10.3. Metrologiya sohasida qonunlashtiruvchi Xalqaro tashkilot
Xalqaro miqyosda metrologiya sohasida qonunlashtiruvchi xalqaro
tashkilot
ham
mavjuddir.
Uni
qisqartirilgan
holda
MOZM
(Mejdunarodnaya organizatsiya zakonodatelnoy metrologii) deb ataladi.
Bu tashkilotning asosiy maqsadi – davlat metrologik xizmatlarni va boshqa
milliy
muassasalarning
faoliyatlarini
xalqaro
miqyosda
muvofiqlashtirishdir.
MOZM faoliyatining asosiy yo‘nalishlari quyidagilardan iborat:
– MOZMga a’zo bo‘lgan mamlakatlar uchun o‘lchash vositalarining
uslubiy me’yoriy metrologik tavsiflarining birliligini belgilash;
– qiyoslash uskunalarini, solishtirish usullarini, etalonlarni tekshirish va
attestatlashini,
namunaviy
va
ishchi
o‘lchash
asboblarini
uyg‘unlashtirish;
– xalqaro ko‘lamda birxillashtirilgan o‘lchash birliklarini mamlakatlarda
qo‘llanishini ta’minlash;
– metrologik xizmatlarning eng qulay shakllarini ishlab chiqish va ularni
joriy etish boyicha davlat ko‘rsatmalarining birliligini ta’minlash;
– rivojlanayotgan mamlakatlarda metrologik ishlarni ta’min etish va
ularni zarur texnik vositalari bilan ta’minlashda ilmiy – texnikaviy
yordamlashish;
– metrologiya sohasida turli darajalarda kadrlar tayyorlashning yagona
qonun – qoidalarini belgilash.
MOZM ning Oliy rahbar idorasi metrologiyadan qonun chiqaruvchi
Xalqaro konferensiyasi hisoblanib, u har to‘rt yilda bir marta chaqiriladi.
Konferensiya tashkilotning maqsad va vazifalarini belgilaydi, ishchi
idoralarining ma’ruzalarini tasdiqlaydi, byudjet masalalarini muhokama
qiladi. MOZM ning rasmiy tili – fransuz tilidir.
10.4. Sifat boyicha Yevropa tashkiloti
Sifatni nazorat qilish Yevropa tashkiloti YeOKK (Yevropeyskaya
organizatsiya po kontrolyu kachestva) birinchi konferentsiyasi chaqirilgan
yili – 1957 yilda tashkil topdi, biroz keyinroq uning nizomi ham
tasdiqlandi.
112
YeoKKning har yili konferensiya o‘tkazishdan asosiy maqsadi
mahsulot sifatini boshqarish boyicha tajriba almashinish, sifatning nazariy
va Amaliy masalalarini hal qilish, bu sohadagi so‘nggi yutuqlarni targ‘ibot
qilish, sifatning aktual mummolari boyicha fikr almashinish, yangi
muammolarni izlab topish va sifatga taalluqli ko‘pgina boshqa masalalarni
ko‘rib chiqishdir.
1992 yili Yevropa iqtisodiy uyushmasi (YeES) doirasida umum
Yevropa bozori tashkil qilinishi bilan YeOKKning rahbariy hujjatlari
qaytadan ko‘rib chiqildi.
U 1998 yilning 1 iyulidan boshlab o‘z nizomini o‘zgartirib, hozirda
sifat boyicha Yevropa tashkiloti (YeOK) deb ataladi.
Sifat boyicha Yevropa tashkilotining hozirgi vaqtdagi asos bo‘luvchi
hujjatlari YeOKning nizomi, ish tartibi qoidalari, qumita va seksiyalari
uchun qoidalar hamda besh yilga mo‘ljallangan asosiy masalalar boyicha
yo‘nalish rejalari mavjuddir.
YeOK tarkibida 26 ta to‘la huquqli a’zolari, 12 ta muxbir a’zolari
hamda 37 ta alohida muxbir a’zolari va 10 ta faxriy a’zolari bor. Qardosh
tashkilotlarning 11 tasi bilan o‘z bitimlariga egadir.
YeOk maxsus bitimlari asosida sifat boyicha Argentina, Braziliya,
Isroil, Kolumbiya, XXR, Yangi Zelandiya, AQSH, Chili, Janubiy Koreya
va Yaponiyalarning mintaqaviy, milliy va kasaba uyushmalari bilan
hamdo‘stlik aloqalari o‘rnatilgan.
YeOKning Oliy lavozimi egasi, uning prezidenti bo‘lib, u har ikki
yilda saylanadi. Asosiy ma’muriy idoralari – kengash, ijroiya qumitasi va
sekretariatdir.
YeOKning ish yuritish rasmiy tillari – ingliz va fransuz tillaridir. Bu
tashkilot o‘zining ilmiy – texnikaviy jurnaliga ega, jurnal yiliga 4 marta
chop etiladi.
Hozirgi vaqtda YeOkning 12 ta texnikaviy qumitalari mavjud bo‘lib,
ular ishonchlilik, statistik usullar, atamalar, iste’mol masalalari boyicha
standartlashtirish, sifatni boshqarish, kadrlar tayyorlash, funktsional –
baholashni
tahlil
qilish,
sifat
sohasida
siyosat
olib
borish,
sertifikatlashtirish va sifat tizimlarining nazorati, EHMning matematik
ta’minlanishida sifat, sifat tugaraklari, mahsulot sifatini metrologik
ta’minoti bilan shug‘ullanadi. Undan tashqari 7 ta turli seksiyalari
mavjuddir:
●
avtomobil;
● energetika;
● qurilish;
113
● oziq – ovqat;
● farmatsevtika;
● sifat masalalari bo‘yicha maslahatlar ko‘rsatish
.
Texnikaviy qumitalar va tarmoq seksiyalari YeOKning to‘la huquqli
vakillaridan tashkil topadi. Ular o‘z navbatida YeOKning a’zo
mamlakatlarining milliy tajribalariga suyanadi va xalqaro miqyosda
mahsulotning sifatini ta’minlaydigan tashkilotlarning hujjatlaridan
foydalanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |