‘risida tushuncha. Bir silindrli va kо‘p silindrli IYODlarning muvozanatsizli-gini keltirib chiqaradigan omillar. Muvozanatlashning umumiy sharti va muvozanatlash vazifalari.


2,Qaytma-ilgarilanma va aylanma harakatlanuvchi massalarning inersiya kuchlarini muvozanatlash.
3. Kо‘p silindrli dvigatel valini muvozanatlash. Posangilarning vazifasi va ularni joylashtirish prinsipi. Kо‘p silindrli dvigatellarning eng maqbul muvozanatlanishini ta’minlaydigan holda krivoshipning joylashishi.
4, Bir qatorli va ayrisimon (V-simon) dvigatelning muvozantlanishi prinsiplari va tahlili.
Porshenli dvigatellarda ish vaktnda vujudga keladigan kuchlarni tashhi va ichki kuchlarga ajratish mumkin. Bu kuchlar uz navbatida muvozanatlashgan va muvozanatlashmagan bulishi mumkin. Tashki kuchlarga dvigatelning ogirligi, chikariladigan gazlardan va harakatdagi suyukliklardan paydo buladigan reaktiv kuchlar, tashki muhitning tirsakli val, ventilyator va boshkalarning aylanishiga karshilik kursatuvchi kuchlarining momenti kiradi. Ichki kuchlarga kaytar-ilgarilanma harakatlanuvchi va aylanma zharakat kiluvchi muvozanatlashmagan aylanuvchi massalarning inersiya kuchlari, shuningdek, reaktiv burovchi moment kiradi. Agar kuchlar kushilganda erkin momentni ersil kilmasa va ularning teng ta’sir etuvchisi nolga teng bulsa, bunday kuchlar muvozanatlashgan deyiladi. Bularga dvigatel silindrlaridagi gazlarning bosim kuchi va ishkalanish kuchlari kiradi. Muvozanatlashmagan kuchlarga dvigatelning tayanchlariga uzatiladigan kuchlar — dvigatelning ogirligi, chikariladigan gazlarning va harakatdagi suyukliklarning reaksiyalari, kaytar-ilgarilanma va aylanma harakat kiluvchi massalarning inersiya kuchlari, burchagiy tezligi uzgaruvchan (wh= const) aylanuvchi massalarning tangensial inersiya kuchlari, shuningdek, reaktiv burovchi moment kiradi. Yukorida kursatpb utilgan kuchlarning kupchilign amalda dvigatelning muvozanatlashuviga deyarli ta’sir kilmaydi, chunki dvigatelning ogirligi yunalishi va kattaligi jihatidan uzgarmas, dvigatel turgun ishlaganda chikariladigan gazlarning umumiy reaksiyasi uz kiymatini juda oz uzgartiradi, ^arakatdagi suyukliklarning umumiy reaksiyasi juda kam, aylanuvchi massalarning tangensial inersiya kuchlari kattaligi va yunalishi jiz^atidan deyarli uzgarmaydi.
Kattaligi va yunalishi uzgaruvchan muvozanatlashmagan kuchlar dvigatelning va butun avtomobilning z{am tebranishiga sabab buladi. X°sil bulgan tebranishlar, ayniksa, butun avtomobilning va ayrim kismlarning erkin tebranish chastotalari muvozanatlashmagan kuchlar va momentlar z^osil kilgan majburiy tebranishlar chastotasiga yakinlashganda xavfli buladi
Agar turgunlashgan rejimda dvigatelning tayanchlariga (avtomobil ramasiga) ta’sir etuvchi kuchlar va momentlar yunalishi va kattaligi ji.chatidan uzgarmas yoki nolga teng bulsa, bunday dvigatel muvozanatlashgan hisoblanadi.
Asosan katta kiymatga ega bulgan kuch va momentlar muvozanatlashtiriladi. Bularga kaytar-ilgarilanma z^arakat kiluvchi massalarning birinchi darajali inersiya kuchlari Pw1 = — mR2cosφ; kaytar-ilgarilanma z^arakat kiluvchi massalarning ikkinchi darajali inersiya kuchlari Pw2 = — mRω2 λcos2φ; aylanuvchi muvozanatlashmagan massalarning markazdan kochma kuchi PR = m Rω2 birinchi darajali inersiya kuchlarining erkin momenti J,; ikkinchi darajali inersiya kuchlarining erkin momenti M p; aylanuvchi massalar inersiya kuchlarining erkin momenti M R kiradi
VIR SILINDRLI DVIGATELNI MUVOZANATLASH
Birinchi dlrajali inersiya kuchi Pw1 ni fakat maxsus mexanizm yordamida muvozanatlash mumkin. Birinchi darajali inersiya kuchi
P wi = — mRw2 cosφ ni muvozanatlash sxemasi 1- rayem, a keltirilgan. Bu kuchni silindrning ukidan utuvchi va valning ukiga tik tekislikda muvozanatlash uchun har birining kiymati mˊpˊ= 0,5mR tenglamani kanoatlantiruvchi ikkita bir xil massa mˊ' karama-karshi yunalishda aylantnriladi. pˊ massalar shunday joylashishi kerakki, φ = 0 bulganda
γ= φ = 0 bulsin
Dvigatel ishlayotganda har bir massa mˊ tirsakli valning burchagiy tezligi ω bilan aylanadi va t'r'ω2 = 0,5 mRw2 markazdan k°chma kuchni ^osil kiladi.
Markazdan kochma kuchlarning vektorini vertikal va gorizontal tashkil etuvchilarga ajratsak, shuni aniklashimiz mumkinki, markazdan kochma kuchlarning gorizontal tashkil etuvchilari istalgan φ burchak kiymatida uzaro muvozanatlashadi, vertikal tashkil etuvchilari esa PwI kuchga teng, ammo unga karshi yunalgan teng ta’sir etuvchi kuch
R1=2m'p'ω2cosφ=mR ω2cosφ
Demak, topilgan teng ta’sir etuvchi kuch R1 inersiya kuchi Pw1 ni tula muvozanatlaydi


2-rasm, Bir silindrli lnshatelnnng inersiya kuchlarini muvozanatlash sxemalari
Download 25,25 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish